انگیزه‌های روسیه از حضور نظامی در سوریه

فرارو- یک کارشناس مسائل اوراسیا معتقد است که ورود نظامی روسیه به تحولات سوریه مربوط به بی‌اثر شدن سیاست‌های کلان این کشور در عرصه بین‌الملل همچون بحران اوکراین و انرژی است. به گفته او با به نقطه صفر رسیدن این سیاست‌ها که دیگر نمی‌تواند غربی‌ها را به چالش بکشد روس‌ها را بر آن داشته است که اهرم دیگری را برای نقش‌آفرینی در تحولات بین‌المللی به بازی بگیرد.

به گزارش فرارو، گزارش‌هایی که در روزهای اخیر درباره تحولات سوریه منتشر می‌شود حکایت از افزایش حضور نظامی روسیه در سوریه دارد.

در همین راستا برخی اخبار حکایت از ساخت یک باند فرودگاه جدید در لاذقیه توسط روسیه دارد و به نظر می‌رسد که حضور نظامی در سوریه با گذر از دروازه این شهر امکان‌پذیر شده است. لاذقیه شهری در حاشیه ساحلی دریای مدیترانه است که از مهم‌ترین پایگاه‌های حکومت بشار اسد و حامیان او به شمار می‌رود.

مرتضی مکی، کارشناس مسائل اوراسیا در رابطه با حضور نظامی روسیه در تحولات سوریه و انگیزه‌های این کشور دراین‌باره به فرارو گفت: روسیه از ابتدای آغاز بحران سوریه یک موضع حمایتی در قبال حکومت بشار اسد داشته و در همین راستا تاکنون مانع از تصویب قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه سوریه شده است بنابراین به نظر می‌رسد که روس‌ها همچنان بر موضع حمایتی خود از حکومت اسد باقی‌مانده‌اند و هیچ تلاشی دراین‌باره فروگذار نیستند.

وی افزود: اما اینکه چرا در هفته‌های اخیر شاهد افزایش تحرکات سیاسی و نظامی روسیه در سوریه هستیم شاید مربوط به سیاست‌های کلان این کشور می‌شود به‌طوری‌که در رابطه با بحران‌هایی همچون اوکراین که اکنون هیچ راه برون‌رفتی برای آن نمی‌توان متصور بود چالش این کشور با غربی‌ها به نقطه صفر رسیده است و به‌واسطه آن دیگر نمی‌تواند غربی‌ها را به چالش وا‌دارد.

این کارشناس مسائل اوراسیا، ادامه داد: از سوی دیگر در موضوعاتی همچون نفت و گاز هم روس‌ها دیگر همچون گذشته نمی‌توانند اروپایی‌ها و کشورهای غربی را به چالش بکشد و به‌نوعی با ابزارهای خود در حوزه انرژی و بحران‌های منطقه‌ای به نقش‌آفرینی بپردازد.

مکی تصریح کرد: بر این اساس به نظر می‌رسد که به‌منظور افزایش قدرت چانه‌زنی در نظام بین‌الملل و تبدیل‌شدن به بازیگری فعال و قابل‌اعتنا روس‌ها در تلاش برای به کار انداختن اهرمی دیگر برای به چالش کشاندن کشورهای غربی هستند تا به‌واسطه آن بتواند امتیازات لازم را کسب کنند.

تحرکات نظامی روسیه در تحولات سوریه در حالی افزایش‌یافته است که این کشور پیش‌ازاین خواستار پایان یافتن بحران سوریه از طریق راه‌حل سیاسی بود.

مکی درباره اینکه آیا افزایش تحرکات روسیه در سوریه به معنای کنار گذاشته شدن راه‌حل‌های سیاسی در این تحولات است گفت: قطعاً تحرکات نظامی روسیه در سوریه باهدف گرفتن امتیازات بیشتر در راهبرد سیاسی انجام می‌گیرد.

وی با تأکید بر اینکه راه‌حل سیاسی همچنآن‌یکی از گزینه‌های موردنظر روسیه برای پایان دادن به بحران سوریه است گفت: روس‌ها بر این واقعیت واقف‌اند که به‌تنهایی و بدون هیچ برنامه و اهرم فشاری در میان‌مدت و بلندمدت نمی‌توانند موفقیتی را درصحنه تحولات سوریه به نفع خود کسب کنند به همین دلیل در راستای تحرکات سیاسی، تحرکات نظامی را هم به‌طورجدی در دستور کار قرار داده‌اند تا بتوانند راهبرد خود در این تحولات را پیش ببرند.

این کارشناس مسائل اوراسیا درباره اینکه آیا این حضور نظامی می‌تواند منجر به تقویت حکومت بشار اسد شود گفت: به‌هرحال یکی از مهم‌ترین اهداف روسیه با حضور نظامی در تحولات سوریه در همین راستا است و به نظر می‌رسد که روس‌ها در تلاش‌اند تا با تقویت به‌ویژه نیروی هوایی سوریه که در برخورد با گروه‌های تکفیری و تروریستی نقطه قوت حکومت اسد محسوب می‌شود به تثبیت حاکمیت فعلی این کشور کمک کند.

وی افزود: در همین راستا در روزهای اخیر هم حملات هوایی گسترده‌ای از جانب نیروی هوایی سوریه، علیه گروه‌های تروریستی در شهرهای مختلف این کشور انجام‌گرفته است که این حملات آسیب‌های جدی هم به مواضع این گروه‌ها وارد کرده است. به نظر می‌رسد که این حملات با حمایت و تجهیز نیروی هوایی سوریه توسط روسیه امکان‌پذیر شده است.

مکی درباره دلایل واکنش و مخالفت‌های آمریکا پیرامون تحرکات نظامی روسیه در سوریه هم گفت: طبیعی است که آمریکایی‌های با حضور نظامی روسیه و تقویت این نیروها در خاک سوریه مخالف باشند.

وی افزود: چراکه اولاً موضع دو کشور در قبال تحولات سوریه کاملاً با یکدیگر متفاوت است. روس‌ها در حالی به دنبال تقویت حکومت بشار اسد در سوریه هستند که آمریکایی ها از چنین سیاستی حمایت نمی‌کنند. بنابراین دو کشور آمریکا و روسیه در سوریه دارای تضاد منافع هستند.

این کارشناس مسائل اوراسیا ادامه داد: بر همین اساس حضور نظامی روسیه در خاک سوریه می‌تواند منجر به بر هم خوردن توازن میدانی تحولات سوریه شود و هدف راهبردی آمریکا که براندازی حکومت بشار اسد است را با چالش مواجه کند.

وی تصریح کرد: ازاین‌رو اگر حضور نظامی روسیه در کنار تحرکات سیاسی این کشور که از حمایت جمهوری اسلامی ایران نیز برخوردار است بتواند توازن میدانی در تحولات سوریه را به نفع حکومت بشار اسد تغییر دهد و در کنار آن‌یک نوع حمایت بین‌المللی برای پایان دادن به بحران سوریه با حفظ جایگاه اسد شکل بگیرد می‌تواند منجر شکست و انزوای راهبرد کشورهای غربی که بیش از 4 سال در سوریه میدان‌داری می‌کرد شود؛ راهبردی که نتیجه‌اش جز ویرانی، کشتار آوارگی نبود.

مکی در خاتمه گفت: بر این اساس طبیعی است که آمریکا از حضور نظامی روسیه در سوریه استقبال نکند و این حضور را به ضرر خود تلقی کند. ازاین‌رو شاهد نخستین تماس وزرای دفاع آمریکا و روسیه پس از یک سال بودیم که احتمالا این تماس‎ها در راستای متقاعد کردن روس‌ها برای حفظ توزان در سوریه بوده است.