خاورمیانه

بعد از سپری سدن ۴۷۱ روز از طوفان‌الاقصی، امروز ۳۰ دی‌ماه آتش‌بس در غزه اجرایی و آغاز شد.

بنابر اعلام دفتر نتانیاهو، تا زمانی که فهرست اسامی اسیران اسرائیلی در اختیار این رژیم قرار نگیرد، آتش‌بس در غزه برقرار نمی‌شود.

توافق آتش‌بس میان اسرائیل و حماس، در پی فشار‌های سیاسی و دیپلماتیک، شامل آزادسازی گروگان‌ها، آتش‌بس شش‌هفته‌ای، خروج تدریجی نیرو‌های اسرائیلی و افزایش کمک‌های انسانی به غزه است. با وجود امید به آرامش، چالش‌های متعددی از جمله اختلاف اهداف طرفین، نگرانی‌های امنیتی اسرائیل و فشار‌های سیاسی بین‌المللی باقی می‌ماند. موفقیت این توافق به اقدامات آتی طرفین، همکاری قدرت‌های منطقه‌ای و خلاقیت دیپلماتیک وابسته خواهد بود.

شبکه ۱۴ تلویزیون رژیم صهیونیستی از عملیات تیراندازی و حمله با چاقو در تل آویو و زخمی شدن حداقل ۳ نفر در جریان این عملیات خبر داد.

نبیه بری گفت: «هیچ طرفی در کشور کنار زدن حزب‌الله را نمی‌پذیرد.»

بنابر اعلام یک منبع آگاه در رهبری حماس، جزئیات جدیدی از روند تبادل اسرا میان رژیم اسرائیل و مقاومت فلسطین در چارچوب توافق آتش‌بس فاش شد. طبق گفته این منبع، در مرحله نخست مبادله، اسرایی که قبل از عملیات «طوفان الاقصی» محکوم شده بودند، آزاد خواهند شد.

وزارت دادگستری رژیم اسرائیل اسامی ۷۵۳ اسیر فلسطینی را که قرار است در مرحلهٔ اول تبادل اسرا آزاد شوند، منتشر کرد.

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، طی سفری به مسکو با ولادیمیر پوتین دیدار کرد و توافقی استراتژیک به امضا رساند که همکاری‌های اقتصادی و نظامی دو کشور را تقویت می‌کند، اگرچه فاقد بند دفاع مشترک است. این توافق، ایران را به گذرگاهی برای صادرات گاز روسیه به خلیج فارس تبدیل می‌کند و مسکو با همکاری تهران، در تلاش برای جایگزینی سیستم پیام‌رسانی سوئیفت است. رهبران دو کشور این معاهده را نقطه عطفی برای روابط دوجانبه توصیف کردند.

ترامپ در دوره دوم، با مسائل پیچیده‌تری روبه‌رو خواهد شد، از جمله تعیین اینکه چه کسی باید مسئولیت اداره غزه پس از جنگ را بر عهده بگیرد. چالش دیگر، انتخاب میان دو دیدگاه متعارض در قبال آینده منطقه است: آیا باید جناح راست افراطی اسرائیل تقویت شود یا در راستای دستیابی به توافقی جامع با عربستان سعودی، قدرت این جناح محدود گردد؟

روابط پرتنش ایران و آمریکا، به‌رغم چالش‌های عمیق، همچنان فرصتی برای جلوگیری از فاجعه‌ای بزرگ‌تر در منطقه دارد. تجربه سیاست فشار حداکثری و اقدامات تهاجمی نشان داده که این رویکرد‌ها نه‌تنها برنامه هسته‌ای ایران را متوقف نکرده، بلکه موجب تقویت تندرو‌ها و تشدید مقاومت داخلی در ایران شده است. در مقابل، دیپلماسی، هرچند دشوار و پرهزینه، بهترین راه برای کاهش تنش‌ها، دستیابی به توافقی پایدار و حفظ ثبات منطقه است. اکنون بیش از هر زمان دیگری، واشنگتن و تهران نیازمند تصمیمات واقع‌بینانه و اجتناب از مسیر تقابل نظامی هستند تا از پیامد‌های فاجعه‌بار برای دو طرف و منطقه جلوگیری کنند.

آتش‌بس اخیر در غزه، علی‌رغم کاهش موقت رنج‌ها و آزادی گروگان‌ها، یک مصالحه شکننده و کوتاه‌مدت است که نتوانسته راه‌حلی برای بحران‌های ساختاری ارائه دهد. آسیب‌های شدید انسانی و زیرساختی غزه، سیاست‌های تهاجمی اسرائیل و فشار‌های داخلی بر نتانیاهو، احتمال ازسرگیری جنگ را افزایش داده‌اند. همچنین، روابط ترامپ و نتانیاهو و ملاحظات سیاسی آمریکا، آینده صلح پایدار را پیچیده‌تر کرده است.

تحولات ژئوپلیتیکی پیچیده، از سقوط نظام اسد و رقابت قدرت‌ها در خاورمیانه تا تشدید تنش‌های چین، روسیه و آمریکا، چشم‌انداز جهانی را بحرانی‌تر کرده است. سیاست‌های ترامپ، از جنگ اقتصادی با چین تا فشار بر اوکراین برای توافق با روسیه، نظم جهانی را به چالش می‌کشد. از سوی دیگر، اتحاد‌های جدید مانند هم‌پیمانی کره شمالی و روسیه، خطر گسترش درگیری‌های منطقه‌ای به جنگ‌های جهانی را افزایش داده است.

دونالد ترامپ با اعمال فشار بر اسرائیل و حماس برای دستیابی به آتش‌بس، نقشی کلیدی در توقف جنگ ایفا کرد، اما این توافق چالش‌های اساسی پیش‌رو دارد. استراتژی نظامی اسرائیل در غزه ناکام مانده و اکنون دولت نتانیاهو با انتخاب‌های دشواری میان اشغال غزه یا ارائه امتیازات سیاسی روبه‌رو است.

آتش‌بس میان اسرائیل و حماس پس از ماه‌ها درگیری ویرانگر و فشار‌های دیپلماتیک آمریکا، قطر و مصر حاصل شد. اسرائیل با خستگی از جنگ و حماس با ضعف نظامی و کاهش حمایت‌ها، به این توافق رضایت دادند. این آتش‌بس فرصتی برای نتانیاهو جهت تقویت روابط با دولت ترامپ است.

«هوشیار زیباری» وزیر خارجه اسبق عراق و عضو حزب دموکرات کردستان عراق از دیدار میان مظلوم عبدی، فرمانده «یگان‌های مدافع خلق» (YPG) سوریه با «مسعود بارزانی» در اربیل خبر داد.

وزیر خارجه قطر برای اولین بار طی بیش از یک دهه به دمشق رفت و با جولانی دیدار کرد.

ابوعبیده سخنگوی گردان‌های عزالدین قسام خبر داد که ارتش اشغالگر طی حملات امروز خود مکان نگهداری یک اسیر زن را مورد هدف قرار داده است.

حزب راست افراطی «صهیونیسم مذهبی» اعلام کرده تنها در صورتی در دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو باقی خواهد ماند که نخست‌وزیر موافقت کند اسرائیل پس از مرحله اول توافق آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها، به جنگ برای «نابودی حماس» بازگردد

وزیر خارجه دولت موقت سوریه با تاکید بر اینکه رژیم صهیونیستی باید به حاکمیت و امنیت سوریه و دیگر کشور‌ها احترام بگذارد، از جامعه جهانی خواست این رژیم را برای خروج از خاک سوریه تحت فشار بگذارد.

رژیم صهیونیستی که تنها چند ساعت بعد از حصول توافق آتش‌بس با بمباران نوار غزه، ده‌ها فلسطینی را به شهادت رساند، ادعا کرد که حماس در صدد عدول از توافق است.