اقتصاد کلان

دکتر وحید محلاتی، نایب رئیس انجمن شرکت‌های پخش دارو درباره ادعای افزایش ۵ برابری قیمت دارو گفت: «ارز دارو و تجهیزات در مجلس و سازمان برنامه یک جا دیده می‌شود. ۵۰ درصد از بازار تجهیزات و ملزوماتی که اکنون مشمول ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌شوند سال اینده، تقریبا قیمت ۵ برابری خواهند داشت که بسیار هم مهم است و زنجیره تامین نیازمند تامین نقدینگی است و بانک‌ها هم در شرایط تامین نقدینگی نیستند. دولت باید برنامه‌هایی برای این مشکل داشته باشد. اما این شامل کل بازار دارو نمی‌شود»

نماینده ادوار مجلس با انتقاد از نحوه نقش‌آفرینی ایران در بازار جهانی انرژی گفت: بنا بر فشار‌هایی که آمریکا برای تحریم نفت ایران وارد می‌کند، تخفیف‌هایی که چینی‌ها درخواست می‌کنند، بیشتر است. در هر بشکه حتی ۱۳ دلار تخفیف ارائه می‌شود و برخی سایت‌ها نیز مدعی شده‌اند که نفت ایران گاهی تا ۳۰ درصد زیر قیمت بازار هم فروخته می‌شود.

اینفوگرافی زیر، ۱۵ کشور برتر اروپایی را بر اساس رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) پیش‌بینی شده برای سال ۲۰۲۴، مبتنی بر داده‌های چشم‌انداز اقتصادی جهانی صندوق بین‌المللی پول (IMF) در اکتبر ۲۰۲۴ رتبه‌بندی می‌کند.

زنگنه گفت: حقوق ورودی مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی است که سود بازرگانی در اختیار دولت است.

در چنین شرایطی که در بسیاری از شاخصه‌های رشد اقتصادی عقب افتاده‌ایم، برخی آقایان دغدغه دارند که نرخ جریمه بی حجابی چقدر باشد یا بعد از چندبار بی حجابی شخص را زندانی کنند. برخی دیگر هم عامدانه یا از سر تجاهل با هر نوع کم کردن تنش‌ها با غرب و توسعه اقتصادی پایدار مبارزه می‌کنند. درواقع عده‌ای در کشور ما کاپیتان‌های گل به خودی اقتصادی محسوب می‌شوند و اصلا درکی از این که با محدودیت روابط با اروپا و تحریم‌ها چه به سر معیشت مردم و رشد و توسعه اقتصادی کشور آمده ندارند. اکنون بحث کم حجابی مردم را بیشتر در تنگنا قرار می‌دهد یا وضعیت تنگنا‌های معیشتی و مشکلات اقتصادی؟

بهانه دولت‌ها برای افزایش قیمت بنزین، این است که تورم بالا است، اما این تورم حاصل بی تدبیری همین دولت‌ها است و خسارات موجود، حاصل سیاست گذاری‌های اشتباهی است که به تورم دامن زده است. مردم با افزایش قیمت ها، هزینه بی کفایتی دولت‌ها را می‌دهند. عمدا از عبارت دولت‌ها استفاده می‌کنم تا مشخص کنم صرفا تیر نقد به سمت دولت چهاردهم نیست و این مسائل را در دولت‌های مختلفی شاهد بوده‌ایم. ریشه افزایش قیمت‌ها و بهانه آن این است که تورم افزوده شده است. دولت‌ها هزینه بی کفایتی خود را با افزایش قیمت‌ها از مردم می‌گیرند

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با بیان اینکه از آغاز به‌کار دولت چهاردهم سطح ذخایر سوخت کشور به‌ویژه بنزین و نفت‌گاز در سطح مطلوبی نبوده است، گفت: تمرکز بر افزایش بهره‌وری در پالایشگاه‌های موجود کشور ازجمله اقدام‌های انجام‌شده از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است، چراکه بهره‌برداری از طرح‌های پالایشی کشور به‌سادگی امکان‌پذیر نیست.

واگذاری ارز حاصل از صادرات پروانه‌های صادراتی دارای کد تعرفه‌های مربوط به صنایع روانکار و دوده و کامپاند (به شرح فایل پیوست)، الزاما باید از بستر مرکز مبادله ارز و طلای ایران و با نرخ توافقی صورت گیرد.

اگر کارخانجات ما می‌خواهند توسعه پیدا کرده و افراد بیشتری را استخدام کنند، به همان تکنولوژی‌هایی نیاز دارند که بخشی به خاطر تحریم‌ها و بخشی به خاطر سنتی بودن افکار مدیران ما استفاده نمی‌شوند. اگر تپسی، اسنپ و امثالهم بازار رقابتی را به دست اورده اند، اتفاقا به خاطر همین است که روشی جدید و نوین را برای توسعه شغلی خود مورد استفاده قرار داده اند. اگر مشاغلی مثل راننده یا پیک بودن در پلتفرم‌های اینترنتی پرطرفدار شده، به این دلیل است که این نوع مشاغل، نه تنها بر تکنولوژی مبتنی هستند، بلکه نسبت به مشاغل دیگر درآمد بهتر و سرعت رسیدن به پول بالاتری دارند.

«اگر نرخ مصوب سوخت هواپیما از لیتری ۶۰۰ تومانِ کنونی به بیش از ۱۱ برابر افزایش پیدا کند و به لیتری ۷ هزار تومان برسد، این بدان معنا خواهد بود که بایستی شاهد تحولات تازه و معناداری در صنعت حمل و نقل هوایی ایران باشیم. موضوعی که در کنار اعمال تحریم‌های جدید برخی کشور‌های اروپایی علیه خطوط هوایی ایران، پالس‌های مثبتی را به این حوزه مخابره نمی‌کند و می‌تواند نوعی پسرفت در قالب آن محسوب شود.»

در حال حاضر دلار با سهم حدود ۴۰ درصدی در مبادلات کالایی همچنان پرمصرف‌ترین ارز در تجارت بین‌الملل است. دلار از سایر ارز‌ها محبوب‌تر است و گرچه یورو نیز محبوبیت دارد، اما باز هم دلار، قدرت انعطاف بالاتری در مبادلات بین المللی دارد. به استثنای اتحادیه اروپا، هیچ اقتصاد دیگری به اندازه کافی بزرگ نیست که بتواند در متعادل کردن مازاد تجاری انباشته شده جهان مشارکت کند.

مشکل حوزه خودرو بسیار پیچیده است، اما راه حل آن، این است که به جای سیاسی کاری، از معیار‌های اقتصادی استفاده کنیم. معیار‌های اقتصادی، به ما می‌گوید خصولتی بودن، خود، مسئله است. به جز خصولتی بودن، قیمت گذاری‌های دستوری نیز اشتباه است. ما در ایران چند شرکت تایرسازی مطرح و خوب داشتیم که با قیمت گذاری دستوری در حال نابود سازی آن‌ها هستیم. پس راه حل اصلی به رسمیت شناختن اصول اقتصاد است.

جرائم اقتصادی سازمان یافته جرائمی هستند که چهره فساد مالی به خود می‌گیرند و نظام اقتصادی کشور را در معرض تخریب قرار می‌دهند با این وصف، ارتکاب این قبیل جرائم بدون مداخله و همکاری کارکنان دولت عملا غیرممکن است، همچنین اهمیت این موضوع تا جایی است که یکی از اصول مهم قانون اساسی (اصل ۴۹) به ثروت‌های نامشروع و لزوم تعیین تکلیف در خصوص آنها نیز پرداخته است.

دولت در بودجه سال آینده، ۵۰ درصد به مالیات‌ها افزوده و این در حالیست که در ۲ سال گذشته، دولت رئیسی هم هر سال حدود ۴۰ الی ۵۰ درصد به مالیات‌ها می‌افزود، اما به نظر نمی‌رسد دولت فعلی در سال آینده بتواند این ۴۰ درصد را اضافه کند چرا که ظرفیت مالیات دهندگان نیز به اتمام رسیده است، مگر این که بتوانند فرار‌های مالیاتی ابرثروتمندان را کشف کنند یا آن موسسات و بنگاه‌هایی را که معاف از مالیات بوده اند، مکلف به مالیات دهی کنندف مگرنه اگر بخواهند از همین بخش تولید و مصرفی که تا به حال مالیات گرفته اند باز هم فشار بیشتری وارد کنند، حقیقت این است که چیز بیشتری برای مالیات گرفتن باقی نمانده و این وضعیت نیز باعث فقیرتر شدن مردم و کاهش تولید می‌شود. منابع دیگر نیز که شامل مواردی مثل فروش اموال دولتی می‌شود نیز به ته ظرفیت خود رسیده اند.

سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴ جزئیاتی از مصوبه این کمیسیون درباره میزان سقف معافیت مالیاتی در سال آینده را تشریح کرد.

مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران گفت: صادرات گاز ایران به عراق قطع نشده، فقط به درخواست خود عراقی‌ها یک خط دریافت گاز از مبدا ایران به عراق ۱۵ روز تحت تعمیر و نگهداری قرار می‌گیرد.

کارخانه‌های خودروسازی هر روز خودرو‌هایی می‌سازند و به مردم می‌دهند که با مصرف حدودی نزدیک به ۱۴ لیتر برای هر ۱۰۰ کیلومتر کار می‌کند و مصرف بسیار بالایی دارد. بنابراین، ناترازی فعلی ما ظرف مدت ۱ سال حداقل ۲ برابر می‌شود. بنابراین، راه حل ما این نیست. راه حل ما این است که زمینه‌های مصرف را کاهش دهیم، یعنی خودرو‌هایی را که حدود ۱۴، الی ۱۵ لیتر در هر کیلومتر مصرف دارند را محدود کرده و به سمت خودرو‌هایی که ترکیب برق و هیبریدی هستند برویم. ما باید به خودروساز داخلی هم تاکید کنیم که برای اتوموبیلی که مصرف بنزین بالای ۷ لیتری داشته باشد، اصلا پروانه تولید صادر نمی‌کنیم. درواقع همه را به سمت کاهش مصرف سوق دهیم. اگر همین خودرو‌های داخلی هیبریدی شوند، مصرفشان به چیزی حدود ۴ تا ۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر می‌رسد. این یعنی کاهش ۱۰ لیتر برای هر اتوموبیل.

در حال حاضر، کسری ما در بخش مسکن، بالای ۶ میلیون واحد مسکونی است. پشت بام خوابی، گورخوابی، چادر نشینی و امثالهم شامل خانوار‌هایی می‌شود که نزدیک ۵ الی ۶ میلیون می‌شوند. هر سال ما به بیش از ۱ میلیون واحد مسکونی نیاز داریم. نیاز ما با ۵۰۰ هزار و ۳۰۰ هزار واحد حل نمی‌شود. همه این‌ها فشار‌های بسیار سنگین و سختی روی دوش بازار مسکن کشور وارد می‌کند. همچنین همزمان با افزایش واحد‌های مسکونی باید بخش انرژی کشور نیز توان مواجهه و تامین این واحد‌ها را داشته باشد. ما هم اکنون بدون اضافه شدن مسکن کافی با ناترازی و کسری انرژی رو به رو هستیم. اقتصاد ما از پس این همه هزینه بر نمی‌آید. اقتصاد ما مفلوک‌تر از آن است که از پس این همه هزینه بربیاد.

جلساتی که قرار است این روز‌ها در شورای عالی کار برگزار شود، جلساتی جدی نیست، چرا که دولت آمادگی این را ندارد که مباحث دستمزد زودتر از موعد شروع شود و هم این که آمار و ارقام تعیین دستمزد، معمولا پایان سال جدی‌تر و واقعی‌تر هستند، موضوع دیگر این است که بر اساس روال گذشته، معمولا دولت اصلا اهمیتی به جلسات قبل از پایان سال نمی‌دهد و تازه در آن زمان است که مسئله جلسات را جدی‌تر دنبال می‌کند و به سراغ تصمیماتی می‌رود که احتمالا از سوی دولت به آن‌ها دیکته شده است و بنابراین جلسات مذکور، مبتنی بر کار کارشناسی نیست و دولت نیز این جلسات را مهم تلقی نمی‌کند.

به گفته رییس اتاق بازرگانی تهران در شرایط که کشور تشنه جذب سرمایه است به دلیل تشدید مهاجرت فعالان اقتصادی، در یک دهه گذشته حداقل ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده است.