زنا در لغت به معنای رابطه جنسی خارج از چارچوب رابطه زناشویی و قانونی است. بهعبارتدیگر، زنا به معنای داشتن رابطه جنسی با شخصی که همسر قانونی فرد نیست، اطلاق میشود. در متون دینی و فقهی اسلامی، زنا به عنوان یک گناه بزرگ و خطایی شدید محسوب شده و مجازاتهای سختی برای آن در نظر گرفته شده است.
در تعریف وکیل حقوقی، زنا عبارت است از برقراری رابطه جنسی بین دو نفر که ارتباط زناشویی قانونی با یکدیگر ندارند.
به طور دقیقتر، در حقوق ایران، زنا به معنای برقراری رابطه جنسی داوطلبانه بین مرد و زنی است که هیچ یک از آنها همسر قانونی دیگری نیست. این تعریف شامل هر نوع رابطه جنسی غیر مشروع اعم از واژنی، مقعدی و دهانی میشود.
در اسلام، دو نوع جرم جنسی اصلی شناخته میشود: زنا با محارم و زنای محصنه.
3- زنای غیر محصنه زنای غیر محصنه به رابطه جنسی رضایتمندانه بین افراد مجرد اطلاق میشود که شرایط ازدواج برای آنها فراهم نیست. در این حالت، هر دو طرف با میل و اختیار خود مرتکب این جرم میشوند. بهعبارتدیگر، زنای غیر محصنه به رابطه جنسی بین افراد مجرد گفته میشود که طبق قانون دارای مجازات مشخصی است.
این نوع زنا را از دو زاویه مورد بررسی قرار میدهیم که در قانون اهمیت دارند. اول، زنای محصنه فرد مجرد است که در آن فرد با اختیار خود به رابطه جنسی میپردازد و قانون برای آن حکم مستقلی در نظر گرفته است.
دومین مورد، زنای غیر محصنه فرد متأهل است. در این حالت، فرد متأهل به دلایلی مانند بیماری، ناتوانی جنسی یا غیبت طولانیمدت همسر، قادر به داشتن رابطه زناشویی نیست و به رابطه جنسی با دیگری میپردازد.
4- زنای به عنف زنای به عنف یکی دیگر از انواع جرم زناست. عنف به معنای خشونت و زور است. زنای با زور و بدون رضایت طرف مقابل، زنای به عنف نامیده میشود، خواه مرد باشد یا زن. برای مثال، اگر زنی ناراضی باشد اما مرد با خشونت با او رابطه جنسی برقرار کند، مرتکب جرم زنای به عنف شده است که قانون برای آن مجازات در نظر گرفته است.
ارکان جرم زنا در حقوق ایران به شرح زیر است:
با تحقق این سه رکن، جرم زنا محقق شده و مرتکب مشمول مجازاتهای شرعی و قانونی خواهد بود.
در قوانین ایران، جرم زنا و مجازاتهای آن در موارد زیر پیش بینی شده است:
در کتاب حدود، مجازات زنای محصنه (متأهل) سنگسار و زنای غیر محصنه (مجرد) صد ضربه شلاق است.
همچنین در برخی موارد، مجازات اعدام نیز برای زنا در نظر گرفته شده است.
مقررات و ضوابط خاصی برای اثبات جرم زنا و صدور حکم پیش بینی شده است.
از جمله اینکه اثبات جرم زنا نیازمند وجود چهار شاهد عادل است.
در برخی قوانین دیگر مانند قانون مبارزه با قاچاق انسان، جرایم مرتبط با زنا نیز پیش بینی شده است.
بنابراین، مجازات زنا در ایران بر اساس موازین شرعی و قوانین مصوب در نظام حقوقی کشور تعیین میشود.
مجازاتهای شرعی و قانونی زنا در ایران
در حقوق ایران، مجازاتهای شرعی و قانونی زنا به شرح زیر است:
مجازات شرعی:
در صورت اثبات زنای محصنه (فرد متأهل)، مجازات آن سنگسار است.
در صورت اثبات زنای غیر محصنه (فرد مجرد)، مجازات آن صد ضربه شلاق است.
مجازات قانونی:
طبق قانون مجازات اسلامی ایران، مجازات زنای محصنه سنگسار و مجازات زنای غیر محصنه صد ضربه شلاق است.
همچنین، فرد زاني ممکن است به حبس محکوم شود که مدت آن بر اساس شرایط مختلف متفاوت است.
در برخی موارد، مجازات اعدام نیز برای زنا در نظر گرفته شده است.
لازم به ذکر است که اثبات جرم زنا نیازمند وجود شرایط و ضوابط خاصی است که باید توسط دادگاه صالح مورد بررسی قرار گیرد. البته درخواست طلاق به صورت جداگانه در دادگاه حقوقی و با مشورت مشاوره حقوقی طلاق قابل تسلیم است.
در قوانین ایران، علاوه بر شرایط اصلی تحقق جرم زنا، عوامل دیگری نیز در تعیین مجازات آن دخیل هستند:
درصورتیکه متهم کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشد، مجازات سنگسار یا شلاق برای او اجرا نمیشود.
در صورت اختلال روانی یا نقصعضو مرتکب که موجب اخلال در اراده وی باشد، مجازات قابلتخفیف یا تبدیل است.
اگر مرتکب قبلاً مرتکب جرم زنا شده باشد، مجازات تشدید میشود.
درصورتیکه مرتکب تحتفشار یا تأثیر دیگری مرتکب جرم شده باشد، مجازات قابلتخفیف است.
در صورت توبه و پشیمانی مرتکب، مجازات قابلتخفیف یا حذف است.
خیر، مجازات جرم زنا در قوانین ایران در همه موارد یکسان نیست و بسته به شرایط متفاوت است. برخی موارد استثنا در مجازات زنا عبارتاند از:
زنای محصنه مجازات سنگسار دارد.
زنای غیر محصنه مجازات صد ضربه شلاق دارد.
درصورتیکه یکی از طرفین تحت اکراه یا اجبار باشد، مجازات برای آن طرف ساقط است.
زنای بین زن و شوهر (حتی با رضایت هر دو)، مجازات ندارد.
در صورت وجود شبهه در ارتکاب جرم زنا، مرتکب مستحق مجازات نیست.
بنابراین، مجازات جرم زنا بر اساس ضوابط قانونی و شرعی متفاوت است.