![«النینو»؛ این طوفان سرنوشت زمین را تغییر میدهد! «النینو»؛ این طوفان سرنوشت زمین را تغییر میدهد!](https://cdn.fararu.com/files/fa/news/1403/11/30/2446953_276.jpg)
به گفتهی جاناتان پوبر از دانشگاه براون، علم ستارهشناسی با یک بحران وجودی روبروست. یکی از دلایل این بحران، افزایش تعداد ماهوارههاست. طبق گزارش سازمان ملل، تا ژوئن ۲۰۲۳ بیش از ۱۱,۳۳۰ ماهواره در مدار زمین قرار داشتند که بسیاری از آنها سیگنالهای رادیویی مخابره میکنند. این موضوع باعث مشکلاتی برای رصدهای نجومی، بهویژه برای آرایهی میدان وسیع مورچیسون (MWA) در استرالیا، شده است.
تلسکوپ MWA دارای ۴,۰۹۶ آنتن است که امواج رادیویی کمفرکانس بین ۷۰ تا ۳۰۰ مگاهرتز را دریافت میکنند. این امواج اطلاعات ارزشمندی دربارهی دورهی یونیزاسیون مجدد جهان (زمان شکلگیری اولین ستارهها و کهکشانها) در اختیار دانشمندان قرار میدهند. اما به دلیل اینکه این تلسکوپ کل آسمان را همزمان مشاهده میکند، امکان دور کردن آن از منابع تداخل وجود ندارد.
به گزارش خبر آنلاین؛ تلسکوپ MWA در یک منطقهی "سکوت رادیویی" به وسعت ۳۰۰ کیلومتر قرار دارد، اما همچنان سیگنالهای تلویزیونی دریافت میکرد که نباید در این محدوده باشند. پوبر و جید دوشارم، دانشجوی دکتری دانشگاه براون، به این نتیجه رسیدند که این سیگنالها احتمالاً از طریق انعکاس روی بدنهی یک هواپیما به تلسکوپ رسیدهاند.
برای اثبات این فرضیه، آنها از دو تکنیک استفاده کردند:
۱. اصلاحات میدان نزدیک (Near-field corrections) برای شناسایی منابع تداخل نزدیک.
2. پرتوپردازی (Beamforming) برای متمرکز کردن سیگنال روی یک هدف مشخص.
ترکیب این دو روش به آنها اجازه داد سیگنال را تا یک هواپیمای در حال پرواز در ارتفاع ۱۱.۷ کیلومتری و با سرعت ۷۹۲ کیلومتر در ساعت ردیابی کنند. جالبتر اینکه این سیگنال مربوط به کانال ۷ دیجیتال تلویزیون استرالیا بود که در خارج از منطقهی سکوت رادیویی پخش شده و روی بدنهی هواپیما منعکس شده بود.
شناسایی دقیق منبع RFI به محققان این امکان را میدهد که الگوهای این تداخل را شناسایی و از دادههای علمی حذف کنند. این گام مهمی برای جلوگیری از حذف بیدلیل دادههای نجومی است که در غیر این صورت باید کنار گذاشته شوند.
به گفتهی پوبر: "این کشف کلیدی برای حذف هوشمندانهی تداخلهای ساخت بشر است. با شناسایی و حذف دقیق منابع تداخل، میتوان حجم بیشتری از دادههای علمی را حفظ کرد و احتمال کشفهای مهم را افزایش داد."
حذف بازتابهای سیگنال از هواپیما فقط اولین قدم است. قدم بعدی توسعهی روشی برای حذف سیگنالهای مشابه از دادههای نجومی است و در نهایت، هدف اصلی کاهش تأثیر سیگنالهای ماهوارهای خواهد بود. با توجه به تعداد بسیار زیاد ماهوارهها، این کار به تکنیکهای پردازش دادهی بسیار پیچیدهتری نیاز دارد.
با این حال، پوبر معتقد است که اگر ستارهشناسی رادیویی بخواهد به حیات خود ادامه دهد، این کار ضروری است: "ما چارهای جز سرمایهگذاری روی تکنیکهای پیشرفتهی پردازش داده برای شناسایی و حذف تداخلهای ساخت بشر نداریم."