bato-adv
bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۴۵۰۵۰۲
خشمگین از امپریالیسم ترسان از انقلاب

تحلیل سعید حجاریان از وضعیت «نه انقلاب نه اصلاحات»

تحلیل سعید حجاریان از وضعیت «نه انقلاب نه اصلاحات»
در وضعیت «نه انقلاب نه اصلاحات» اساسا عنصر زمان به ضرر سازوکار‌های اصلاحی است، زیرا جامعه به سوی تعلیق و فرسایش هر چه بیشتر می‌رود. یکی از مهم‌ترین آثار اجتماعی چنین وضعیتی که کمتر به آن توجه می‌شود، افزایش مجرمان فاقد سابقه کیفری است. افرادی که نان‌آور بوده و بی‌کار شده‌اند و حال به هر روشی دست به تأمین مالی می‌زنند و جرائمی از قبیل سرقت، خفت‌گیری و... را مرتکب می‌شوند.
تاریخ انتشار: ۰۰:۵۷ - ۲۲ مرداد ۱۳۹۹

سعید حجاریان در شرق نوشت: ‌در سال‌های گذشته، از سر تغافل یا شاید خوش‌بینی از ارتباط تنگاتنگ سیاست خارجی و سیاست داخلی چشم پوشی می‌شد و گمان می‌رفت می‌توان یکی را بدون دیگری مدیریت کرد و سامان داد؛ اما مدتی است این دو فاکتور به‌شدت به یکدیگر پیوند خورده‌اند تا حدی که می‌شود ادعا کرد هر پروژه اصلاح‌جویانه‌ای باید توأمان از سیاست داخلی و خارجی سخن بگوید.

به‌همین‌دلیل اینکه می‌گویند هنگامی که سیاست به پایان می‌رسد، جنگ آغاز می‌شود، شاید حرف نادرستی باشد، زیرا در این میان دوره فترت یا به‌اصطلاح «صلح مسلح» وجود دارد؛ وضعیتی که در آن عنصر زمان به نفع آن طرفی است که دارای قدرت اقتصادی، رسانه‌ای و استخباراتی بیشتری است و همین عوامل ممکن است طرف مقابل را به کرنش وادارد.

واقعیت آن است که سیاست خارجی ما، الگویی مشابه سیاست داخلی‌مان دارد. نتیجه آنکه می‌بینیم چه در خارج و چه در داخل با نوعی تعلیق مواجه هستیم. در ادامه، ابتدا نقاط تناظر سیاست خارجی و سیاست داخلی را تصویر می‌کنم و سپس سراغ یک راه‌حل می‌روم.

در بررسی ربط و نسبت سیاست داخلی و خارجی با چهار متغیر تأثیرگذار مواجه هستیم؛ «داخل»، «خارج»، «مذاکره» و «جنگ» که هم‌ربطی آن‌ها را توضیح خواهم داد. در ناحیه اول که از تقاطع دو متغیر «داخل» و «مذاکره» به‌وجود آمده است، بناست میان نیرو‌های داخلی و نظام مذاکراتی صورت بگیرد تا در پی آن دستاورد‌هایی از قبیل کارآمد‌کردن دولت، حقوق بشر، انتخابات آزاد و... حاصل شود.

به بیان دیگر، در این ناحیه انواع گفتار‌های ایجابی اصلاح‌جویان به منصه ظهور می‌رسد و «اصلاحات ساختاری» پدید می‌آید. در ناحیه دوم که از تقاطع دو متغیر «خارج» و «مذاکره» به وجود آمده است، مقرر است میان دولت‌های خارجی و نظام مذاکراتی صورت بگیرد که اولا در رفتار نظام تغییراتی ایجاد شود و ثانیا بر سر مسائلی از جمله فعالیت‌های منطقه‌ای، موشکی و اتمی توافقاتی حاصل شود. این ناحیه عمدتا از سوی دموکرات‌های آمریکا و برخی دولت‌های اروپایی نمایندگی می‌شود؛ هرچند رئیس‌جمهور جمهوری‌خواهان نیز در مواردی با عدول از گزاره «تغییر رژیم» از «تغییر رفتار رژیم» سخن گفته است.

در ناحیه سوم که از تقاطع دو متغیر «خارج» و «جنگ» به وجود آمده، اصلی‌ترین پروژه تغییر رژیم و دخالت نظامی است. استدلال‌ها در این ناحیه این‌گونه است که اصلاحات داخلی (ناحیه اول) و اصلاحات خارجی (ناحیه دوم) شکست خورده یا ممتنع شده است؛ بنابراین چاره‌ای جز دخالت خارجی و تغییر رژیم وجود ندارد. افرادی مانند جان بولتون، مایک پمپئو و امثالهم این نگاه را نمایندگی کرده و می‌کنند.

در ناحیه چهارم که از تقاطع دو متغیر «داخل» و «جنگ» به وجود آمده است، سه نوع اقدام متصور است. اولین آن‌ها هرج‌و‌مرج است که کمابیش در بخش‌هایی از اعتراضات دی‌ماه ۱۳۹۶ و آبان‌ماه ۱۳۹۸ به وجود آمد. در آن اعتراضات اولا عنصر سازماندهی غایب و ثانیا پراکندگی بسیار بود و از آن گذشته سازوکار برخورد متفاوت بود، در نتیجه بخش‌هایی رو به اعتراض آرام رفتند و بخش‌هایی دیگر میل به خشونت کردند.

دومین اقدام سطحی بالاتر و همبسته‌تر از اعتراضات پراکنده دارد و ذیل عنوان «انقلاب مخملی» صورت‌بندی می‌شود. در انقلاب مخملی آلترناتیو خشونت‌پرهیز وجود دارد که می‌تواند نظام موجود را به چالش بکشد و با شیوه‌های مختلف کم‌کم آن را وادار به عقب‌نشینی کند و حتی در مواقعی با بخش‌هایی از حاکمیت ائتلاف کند؛ مانند آنچه در آلمان شرقی یا در جنبش همبستگی لهستان رخ داد و نهایتا باعث سقوط دولت‌های مستقر شد.

سومین و آخرین اقدامات، «انقلاب کلاسیک» است؛ نمونه ایدئال انقلاب‌های کلاسیک انقلاب کبیر فرانسه است که طبقات نوپدیدی مانند بورژوازی و نیز طبقات متوسط جدید توانستند فئودال‌ها را شکست دهند و دولت بوربون‌ها را بدون هیچ مذاکره و زدوبندی در نبردی خونین ساقط کنند. لازم به ذکر است امکان رخ‌دادن انقلاب مخملی و کلاسیک در بعضی کشور‌ها و وضعیت‌ها از جمله ایران بعید و حتی غیرممکن است.

اشتراک‌ها و افتراق‌ها
در توضیح ایده‌ها و برنامه عملیاتی هریک از این نواحی یادداشت‌ها و مقالاتی نوشته شده و نگارنده نیز کمابیش دیدگاه‌های خود را مکتوب کرده است؛ بنابراین در اینجا به چارچوب این مقاله وفادار خواهم بود و صرفا از ربط و نسبت چهار مؤلفه پیش‌گفته سخن می‌گویم.

۱) میان این نواحی، چنان‌که پیداست اشتراک‌هایی وجود دارد که به کار توصیف بهتر وضعیت می‌آیند. در نواحی اول و دوم مقوله مذاکره و تغییر رفتار مشترک است، اما در بنیان آن‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد. در ناحیه اول نگاه‌ها صرفا به داخل بوده و محدوده مذاکره درونی است، اما ابتنای ناحیه دوم بر عناصر خارجی است. از این منظر باید گفت دیدگاه مذاکره‌محور از سوی دو طیف نمایندگی می‌شود؛ دو طیفی که آرمان‌ها، عقبه و حاملان متفاوتی دارند.

۲) بازیگران نواحی دوم و سوم مشترکا از ابزار «تحریم» بهره می‌گیرند. یعنی مردم ایران از کانون توجه آن‌ها خارج و در خوش‌بینانه‌ترین حالت به مسئله درجه دوم تبدیل شده است. ماحصل این دیدگاه حداقلی‌کردن درآمد نفتی و افزایش بی‌کاری و فقر و فشار‌های روزافزون است که طبعا قشر‌های فرودست را هدف می‌گیرد.

‌۳) نواحی اول و چهارم به دلیل جغرافیای مشترک‌شان (حضور در داخل) محدودیت‌هایی دارند و تدریجا از امکانات آن‌ها کاسته شده است.

نیرو‌های داخلی تا پیش از این قادر بودند از نهاد‌های مدنی، حزبی و... به نفع مطالبات خود استفاده کنند، اما محدودیت‌ها باعث شده است تمرکز آن‌ها صرفا بر شبکه‌های مجازی و کمابیش تلویزیون‌های خارج از کشور قرار بگیرد که از قضا هر دو این‌ها در معرض خطر هستند؛ رسانه‌های مجازی، در معرض فیلترینگ و قطعی اینترنت هستند و شبکه‌های خارج از کشور در معرض پارازیت و از آن مهم‌تر بحران مخاطب.

۴) نواحی دوم و سوم که وجه مشترک‌شان حضور در خارج از کشور است، دغدغه پرزنته کردن دیدگاه‌های خود را ندارند و گمان می‌کنند سبک زندگی و مطالبات، نه‌تن‌ها در ایران بلکه در سایر کشور‌های جهان به‌طور دترمینیستی هم‌سوی با آنهاست و میل به سرمایه‌داری، مصرف و... را شاهد مدعای خود می‌گیرند. تکیه آن‌ها بر مقوله قدرت، به‌ویژه قدرت سخت است و به‌همین دلیل باید گفت معمولا ابتکار عمل در اختیار آن‌ها (نواحی دوم و سوم) است؛ لذا شاهد هستیم انواع انعطاف‌ها صرفا در نواحی دوم و سوم، یعنی در مقابل خارج رخ داده است.

وضعیت تعامل با خارج و تعامل‌نداشتن با داخل را می‌توان در شکل زیر مشاهده کرد:

رابطه دولت با غرب، رابطه نرم و رابطه دولت با مردم از جنس مقابله و کنترل است.

بن‌بست اصلاحات
ایده چنین رویکردی، اکنون به این نقطه رهنمون شده است که هر نوع نرمشی در داخل را محدود کنداز این منظر می‌توان گفت اصلاح‌طلبی در وضعیت بن‌بست و آچمز قرار گرفته است. این وضعیت را می‌توان با گریزی به تاریخ سیاسی کشور کمی بهتر توضیح داد.

امیر پرویز پویان در جزوه «خشمگین از امپریالیسم، ترسان از انقلاب» با الهام از لنین می‌نویسد خرده‌بورژوازی از یک طرف با بورژوازی کمپرادور مخالف است -چون از آن ضربه خورده- و از طرف دیگر مخالف انقلاب کارگری است، زیرا نمی‌خواهد منافعش به خطر بیفتد. اصلاح‌طلبی نیز وضعیتی مشابه دارد با این تفاوت که ذاتا متعلق به طبقه متوسط است. از یک طرف نگران خیزش کارگران است و از طرف دیگر ترسان از قدرت قاهره غرب که این دو توأمان منافع این طبقه را به خطر می‌اندازند.

در چنین وضعیتی پای یک پرسش اساسی به میان می‌آید و آن اینکه آیا همچنان باید در نیمه بالایی نمودار ماند و کنش‌گری کرد یا خیر؟ آیا این حضور مطلق است یا می‌توان ائتلافی میان داخل و خارج صورت داد؟

به گمان من پاسخ به این پرسش در ذات مفهوم «اصلاحات» نهفته است. اصلاحات یعنی تغییرات از درون. طبعا عامل چنین تغییراتی نیرو‌های درون حکومت هستند؛ نیرو‌هایی که یا تمامی قدرت را در اختیار دارند یا لااقل بخشی از آن را. از این منظر می‌توان گفت، مادامی که نیرویی درون قدرت نباشد، قادر به اصلاح نیست؛ بنابراین این گزاره که «بی‌قدرتی اصلاح‌جویان به‌دلیل حضورشان در قدرت است»، مردود است.

البته، انواع مختلفی از حضور در قدرت متصور است. برای نمونه مرحوم هاشمی پروژه بازسازی اقتصادی را در دستور کار داشت، خاتمی پروژه اصلاحات همه‌جانبه را محور امور قرار داد و روحانی بر پروژه عادی‌سازی تأکید گذاشت.

علاوه بر اصلاحات سیاسی، باید گفت اصلاحات دینی نیز عمدتا از درون رخ داده است؛ برای مثال لوتر از درون کلیسا پرسش‌ها و گفتار‌های جدیدی را مطرح کرد و تغییراتی بنیادین را کلید زد. یا در نمونه وطنی، شاهد بودیم روشنفکران دینی جملگی از درون نص و گفتار‌های دینی مدل‌های تفسیر و تأویل خود را عرضه کردند و دین را به پوششی جدید آراستند و توانستند گفتمان سنتی و نگاه‌های قشری را تحت تأثیر قرار دهند.

اصلاحات اقتصادی و بوروکراتیک نیز معمولا از چنین نقطه‌ای آغاز شده است. مرحوم هاشمی به‌عنوان مصلح اقتصادی از درون حاکمیت به نقطه اصلاح‌گری رسید و توانست تغییراتی را در زمینه اقتصاد و صنعت پدید آورد. این تغییرطلبی‌ها کمابیش از سوی بخش خصوصی نیز طلب شد، اما اولا بخش خصوصی واقعی وجود نداشت و ثانیا بخش خصوصی موجود به‌رسمیت شناخته نشد؛ بنابراین همه نگاه‌ها معطوف به مصلحِ درون قدرت شد.

با این وصف، قائلان به پروژه اصلاحات باید تلاش کنند ضمن آنکه پایی در میان مردم دارند، پایی درون قدرت باز کنند و اگر نتوانستند، لااقل بر بخش‌هایی از بلوک قدرت تأثیر بگذارند؛ بخش‌هایی از قدرت که به دورنمای منافع ملی وفادارتر هستند و حاضرند صدای اصلی اصلاح‌طلبان را در سطوح بالا –که تصمیم‌سازی در آن اتفاق می‌افتد- رِله کنند.

در این اینجا باید به ائتلاف نیمه بالا و پایین (داخل و خارج) هم اشاره کرد. واقعیت آن است که بخش‌هایی از خارج‌نشین‌ها فارغ از عقاید سیاسی‌شان، روی مفهوم وطن و حراست از آن توافق دارند. این افراد اولا باید قادر باشند به ایران تردد کنند و سپس، همان‌طور که ارمنی‌ها بهترین لابی را در آمریکا دارند، تبدیل به سخنگویان اصلاحات در غرب شوند.

اما به آن بخش از خارج‌نشین‌ها که شناسنامه و گذرنامه ایرانی خود را پاره کرده و تبعه کشور متبوع خود شده‌اند و فقط با ما اشتراک زبانی دارند، باید همچون سایر اتباع خارجی نگریست، زیرا تعلق خاطری به وطن نداشته و حتی در بزنگاه‌های حساس منافع کشور غیر را نمایندگی می‌کنند. البته، در بین آن‌ها مانند تمامی جوامع، افراد منصف و اخلاقی یافت می‌شوند، اما بعضی از آن‌ها حاضر هستند به خاطر دستمالی، قیصریه را به آتش بکشند.

چه باید کرد؟
در وضعیت «نه انقلاب نه اصلاحات» اساسا عنصر زمان به ضرر سازوکار‌های اصلاحی است، زیرا جامعه به سوی تعلیق و فرسایش هر چه بیشتر می‌رود. یکی از مهم‌ترین آثار اجتماعی چنین وضعیتی که کمتر به آن توجه می‌شود، افزایش مجرمان فاقد سابقه کیفری است. افرادی که نان‌آور بوده و بی‌کار شده‌اند و حال به هر روشی دست به تأمین مالی می‌زنند و جرائمی از قبیل سرقت، خفت‌گیری و... را مرتکب می‌شوند.

جامعه‌ای با این مشخصات به بی‌اخلاقی هر چه بیشتر میل می‌کند که آثاری سوء بر آن مترتب است. در ادامه این وضعیت، افق و چشم‌انداز و سیاست‌گذاری بلندمدت از بین خواهد رفت و کشور هر چه بیشتر در معرض تصمیم‌های یک‌شبه و تک‌بعدی قرار می‌گیرد تا نهایتا در کنار مشروعیت، کارآمدی از بین برود تا جایی که جمهوریت و اسلامیت و ایرانیت توأمان تحت‌الشعاع قرار گرفته است.

اما در این وضعیت چه راه‌حلی متصور است؟ طرفداران نیمه پایین نمودار معتقدند باید به ایران فشار وارد کرد تا حدی که سرانجام تغییر رژیم صورت بگیرد. این نگاه برآمده از تحلیلی است مبنی بر اینکه در زمانه فشار اقتصادی استعداد جنبشی‌شدن افزایش پیدا می‌کند. درحالی‌که آن‌ها التفات ندارند که جامعه مدنی ضعیف و مردم فرسوده شده‌اند و اساسا میل به خروج از منزل از بین رفته است چه رسد به خروج از حاکمیت! بنابراین باید گفت آمریکا و همفکران آن به اشتباه تحلیلی دچار شده‌اند، ولی همچنان بر آن اصرار می‌کنند.

از طرفی بخشی در داخل معتقد است که نباید از سطح اصلاحات نمایشی فراتر رفت. غافل از آنکه چنانکه گفته شد، زمان به ضرر کشور در حال سپری‌شدن است و چنانچه اصلاحات ساختاری کلید نخورد، شاید خیلی زود دیر شود!

در این شرایط به‌گمان من باید به‌طور عاجل و در دو جبهه مذاکراتی صورت بگیرد. در الگوی مذاکره با خارج، ابتدا باید پذیرفت بر نفس مذاکره ایرادی مترتب نیست چه با جمهوری‌خواهان چه با دموکرات‌ها، چه بی‌واسطه و چه باواسطه. مهم آن است که مذاکره شفاف باشد، پیش‌شرطی از جانب غرب پذیرفته نشود و منافع ملی هم کاملا لحاظ شود. در نمونه کره‌شمالی مشاهده کردیم این کشور به رغم دشمنی دیرینه، با آمریکا وارد مذاکره شد، اما جز شکست در کارنامه ترامپ باقی نگذاشت.

در داخل نیز باید جمعی از اصلاح‌طلبان متشکل از کارشناسان اجرائی، سیاست‌مداران حرفه‌ای و نخبگان آکادمیک مذاکره را در دستور کار قرار دهند و با بیانی منطقی و مبتنی بر داده‌های کارشناسی مسائل را موشکافی کنند و راهبرد‌هایی را برای اصلاح ذهینت تصمیم‌سازان و سپس بهبود وضعیت پیشنهاد دهند.

جنس این فعالیت از سنخ نامه‌های سرگشاده نخواهد بود، اما ضرورت دارد با دقت و صراحت به قلب ماجرا وارد شد. به‌عنوان مثال این جمع یک موضوع عاجل و استراتژیک را بررسی خواهد کرد، آسیب‌ها و ضعف‌هایش را استخراج می‌کند و بسته خروج از بن‌بست را ارائه می‌دهد. اگر پذیرفته شد، گامی به سود کشور برداشته شده است و اگر نشد، لااقل می‌توان فشار‌های اخلاقی مبنی بر عدم اجرای مسئولیت ملی را از دوش اصلاح‌طلبان برداشت.

bato-adv
ناشناس
Netherlands
۰۰:۴۳ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
در این وضعیت اتفاق وحشتناکی می افتد این که نیروهای خارجی منجی از شرایط اسفبار در ذهن مردم نقش می بندند و شکنندگی شدیدی از درون به وجود می آید.‌
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۵۴ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
حنای شما اصلاح طلب ها رنگی نداره
دیگه گولتون رو نمیخوریم
شما سوپاپ هستین
ناشناس
Netherlands
۰۰:۳۷ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
به کاسبان وضعیت موجود، امثال بابک زنجانی ها، که همه تلاش شان را میکنند تا این آب، همچنان گل آلود باشد و ماهی بگیرند اشاره نشد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۴۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
اقای حجاریان خیلی خوب تحلیلی میکنند یک به برنامه انقلاب مخملی اشاره کرده که قاعدتا سبز نارنجی اگر خود سران هم نمی خواستند ناخواسته در همین برنامه بوده ثانیا خدا را شکر اشاره به بحران مخاطب شبکه های خارجی که البته خدا کنه درست باشد
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۲۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
این نوع تحلیها دیگرراه گشا نیست شماهرچی داشتی تاحالا ارائه دادی به نظرم اون چیزی که توی ذهن داری بیان نمی کنی آقای سوپاپ اطمینان
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۱۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
اما بعضی از آن‌ها حاضر هستند به خاطر دستمالی، قیصریه را به آتش بکشند.

یاد فیلم اعترافات رکنی افتادم. او هم در اعترافاتش میگفت: به قول ما اصفهانیه، بعضیها حاضر هستند به خاطر دستمالی، قیصریه را به آتش بکشند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۹ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
رائفی پور گفته حجاریان اصلیتی یهودی داره بعد ها مسلمان شده چرا اقای حجاریان جواب نمی دهند ؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۰۳ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
ناشناس 16:39
اصلا کافر بوده
خب ک چی ؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۰۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
یعنی یکی مثل اینشتن و فروید و آرنت و القانیان بوده؟ اگه از اون فرقه بود که وضع ما این نمی شد
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۳۹ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
دست از یهودستیزی بردارید و آدم باشید
یهودیا کاری به ایران ندارن
در طول تاریخ هم پادشاهانی مثل نادرشاه از خدماتشون و مهارت تجاریشون استفاده کردن
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۶۹
ناشناس
United States
۰۱:۰۷ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
واقعا ملت ایران باید خدا را شکر کنند که هنوز قسمتی از واردات گندم ایران دست خانواده ایشان است. مگر نه الان قحطی شده بود. اصولا ایشان و مهاجرانی و عارف و حداد و ... از ذخایر سفره انقلاب هستند. اگر روزی کنار سفره خالی شد از انها استفاده شود!
ناشناس
United States
۰۱:۱۴ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
ایشان از نظریه پردازان اصلی جریان توجیه و تثبیت وضعیت کنونی تحت عنوان پوششی اپوزسیون داخلی هستند. ایشان فراموش کردند که همه جنبشها و انقلابهای واقعی و کبیر دنیا ناشی از فشار اقتصادی و تبعیض و پاسخگو نبودن حاکمیت شکل گرفته. انقلاب کبیر فرانسه. انقلاب روسیه . انقلاب مشروطه و.... ولی ایشان این را هم خوب می داند که برای افرادی مانند او و همفکران او مانند مهاجرانی و عارف و... فقط با حفظ سفره انقلاب و عدم تغییر هست که می توانند مطرح شوند. بدون سفره انقلاب چگونه هزینه سیصد میلیون تومنی در ماه زندگی معمولی در لندن فراهم شود یا فرزندان مشغول واردات و پخش گندم با ارز 4200 تومنی باشند؟!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۱:۵۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
جانِ کلام را شما گفتید
اضافه بر آنچه گفتید، سخنی باقی نماند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۱۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
درود
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۱:۴۷ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
چه خبر از گندم!؟
انبارها در چه وضعیه؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۲:۰۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
برو بخون عقوبت اتهام زننده بی حیا چیه
ناشناس
United States
۰۲:۴۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
به 0208 امروز طبری هم در اخرین جلسه دادگاه اعلام کرد تمام 16 اتهام وارده تهمت است و قبول ندارد. قبلا هم زنجانی و خاوری و ... همگی اتهامات را رد کرده بودند. اصولا در ایران ما چیزی به نام اختلاس و امضا طلایی و رانت نداریم. همش تهمت است!
ناامید
France
۰۷:۲۴ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
دمت گرم دکتر سعید
زخم ترور اصلاحات رو داری اما همچنان امیدوار به مسیر اصلاحات و...
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۲۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
کار و کاسبی چطوره آقا سعید ؟؟؟ دستات بوی خون نمیده ؟؟ راستی ؛؛ برا تمدید شینگن چکا کردی ؟؟ گندما کپک نزنه !!
ناشناس
Turkey
۱۴:۰۰ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
تا این لحظه ۲۲تا منفی به این کامنت داده شده یعنی واقعا این ۲۲نفر هنوز خواب هستند و به امید افرادی مثل حجاریان و عارف و بهزاد نبوی نشستند که برایشان کشور را اصلاح کنند!!!!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
با دلار 4200 گندم وارد می کنند و با قیمت ازاد می فروشند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۲:۱۹ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
چه مشعشع
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۴:۳۱ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
ایشون و بوقچی های جناح ایشون دارند میسنجند که افکار عمومی بعد از خبر واردات گندم خانواده حجاریان در چه وضعی اند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
همشون توی کار واردات با رانت هستن
علی ازدیاراستادمطهری
Iran, Islamic Republic of
۰۵:۵۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
خودت بریدی خودت دوختی خودت هم میگی تنگه
بابا تو دیگه کی هستی؟
یکی از مسببین وضعیت اسفناک فعلی شخص جنابعالی هستی با دفاع و تبلیغ از یه فرد بی عرضه بی لیاقت بی برنامه با دفاع از یه مذاکرات ذلت بار و تحمیل ننگنامه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۱۱ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
تو که با عنوان همشهری شهید مطهری می خواهی خود را حق طلب جلوه دهی.به جان خودم اگر شهید مطهری زنده بود و دران واقعه مشکوک به شهادت نمی رسید تو و دارودسته ات رحم به او نمی کردید . چون ان مرحوم فرد آزاداندیشی بود و برای شما تمامیت خواهان آزاد اندیشی مهلک ترین سم است.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۲۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
آقای سعید حجاریان : شرم بر تو باد ؛؛ با خون جوونای مردم کاسبی میکنی ؛؛ ننگ بر تو
سالار
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۳۴ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
حاج سعید خشم مخالفهای شما جوابی ندارند به شما بدن از سر ناچاری به ترور متوسل شدند ولی خدا شکر مغز اصلاحات هنوز زنده است
سعید از تهران
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۵۳ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
مفسد اقتصادی و برانداز سعید حجاریان . ساکن خیابان سین دخت
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۲۹ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
کدوم اصلاحات ؟ قراره چی را اصلاح کنند ؟ چرا خودشون را اصلاح نمی کنند ؟ فعلا که دارن از رانت دلار 4200 استفاده می کنند و واردات می کنند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۱ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
شما چه ساده ای هستی هنوز دنبال اصلاحات هستی این ها برای خودشان یک دکان بازکردن و هر کسی یک اسمی روی خودش گذاشته برای جذب مشتری یکی اصلاح طلب یکی اصولگرا
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۷ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
نعمت زاده صاحب بیش از 250 شرکت هم اصلاح طلب است
ali
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۳۷ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
همه این تفاصیر قلمبه سلمبه رو گفتی نتیجه اش ما دیگه امیدی به تغییر رفتارتون نداریم یا برید کنار یا از روتون رد میشیم دیر و زود داره اما سوخت و سوز نداره
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۴۹ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
ازطرفی و خاوری چه خبر
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۷ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
داماد نعمت زاده هم اصلاح طلب است
محمد
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۵۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
اقای حراجیان تو با صادرات و وارداتت اقای خاتمی هم با حمایت از شیخ بنفشه اصلاحات را سر بریدید
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۰۷ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
اعتراض نه!اصلاح نه!مذاکره نه!جنگ نه!تغییر نه!انقلاب نه!پیشرفت نه !نه ،نه . بریم جلو؟راه نیست . بریم عقب ؟روا نیست .بریم چپ ؟امید نیست .بریم راست اعتماد نیست . سرجابمانیم ؟خوب نیست
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۴۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
آیا قبل از روحانی اینطور بود مردم مگر نمی توانستند خانه بزنند ؟ خیلی ها آن زمان خانه ساختند . مردم داشتند خوشحال می شدند و انقلاب داشت پا می گرفت که اتفاقات سال هشتاد و هشت افتاد و چهار سال بعدش کسانی اومدند سرکار که با مردم کینه داشتند و می خواستند از بحث روانی مردم از انقلاب زده کنند
حسام
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۰۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
با سلام
لطفا تکلیف یهودی بودن و هم چنین گندم را مشخص کنید تا برسیم به اصلاحاتتون.اللهم عجل لولیک الفرج
غضنفر
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۳۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
احمدی نژادی Detected!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۴۰ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
نادان
حسام
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۱۹ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
با سلام
منم طرف شما هستم هر جا میرم میگن طرف یهودیه و وارداتچی گندم ازتون میخام و خواهش میکنم با مستندات قوی بزنید تو دهنشون تا دلم خنک بشه.آیا می توانید؟اللهم عجل لولیک الفرج
ناشناس
United States
۱۲:۴۷ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
حسام خان اگر مسلمان نیستید، کاش ذره ای شرف داشتید ؟ شما و کسی که این حرفو زد .
به ۱۲:۴۷ آمریکایی
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۰۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
آره. واقعا ای کاش ما ذره ای شرف داشتیم
اما افسوس که ما ذره ای شرف نداریم و بی شرف هستیم
ولی اشکال نداره. میدونی چرا؟ چون عوضش اونی که با دلار ۴۲۰۰ گندم وارد میکنه و با دلار آزاد میفروشه خیلی شرف داره و آدم بسیار باشرفیه
متاسفانه ما در زندگیمون سعادتش را نداشتیم که در محضر چنین بزرگانی درس شرف بیاموزیم
به همین علت ما بی شرف شدیم و اونا و نوکرانشون (اعم از نوکران با جیره و مواجب یا بی‌ جیره و مواجب) شدند باشرف
آره. تعریف شرف در قاموس شماها اینطوریه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۱۴ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
اصلاح طلب اصول گرا دیگه تمومه ماجرا
Poorya261
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۲۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
نظرات حاج سعید همیشه راهگشاست.ولی کو گوش شنوا.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
بله برای رانت خوارها راه گشاست
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۳ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
بله راهگشاست با دلار 4200 گندم وارد کردن و با دلار ازاد فروختن
ناشناس
United States
۰۸:۵۱ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
وارداتچی گندم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۴ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
هرکدام وارد کننده هستن یکیشون گندم وارد می کنه یکی دیگرشون برنج و ماشین و...
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۱۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
زمانی که او واردات گندم را انجام می داد دلار ۳۵۰۰بود نه ۴۲۰۰ ودلار آزاد و دولتی وجود نداشت
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۵۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
این تحلیلها هیچ آینده نگری ندارن. مثل فال بین ها که خیلی باهوش باشن وضع فعلی تو رو توصیف می کنن و چیزی از آینده ندارن بگن. جناب حجاریان شما از آینده هیچ تحلیل درستی نداری. این یعنی چشمت به حقایق بسته است. اصلا مردم دیگه برای شماها تره خورد نمی کنن. مردم منتظر یه فرصتن.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۰۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
مرگ بر انگلیس خبیث که اصلاحات فرزند نا مشروع آنها هستند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۰۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
لعنت بر مزدوران ملکه انگل لیس
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
چرا اکثر اقازاده ها اصلاح طلبان توی انگلیس زندگی می کنند ؟ توسط انگلیس تربیت می شوند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۴۱ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
متاسفانه سالها است جوانان مملکت را با ورزش انگلیسی ( فوتبال) سرگرم کردند و به غارت و نابودی این سرزمین پرداختند. صدا و سیمای میلی باید پاسخ گو باشد چرا اینقدر به فوتبال بها می دهد. و چرا اسم لیگ فوتبال ایران چرا مانند انگلیس لیگ برتر است. چرا مجری معروف فوتبال حامی دو آتشه لیورپول و تیم ملی فوتبال انگلستان است.
متاسفانه بریتانیا دست از مستعمره قدیمی شان (ایران ) برنمی دارد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۵۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۳
مرگ بر این و اون فرستادن رو تموم کنین
همه کشورها دنبال منافع ملی مردمشون هستن
ما فقط برعکس همه جا داریم زندگی میکنیم
احسان
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۲۰ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
بعید میباشد کشور انجه که شما و امثالهم در نظر دارید برسد/ کج دار و مریز این حالنی است که فعلا به ان مردم دجار شده اند
ایرانی
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۰۹ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
بهتر است بگوییم نه مردم به اصلاحات!
مثلا همین گشایش برای کدام مردم؟
دولت نقدینگی کلان را به ژن خوبهایش داد حالا به همانها هم نفت ارزان میفروشید!
آیا این گشایش دوسر رانت و دو سر سود نیست؟
این یک فساد آشکار است
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۳۰ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
آقاي حجاريان به اشتباه تحليلي آمريكا اشاره كرده اند كه مردم فرسوده و نوميد هيچ انگيزه ايي براي خروج از منزل ندارند چه برسد به خروج از حاكميت! اين را مي شود از منظري ديگر هم نگاه كرد. خصومت اسرائيل با نظام ايران مي تواند پتانسيلي براي آغاز جنگ باشد تهديد به نابودي نظامي كه از پشتوانه مردمي برخوردار نيست و مردم آن براي دفاع از خود هم كاري نمي كنند چه برسد به نظام! عقب نشاندن ايران در سوريه و عراق و لبنان و بي وجهه كردن اعتبار بين المللي ايران ميتواند نشان از بي اثر كردن حكومت ايران باشد. حالا يا آمريكا و اسرائيل به وجود يك ايران بي رمق از تحريم ها راضي مي شوند و يا اين خطر بالقوه را در بهترين زمان ممكن به كل خاموش و محو خواهند كرد.
پیام
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۰۳ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
نطراتت به درد خودت میخوره استاد..اصلاحات و اصولگرایی و این بازیها تمامه..هردو گروهتون به زمین جنگل و دریا و..رحم نکردید..از خون هزاران شهید خجالت نکشیدید....
علیرضا
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۰۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
اینکه سیاست مداران و سیاست بازان چه وقت با مفهوم بازنشستگی آشنا خاهند شد راهگشای خیلی از مشکلات است.نه تنها اصلاطلبان بلکه اصولگرایان تا زمانیکه از اریکه قدرت با مخ به زمین نخورند با مفهوم بازنسستگی آشنا نمیشوند.
ناشناسی
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۳۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
گودالهای فرمایشات شما در متن جلوی روی تان است اما عامدا نمی
بینید. آنجا که از تعامل بر سر منافع ملی می گویید، دره ای عمیق از مفهوم منافع و امنیت ملی به وجود آمده است که با تعارف و اغماض پر نمی شود. اصولا بر سر نوع سعادت ایران و ایرانی اختلاف هست تعبیر نان خشک و لنگ پوشی با حق اتومبیل شخصی پیوند نمی خورد.پا در قدرت نوع اصلاح طلبانه نیز خود خبر از اعوجاج در جبهه اصلاح طلبی می دهد . انتهایش هم اخذ رای مردم امیدوار و کسب لقمه نانی رانت زده است اما راه حلتان خنده دار است و چیزی است شبیه قرص خواب آور برای وجدان ناراحت...شاید از دستمال و قیصریه...
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۱۴ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
قضیه واردات گندم صحت نداره ولی به ایشان بگم انقلاب نه نداره خودت را خسته نکن ولی جناح چپ و راست چرا نه دارن چون بعضی از افراد این گروه ها بد کردن با سرنوشت مردم بازی کردن
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۴۰ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
اتفاقا صحت داره نمی خواد ماله بکشید مردم را نمی شود فریب داد
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۴۱ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
همه مردم فهمیدن هر کس دنبال قدرت است دنبال رانت و واردات است
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۴۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
نمی خواد ماله بکشی با دلار 4200 واردات انجام داده با دلار ازاد فروخته
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۳۸ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
یک در همیشه روی یک پاشنه نمیچرخه. پاشنه دوم (قشر متوسط) به پاشنه سوم وصل شده و تحمل فشار بیشتر نداره. فرقی نمیکنه کی اون بالا نشسته و داره کیف میکنه, این در به زودی از جا در خواهد آمد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۱۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۲
کاش مردم بدونند دست همشون تو ی کاسه است. مخصوصا اپوزوسیون فیک خارجی
مجله فرارو
bato-adv
bato-adv
bato-adv