آنها که سالها درباره وضعیت تالابها هشدار میدهند، میگویند که سازمانهای مربوطه اطلاعات دقیقی از وضعیت تالابها نمیدهند؛ اطلاعاتی که ظاهراً محرمانه است. اما سوال اینجاست که چرا باید اطلاعات مربوط به تالابها محرمانه باشد؟ تا این اطلاعات نباشد چطور میتوان ارزشگذاری اکولوژیکی داشت و چطور میتوان روند تخریب را کندتر کرد.
کاهش سالانه منابع داخلی آب شیرین ایران حدود ۷ برابر شاخصهای جهانی است؛
دریای خزر بزرگترین دریاچه (از نظر حجم آب و مساحت) روی زمین است، از این رو بیشتر به آن دریا گفته میشود. آب و هوای دریای خزر از سامانههای جوی متاثر میشود که بسیار دورتر از دریا تشکیل میشوند. همچنین خود دریا و سرزمینهای اطراف آن در ویژگیهای آب و هوایی منطقه موثر هستند. بهطور نمونه پدیده اثر دریاچه (وجود محیط آبی بزرگ و رشته کوه مرتفع البرز) در این عرض جغرافیایی سبب بارش زیاد در جنوب خزر و سرسبزی آن میشود.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست گفت: درحال حاضر در تالاب میانکاله لایروبی انجام شده و به دنبال تامین اعتبار برای پمپاژ هستیم و اگر پمپاز انجام نشود، تا سال ۱۴۰۸ تا ۱۴۱۰، تالاب میانکاله و خلیج گرگان را از دست میدهیم.
صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران وضع هوا اظهار داشت: کاهش بارش را در تمامی کشور داشتهایم و خشکسالی های متعدد را پشت سر گذاشتهایم. بر اساس تغییر اقلیم جهانی انتظار داریم در آینده هم تعداد سالهای خشکمان بیش از تعداد سالهایتر باشد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد با اشاره به آنکه درگذشته ۷۵ درصد از منابع آب مشهد از سدها تأمین میشده و امروز به زیر ۲۰ درصد رسیده است بیان کرد: به علت خشکسالی سدهای طرق، کارده و ارداک به طور کامل از مدار خارج شده است.
تالاب هنوز هم در محاصره پروژههای نفتی قرار دارد. بعد از بحرانهایی که تالاب در دهه ۹۰ پشت سر گذاشت، حالا موسی مدحجی، رئیس اداره احیای تالابهای محیطزیست خوزستان میگوید که وزارت نفت قرار است آمار بشکههای نفت استخراجشده از تالاب از ۴۸۰ هزار بشکه در روز به ۸۲۰ هزار بشکه برسد؛ بنابراین باید طرحهای توسعهای میادین نفتی از این وزارتخانه به سازمان محیط ارائه شود.
«طبق بررسیها و پیشبینیهای سازمان هواشناسی، میزان بارندگیها کمتر از شرایط نرمال است و با توجه به اثرات باقیمانده از خشکسالی سال گذشته، حتی در صورت بارشهای نرمال نیز منابع آب قابل استحصال کمتر از حد معمول خواهد بود. ضروری است مصرف آب، بهویژه در بخش کشاورزی کنترل و محدودیتهایی برای کشت محصولات پرمصرف اعمال شود. همچنین باید برداشتهای غیرمجاز آب بهشدت نظارت شده و با تخلفات برخورد قانونی صورت گیرد.»
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور خبر داد:
«ما تقریباً ۳۰ روز پیش جلسهای را با وزارت نیرو و دستاندرکاران آب کشور داشتیم که جلسه بسیار خوبی بود. با توجه به میزان بارش امسال تا این لحظه، در سال آینده احتمال میدهیم بحران آب و خشکسالی داشته باشیم و باید تمهیدات لازم اتخاذ شود. مبلغ قابل توجهی را برای بودجه تصویب کردیم و به امضا رسید که انشاءالله در هیئت وزیران مطرح شود و سازمان برنامه بودجه آن را تصویب کند تا بتوانیم بحران آب کشور را مدیریت کنیم؛ هرچند که ما متولی مدیریت بحران آب نیستیم.»
«تاکنون بارشهای امسال کشور تقریبا نصف مقدار نرمال بوده است؛ الان باید حدود ۳۷ درصد بارشها یعنی ۴۳ میلیمتر بارش را دریافت کرده بودیم و آنچه که دریافت کردهایم ۱۸/۵ درصد بارش مورد نیاز بوده است، در حالیکه باید ۸۷ میلیمتر بارش را دریافت میکردیم.»
شهرستان کوهرنگ که سرچشمه رودخانههای زایندهرود و کارون است دچار خشکسالی بیسابقهای است و کمبود بارش در این منطقه به اوج رسیده است.
خشکسالی و کمبود علوفه در منطقهٔ حفاظتشدهٔمند، آهوهای این زیستگاه را وادار کرده به حاشیهٔ شهر بردخون و زمینهای کشاورزی بیایند.
شاخصهای ۱۴۰۳ بخش آب بررسی شد
تولید مواد غذایی در ایران بهشدت تحت تاثیر بارندگیهای سالانه و میزان خشکسالی است. در هفتههای اخیر کاهش ملموس سطح بارندگی باعث شده است بیم کارشناسان از تبخیر غذا و کاهش میزان تولیدات کشور در این بخش بیشتر شود. بهرغم اینکه وضعیت بارندگی کشور هنوز هم در سطح نرمال قرار دارد و نسبت به میانگین سال قبل تغییری نداشته، اما ادامه وضعیت فعلی میتواند روی میزان برداشت محصول از مزارع دیم و آبی اثر بگذارد و امنیت غذایی را در کشور با چالش روبهرو سازد.
«همان طور که مشخص است وضعیت بارشها در پاییز امسال کمتر از حد نرمال بود و با احتمال قوی نیمه اول زمستان امسال هم کم بارش خواهد بود، بنابراین لازم است برای مدیریت بهینه منابع طبیعی و بخش آب و کشاورزی، پیشبینیهای هفتگی و ماهانه تا فصلی که همواره بهروز رسانی شود، بهطور جدی مورد توجه قرار گیرند و متناسب با آنها و شرایط میدانی تصمیمگیری شود.»
«به طرو کلی امسال سال ویژهای در دما نیست و متوسط کل سال آبی دمای مشابه نرمال را نشان میدهد، البته در هفتههای اخیر به دلیل نفوذ جریان هوایی سرد از شمال کشور دما کاهش یافته است.»
رئیس سازمان هواشناسی گفت: «با توجه به بارشهایی که در کشور داشتهایم، انتظار داریم که شرایط خشکسالی در کشور حاکم باشد.»
سوریه علاوه بر داشتن کل آب شیرین نسبتا کم در مقایسه با نیاز، مانند کل منطقه، تنوع هیدرولوژیکی طبیعی بالایی را تجربه کرده است. در طول قرن گذشته (از سال ۱۹۰۰ تا ۲۰۰۵)، شش خشکسالی قابل توجه در سوریه رخ داد، جایی که میانگین ماهانه بارش زمستانی - فصل عمده بارندگی - به حدود یکسوم نرمال کاهش یافت.
« خشکسالی مداوم سوریه باعث شد که حدود ۷۵ درصد از کشاورزان با از دست رفتن کامل محصول مواجه شوند و در شمال شرق کشور، ساکنان ۸۰ درصد از دامهای خود را از دست دادند. خشکسالی طولانیمدت سوریه میلیونها نفر را تحت اثر قرار داد. تا سال ۲۰۱۱، حدود ۱.۳ تا ۱.۵ میلیون سوری مجبور به نقل مکان به مراکز شهری شدند.»
با ثبت تنها ۱.۳ میلیمتر بارش از ابتدای سال زراعی، کاشان با خشکسالی شدید مواجه شده و کارشناسان وضعیت آب و هوای این منطقه را نگرانکننده میدانند.
مدیرعامل شرکت آبوفاضلاب استان تهران گفت: «در حال حاضر میزان پرشدگی سدهای تهران ۱۳ درصد بوده که این عدد نگرانکننده بوده و لازم است مشترکان ۲۰ درصد میزان مصرف خود را کاهش دهند.»
بخشی از آمازون برزیل تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفته است و ساکنان را به دردسر انداخته است. حمل و نقل به بزرگترین چالش پیش روی آنها تبدیل شده است و مسافتهای طاقت فرسا به مانعی برای تحویل کالا، غذا و آب آشامیدنی تبدیل شده است.