بازار سهام این روزها وضعیت متعادل تری را تجربه میکند و شاخصهای سهامی به حرکت جسته و گریخته خود در مسیر صعودی ادامه میدهند.
گفتنی است که روند غالب در روزهای کنونی، استقبال بیشتر از نمادهای کوچکتر بازار بوده است و این نمادها با اقبال بیشتری از سوی خریداران مواجه شده اند. به نظر میرسد که بازار سهام پس از زدوده شدن سایه ریسکهای سیستماتیک منتج از جنگ منطقه ای، روند باثبات تری را در روزهای آتی تجربه کند.
در روزی که گذشت، شاخص کل بورس تهران با افزایش ۲ هزار و ۳۳۰ واحدی همراه شد، رشد ۰.۱۱ درصدی شاخص کل در روز دوشنبه، این شاخص را به سطح ۲ میلیون و ۵۵ هزار واحدی رساند. همچنین نماگر هموزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است، با رشد ۰.۶۶ درصدی همراه شد تا به صعود مستمر خود در کانال ۷۰۰ هزار واحدی ادامه دهد. شاخص کل فرابورس نیز با رشد ۰.۴۴ درصدی همراه شد.
ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حق تقدم میشود، رقم ۴ هزار و ۳۹۳ میلیارد تومان را ثبت کرد تا همچنان روندی نه چندان امیدوارکننده را در این متغیر معاملاتی شاهد باشیم. افزون براین، در روز گذشته، ۴ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی نیز از بازار سهام خارج شد.
همان طور که مشاهده میشود، رقم کم خروج پول حقیقی، بیانگر این نکته است که خریداران و فروشندگان حقیقی از قدرت آنچنانی برای تغییر روند معاملات در بازار سهام برخوردار نیستند و این موضوع سبب شده تا جریان ورود و خروج پول حقیقی یک وضعیت خنثی را تجربه کند.
بررسی عملکرد شاخصهای سهامی نشان میدهد که از ۷ آبان ماه تا پایان معاملات دیروز، شاخص هموزن در ۱۲ روز معاملاتی، توانسته رشد ۸ درصدی را به ثبت برساند و از سطح ۶۵۳ هزار واحدی به محدوده ۷۰۵ هزار واحد برسد. همان طور که از نام این شاخص پیداست، این شاخص در فرمول محاسبه خود وزن شرکتها را بدون توجه به ارزش بازاری آنها، یکسان درنظر میگیرد و میتوان گفت که بررسی عملکرد این شاخص در قیاس با شاخص کل، سیمای بازار سهام را به نحو مطلوب تری نمایش میدهد.
در همین مقطع زمانی که ذکر شد، شاخص کل بورس تهران، افزایش ۵.۳۶ درصدی را تجربه کردهاست. همان طور که از اعداد و ارقام فوق الذکر پیداست، رشد نماگر هموزن در این بازه زمانی، بیش از شاخص کل بوده است و میتوان این چنین استنباط کرد که وضعیت بهتر در نمادهای کوچک و باارزش بازار پایین در بورس در روزهای کنونی سبب شده تا شاخص هموزن رشد بیشتری نسبت به شاخص کل داشته باشد.
گفتنی است که شاخص هموزن در روز گذشته، هشتمین روز معاملاتی متوالی مثبت خود را تجربه کرد و به دنبال تثبیت خود در ابرکانال ۷۰۰ هزار واحدی است. دلیل استقبال از سهام کوچک در مقطع کنونی در بازار سهام این است که پول سیالی که در بورس تهران به منظور کسب بازدهی در جریان است، بسیار حساس و پویاست، بهگونهای که با کوچکترین و کمترین تغییر در روند بازار، مسیر حرکت خود را تغییر میدهد.
معاملات بورس تهران در روزهای اخیر به گونهای دنبالشده که استقبال از نمادهای کوچکتر بازار سهام، بهتر از نمادهای شاخص ساز بوده است. در تفسیر دلایل این قضیه میتوان به شبهاتی که در نمادهای بزرگ بازار به منظور شاخص سازی وجود دارد، حرکت کندتر نمادهای شاخص ساز در مقایسه با نمادهای کوچکتر بازار و تاثیرپذیری بیشتر نمادهای بزرگ از اوضاع و احوال کلی بازار اشاره کرد.
به بیانی ساده تر، به رغم اینکه نمادهای کوچک بازار ریسک بیشتری نسبت به نمادهای بزرگ دارند، گروهی از سرمایه گذاران راهی سهمهای کوچک بازار شده اند تا به بازدهی بیشتری دست پیدا کنند. هرچند که با قطعیت نمیتوان گفت که این گروه از افراد به هدف خود دست پیدا خواهند کرد یا نه، اما بررسی اعداد و ارقام تاریخی گویای این نکته است که بازدهی سهمهای کوچک در بورس تهران در بلندمدت از سهمهای شاخص ساز و باارزش بازار بالا، بیشتر بوده است، بنابراین مجموعه این عوامل سبب شده تا جریان تقاضا در بورس تهران در روزهای فعلی روانه سهمهای کوچکتر بازار سهام شود و این موضوع خود را در رشد بیشتر شاخص هموزن نسبت شاخص کل نشان دهد، بنابراین میتوان گفت اولین دلیل استقبال از سهام کوچک بازار به دخالتهای دولتی در سهمهای بزرگ برمی گردد.
معمولا برای مقاصدی مانند شاخص سازی یا کنترل کلیت بازار سهام از نمادهای بزرگ و شاخص ساز بازار که بر روی شاخصها اثرگذاری قابل توجهی دارند استفاده میشود، بنابراین گروهی از سرمایه گذاران با اتکا بههمین قضیه، سعی میکنند از نمادهای شاخص ساز دوری گزینند که این موضوع سبب شده نماگر هم وزن نسبت به شاخص کل عملکرد بهتری را ثبت کند.
دومین مورد هم به ریسکهای قانون گذاری در سهام بزرگ بازار برمی گردد، با اینکه سایه ریسکهای قانون گذاری در حوالی کلیه صنایع بورس تهران قدرت نمایی میکند، اما ریسکها و خطراتی که پیرامون سهمهای کوچک وجود دارد، در قیاس با سهام بزرگ بازار کمتر است و همین موضوع دومین دلیل استقبال از سهام کوچک بازار است.
معاملات دلار در بازار آزاد نیز این روزها، روند آرام و باثباتی را تجربه میکند. آرامش حاکم بر جریان معاملات دلار در بازار آزاد سبب شده تا سایر بازارهای دارایی نیز وضعیت خنثی و آرامی را تجربه کنند. قیمت اسکناس آمریکایی این روزها در کانال ۵۱ هزار تومان در حال نوسان است و انتظارات افزایشی در بازار ارز، فعلا از قدرت چندانی برخوردار نیست.
قیمتها در بازار طلا و سکه نیز این روزها روند خاصی را در کلیت خود تجربه نمیکند. اونس جهانی طلا که بر اثر اخبار جنگ میان رژیم صهیونیستی و غزه با افزایش همراه شده بود، این روزها با عقب نشینی همراه شده و به پلههای ابتدایی کانال ۱۹۰۰ دلار رسیده است. افزون بر این سکون قیمت در بازار ارز نیز سبب شده تا این بازار از محرکی که افزایش قیمتها را در این بازار رقم میزند، محروم بماند.
معاملات بورس تهران نیز که همواره با نوسانات قیمت دلار همبستگی مستقیمی داشته، نیم نگاهی به روند دلار در بازار آزاد دارد. اگر دلار در بازار آزاد با افزایش قیمت قابل توجهی همراه شود، میتوان به ادامه مسیر معاملات در بورس تهران، دیدگاه امیدوارانه تری داشت.