چرا تمام هواپیما‌ها سفید رنگ‌اند؟

مصطفی جرفی- در فرودگاه‌های مسافری کمتر می‌توان هواپیمایی مسافربری پیدا کرد که رنگی غیر از سفید داشته باشد. چرا اغلب پرنده‌های مسافری را سفید رنگ می‌کنند.

دلایل زیادی برای سفیدرنگ بودن هواپیما‌های مسافری وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به راحتی، کارآیی و ایمنی اشاره کرد. اما در اینترنت دلایل دیگری هم برای این تصمیم مطرح می‌شود که بیشتر در حد شایعه هستند؛ مثلا اینکه رنگ سفید نه تنها رنگ روشنی است، بلکه از نظر وزنی نیز سبک‌تر است و استفاده از آن، به نوعی صرفه‌جویی مالی برای شرکت‌های هواپیمایی به حساب می‌آید! البته طبق تحقیقات انجام شده این شایعات قابل تائید نیستند.

دلیل اصلی انتخاب رنگ سفید چیست؟

در ابتدا، هواپیما‌ها رنگ متالیک خود را حفظ کرده بودند و وقتی هواپیما‌هایی از جنس و به رنگ کروم را می‌بینیم، دهه‌های ابتدایی آغاز صنعت هوانوردی برایمان تداعی می‌شود. ولی با این وجود، هنوز هم برخی هواپیما‌های فلزی را در آسمان می‌بینیم.

لازم به ذکر است که هر هواپیمایی در طول دوران پروازش، با چالش‌های آب و هوایی متعددی روبرو می‌شود و فلزات هم تمایل زیادی به خوردگی دارند؛ بنابراین رنگ‌آمیزی هواپیما به هر رنگی، راهی برای محافظت از بدنه بیرونی هواپیما برای مدت زمان بیشتری است. شاید رنگ کردن تمام هواپیما، بسیار گران‌قیمت باشد، ولی قطعا نسبت به هزینه‌های تعمیر و نگهداری هواپیما در دراز مدت به صرفه‌تر خواهد بود.

علاوه بر مشکل خوردگی، فلز کروم روی سطح هواپیما به پولیش کردن نیاز خواهد داشت، ولی اگر هواپیما رنگ شده باشد، به این کار نیازی نخواهد بود.

انتخاب رنگ سفید برای هواپیما، از نظر حرارتی نیز نقش مهمی دارد. در بالای ابر‌ها و در طول روز، هواپیما‌ها برای ساعت‌ها در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار دارند و گاهی وقت‌ها حتی در باند فرودگاه‌ها نیز زیر نور مستقیم آفتاب هستند. رنگ سفید حرارت کمتری را به خود جذب می‌کند و از همین رو در دراز مدت، هزینه کمتری برای خنک کردن فضای داخلی هواپیما نیاز خواهد بود.

تاثیر میزان قرارگیری در معرض تابش پرتو نور خورشید و در عین حال تعامل با عناصر نیز در مورد رنگ‌های مختلف متفاوت است.

رنگ‌های دیگر با گذر زمان تغییر رنگ داده و کم‌رنگ می‌شوند و این نکته‌ای است که در مورد رنگ سفید صدق نمی‌کند. این هم دلیل دیگری است که رنگ‌آمیزی هواپیما به رنگ سفید را به صرفه می‌کند.

رنگ سفید به علاوه این امکان را فراهم می‌کند تا عیب‌ها یا آسیب‌ها راحت‌تر دیده و شناسایی شوند. ترک‌ها یا فرو رفتگی‌هایی که نباید روی بدنه هواپیما وجود داشته باشند، نشت روغن یا سایر مایعات داخلی بر روی رنگ سفید راحت‌تر از رنگ‌های دیگر دیده می‌شود.

دلیل دیگری هم هست که پشت انتخاب رنگ سفید وجود دارد: کاهش ریسک برخورد پرندگان با هواپیما؛ این اتفاق برای پرندگان مرگ‌بار است و گاهی برای مسافران هواپیما نیز خطرناک خواهد بود.

نتیجه یک مطالعه حکایت از آن دارد که بدنه هواپیما اگر به رنگ سفید باشد، چه در آسمان آفتابی و چه در آسمان ابری، تضاد رنگی بیشتری نسبت به رنگ آبی خواهد داشت. البته محققان اعلام کرده‌اند که این نتیجه قطعی نیست و باید تحقیقات بیشتری در این رابطه انجام دهند.