واکنش انصاری به اظهارات یزدی درباره مرجعیت امام(ره)

در پی اظهارات آیت الله یزدی درباره طرح مرجعیت امام خمینی(ره) توسط جامعه مدرسین در سال 42، قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار امام به این سخنان پاسخ داد.

دکتر حمید انصاری در گفتگو با پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، گفت: «عنوان مرجعیت امام مربوط به هیچ گروه و دسته ای نبوده است، نه جامعه مدرسین و نه مراجع وقت قم (آنگونه که برخی ادعا کرده اند) و نه نویسنده کتاب خاطرات – آنگونه که انحصارا خود را بانی مرجعیت امام معرفی کرده است – و نه هیچ سازمان و تشکل دیگری عنوان مرجعیت را به امام اعطا نکرده است». 

اظهارات انصاری پس از آن بود که آیت الله یزدی در گفتگو با نشریه «پنجره» پیرامون اقدامات جامعه مدرسین پیش انقلاب، گفت: «یکی از کارهای مهم جامعه مدرسین قبل از پیروزی انقلاب، اعلام مرجعیت امام بود. وقتی عوامل رژِیم امام را دستگیر کردند ایشان عنوان مرجعی نداشتند و بر اساس قانون مشروطه مراجع دارای مصنیت بودند. برای همین بلافاصله جامعه مدرسین با توجه به صلاحیت امام، در اطلاعیه اعلام کرد امام خمینی(ره) جزئ مراجع هستند و با این کار دست ساواک را برای هرگونه تعرض به جان امام بستند».

انصاری در ادامه خاطر نشان کرد: «جای تاسف دارد که چرا برای اثبات خدمات یک تشکل حوزوی، در باره مرجعیت امام اظهار نظری کاملا خلاف واقع می شود. خوشبختانه در این زمینه اسناد و مدارک به حد کفایت منتشر شده و حافظه تاریخی مقلدین پرشمار امام و متدینین جامعه ایران – بدون واسطه در نقل- گواه است و بسیاری از شاهدان موضوع و مروجان مرجعیت امام در آن سالها هنوز زنده هستند و خاطراتشان نیز در موسسه ثبت و ضبط است و یا منتشر شده است». 

انصاری با رد ادعای اعلام مرجعیت امام توسط جامعه مدرسین یاد آور شد: «صدور اجازات شرعیه برای تعیین وکلای شرعی در اخذ وجوهات و امور حسبیه از جمله اموری است که پس از استقرار مرجعیت دینی و وجود مقلدین فراوان موضوعیت می یابد، تنها در صحیفه امام بالغ بر 30 اجازه نامه شرعی برای وکلای امام در سال 1340 منتشر شده است که خود سندی است بارز بر نادرستی ادعای مطرح شده». 

وی با اشاره به اسناد موجود افزود: «عنوان مرجعیت امام مربوط به هیچ گروه و دسته ای نبوده است، نه جامعه مدرسین و نه مراجع وقت قم (آنگونه که برخی ادعا کرده اند) و نه نویسنده کتاب خاطرات – آنگونه که انحصارا خود را بانی مرجعیت امام معرفی کرده است – و نه هیچ سازمان و تشکل دیگری عنوان مرجعیت را به امام اعطا نکرده است». 

وی خاطرنشان کرد: «زمینه مرجعیت امام خمینی در بستری کاملا طبیعی که خصیصیه تاریخ مرجعیت دینی شیعه می باشد، چندین سال قبل از واقعه 15 خرداد سال 42 پدید آمد و امام در سال 42 بعنوان مرجعی نامدار و با مقلدینی فراوان در اقصی نقاط ایران بخصوص در بین اقشار دانشگاهی و فرهنگی جامعه و اصناف و بازاریان و حوزه های علمیه دست به قیام زد». 

وی بستر مرجعیت امام را ظهور و بروز شخصیت علمی و اخلاقی ایشان دانست و گف: «در دوران رونق دروس خارج فقه و اصول امام پدید آورد که به استناد اسناد و گزارشات مکرر ساواک که از سال 1335 تا سال 42 در چندین نوبت در باره وضعیت مرجعیت حال و آینده در قم در این اسناد اظهار نظر شده است و همچنین به استناد خاطرات و نوشته های صدها تن از شاگردان مبّرز امام، این دروس از برجسته ترین و پرجمعیت ترین محفل دروس اجتهادی حوزه علمیه قم در دهه 30 و 40 بوده است». 

وی افزود: «این عوامل زمینه های مرجعیت عام امام را چندین سال قبل از سال 42 فراهم ساخت به نحوی که بلافاصله پس از رحلت آیت الله العظمی بروجردی در آغاز سال 40، مرجعیت امام بطور گسترده در محافل حوزوی و جوامع متدین ایران مطرح و به سرعت توسعه یافت».