چرا موسیقی مورد علاقه‌تان را دوست دارید؟ علم پاسخ می‌دهد

فرارو- آیا فکر کرده‌اید که چرا آهنگ یا سبک خاصی از موسیقی را دوست دارید؟ به گفته پژوهشگران پاسخ ممکن است در شخصیت شما نهفته باشد اگرچه عوامل دیگری نیز در این مورد نقش دارند. بسیاری از افراد تمایل دارند هویت موسیقایی خود را در دوران نوجوانی و تقریبا همزمان با کشف هویت اجتماعی‌شان شکل دهند. ترجیحات ممکن است در طول زمان تغییر کنند. با این وجود، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که افراد به ویژه از سال‌های نوجوانی موسیقی علاقه دارند و موسیقی را در بازه سنی خاص از ۱۰ تا ۳۰ سالگی راحت‌تر به خاطر می‌آورند و نقطه اوج این سن در ۱۴ سالگی است.

به گزارش فرارو به نقل از واشنگتن پست، به گفته پژوهشگران سلیقه موسیقایی اغلب با ژانر‌های ترجیحی شناسایی می‌شود، اما روش دقیق‌تر برای درک ترجیحات ویژگی‌های موسیقی است. یک مدل سه بعد از ویژگی‌های موسیقی ترسیم شده است: برانگیختگی، ظرفیت و عمق.

«دیوید ام. گرینبرگ» پژوهشگر در دانشگاه کمبریج می‌گوید: «برانگیختگی با میزان انرژی و شدت موسیقی مرتبط است». مطالعه‌ای که گرینبرگ و سایر پژوهشگران انجام دادند نشان داد که سبک موسیقی‌های پانک و هوی متال برانگیختگی بالایی داشتند. او می‌افزاید: «ظرفیت یک بعد دیگر است از احساسات منفی تا مثبت را در بر می‌گیرد. در این میان، آهنگ‌های پر جنب و جوش راک و پاپ محبوبیت بیش‌تری دارند. عمق بعد دیگری است که نشان دهنده هم سطحی از نظر «پیچیدگی عاطفی و عقلانی» است. ما متوجه شدیم که موسیقی رپ پیت بول کم عمق‌تر است و موسیقی کلاسیک و جاز می‌تواند از عمق بیش‌تری برخوردار باشد».

هم چنین، ویژگی‌های موسیقی روابط جالبی با یکدیگر دارند. او می‌گوید: «عمق زیاد اغلب با ظرفیت پایین‌تر همبستگی دارد بنابراین، غم در موسیقی نیز عمقی را در آن بر می‌انگیزد. ما موسیقی هنرمندانی را ترجیح می‌دهیم که نسبت به شخصیت آنان آگاهی داریم». گرینبرگ می‌گوید: «زمانی که افراد به موسیقی گوش می‌دهند شباهت آن هنرمند به خودشان را بررسی می‌کنند و تحت تاثیر قرار می‌گیرند».

در مطالعه سال ۲۰۲۱ میلادی گرینبرگ شرکت کنندگان ویژگی‌های شخصیتی هنرمندان را با استفاده از مدل ۵ بزرگ ارزیابی کردند: گشودگی و بی‌پردگی، برونگرایی، سازگارپذیری و روان رنجوری. پاسخ دهندگان به میزان بی‌پردگی و روان رنجوری بون جووی امتیاز بالایی دادند در حالی که ماروین‌گی را سازگارپذیرتر دانستند. گرینبرگ می‌گوید: «تطابق بین شخصیت شنونده و هنرمند پیش‌بینی کننده ترجیحات موسیقی در سطحی فراتر از ویژگی‌های موسیقی بود».

به گفته پژوهشگران ویژگی‌های شخصیتی ممکن است ذائقه موسیقی افراد را نیز تعیین کنند. در مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۲ میلادی گرینبرگ و همکاران‌اش دریافتند که علیرغم تفاوت‌های اجتماعی - فرهنگی شرکت کنندگان در سراسر جهان ویژگی‌های شخصیتی را از خود نشان می‌دهند که به طور مداوم با ترجیح آنان برای ژانر‌های خاص موسیقی غربی مرتبط است. برای مثال، برون گرایی با ترجیح موسیقی معاصر خوش بینانه و بی‌پردگی با ترجیح سبک‌های پیچیده یا ذهنی مرتبط بود.

سبک‌های شناختی ما و نحوه تفکرمان نیز ممکن است نشان دهد که ممکن است چه نوع موسیقی‌ای را دوست داشته باشیم.

در مطالعه‌ای انجام شده در سال ۲۰۱۵ میلادی توسط گرینبرگ و همکاران‌اش آنان میان دو دسته از افراد تمایز قائل شدند افرادی که دنیا را از طریق افکار و احساسات درک می‌کنند و افرادی که به قوانین و سیستم‌ها علاقمند هستند.

گرینبرگ می‌گوید: «افراد کمک کننده و همدل که از طریق احساسات جهان را درک می‌کنند ترجیح می‌دهد غم را در موسیقی احساس کنند در حالی که افرادی که جهان را از دریچه سیستم‌ها و قوانین می‌بینند شدت بیش‌تری را در موسیقی ترجیح می‌دهند. بسیاری از متخصصان فناوری اطلاعات و علم داده که در سیستم‌سازی در سطح بسیار بالایی قرار دارند نیز موسیقی واقعا تند را ترجیح می‌دهند».

هم چنین، در این بررسی مشخص شد افرادی که با احساسات خود پیرامون‌شان را درک می‌کنند همانند افرادی که از طریق سیستم‌ها به پیرامون‌شان می‌نگرند به موسیقی با عمق زیاد گوش می‌دهند، اما گروه نخست ویژگی‌هایی را ترجیح می‌دهند که عمق عاطفی را نشان می‌دهد و گروه دوم ویژگی‌هایی را ترجیح می‌دهند که نشان دهنده عمق فکری و پیچیدگی فنی هستند.

علیرغم آن که شخصیت ممکن است یکی از عوامل تعیین کننده ترجیحات موسیقی ما باشد بستر و زمان گوش دادن به موسیقی نیز ترجیحات ما را تعیین می‌کند. «مینسو پارک» و همکاران‌اش الگو‌های زمانی را در رفتار گوش دادن شناسایی کردند و دریافتند که افراد تمایل دارند در زمان عصر به موسیقی آرامش بخش و در طول روز به موسیقی پرانرژی گوش کنند.

پارک که استادیار پژوهش اجتماعی و سیاست عمومی در دانشگاه نیویورک در ابوظبی است می‌گوید: «این نوسان بدون توجه به موقعیت فرهنگی و سایر اطلاعات جمعیتی شما تقریبا یکسان است».

با این وجود یک تفاوت پایه‌ای بین افراد با فرهنگ‌های مخالف وجود دارد. پارک می‌گوید: «در آمریکای لاتین افراد تمایل دارند موسیقی مهیج‌تر در مقایسه با مردمان سایر مناطق را گوش کنند و در آسیا آنان تمایل دارند موسیقی آرامش بخش‌تر از افراد مناطق دیگر را گوش دهند».

سن و جنسیت نیز با انواع خاصی از موسیقی مرتبط هستند. پژوهش گرینبرگ نشان داد که افراد جوان‌تر به موسیقی شدید علاقه دارند و افراد مسن‌تر تمایلی به این نوع از موسیقی ندارند. شنوندگان موسیقی ملایم بیش‌تر زن هستند و شنوندگان موسیقی شدید بیش‌تر مرد و اهل نیمکره غربی می‌باشند.

همچنین روند‌های سنی در نحوه تعامل مردم با موسیقی وجود دارد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳ میلادی نشان داد که «جوانان به طور قابل توجهی بیش‌تر از بزرگسالان میانسال به موسیقی گوش می‌دهند و جوانان در بستر و زمینه‌های مختلف به موسیقی گوش می‌دهند در حالی که بزرگسالان موسیقی را عمدتا در محیط خصوصی گوش می‌دهند».

شخصیت ممکن است بر ذائقه موسیقایی ما تاثیر بگذارد، اما توجه به این نکته مهم است که تغییرات در ذائقه موسیقی لزوما نشان دهنده تغییر در شخصیت نیست. حتی اگر در آن چه را که به آن گوش می‌دهیم تغییر ایجاد کنیم به طور ضمنی با همان شخصیت سابق باقی خواهیم ماند «گرینبرگ» می‌گوید: «سلیقه موسیقایی یک فرد درون گرا ممکن است در طول زمان تغییر کند، اما در نهایت او اساسا شخصیتی درونگرا خواهد داشت.»