فرارو- با گذشت سه روز از پایان همهپرسی الحاق چهار منطقه دونتسک و لوهانسک در منطقه دونباس (شرق)، خرسون و زاپوریژیا (جنوب) از محدوده سرزمینی اوکراین به روسیه، دیروز (جمعه) در مراسمی ویژه اسناد این رخداد را امضا کرد.
به گزارش فرارو، ولادیمیر پوتین، روسیه در محل تالار سنت جورج کرملین با ایراد سخنرانیای انتقادی از غرب، ضمن حمایت از این رخداد آن را نتیجه انتخاب مردم این مناطق دانست. پوتین با تاکید بر اینکه مردم جمهوری خلق دونتسک، جمهوری خلق لوهانسک، خرسون و زاپوریژیا برای همیشه شهروندان روسیه شدهاند، از سرنوشت مشترک این مناطق با روسیه سخن به میان آورد.
رئیس کرملین در میانه مخالفتهای متعدد غرب اعم از آمریکا، اتحادیه اروپا و انگلستان، گفت: ما با هر ابزاری که در اختیار داریم از سرزمینمان محافظت خواهیم کرد. او همچنین، از حکومت اوکراین خواست سریعا آتشبس برقرار کرده و به مذاکرات بپیوندد. ایراد این اظهارات توسط ولادیمیر پوتین، اکنون این پرسش را مطرح کرده که الحاق خودخوانده ۱۵ درصد محدوده سرزمینی اوکراین به روسیه، تا چه اندازه میتواند زمینه تشدید درگیریها و حتی وقوع جنگ هستهای باشد؟ در راستای پرداختن به این سوال اساسی «فرارو» با محمود شوری، کارشناس مسائل روسیه و معاون اندیشکده «ایراس» گفتگو داشته است.
محمود شوری، در ارتباط با اهداف پوتین از انجام همهپرسی و صدور فرمان الحاق چهار منطقه دونتسک و لوهانسک در منطقه دونباس، خرسون و زاپوریژیا به روسیه گفت: «معادلات میدانی اتفاق افتاده در جنگ اوکراین طی هفتههای گذشته موجب شده که روسها برای داشتن دست بالا در معادلات و تحت فشار قرار دادن طرفهای غربی، اقدام جدید برگزاری همهپرسی را در پیش بگیرند. بهرحال به رسمیت شناختن الحاق این چهار منطقه به روسیه سیاستی بود که پیشبینی میشد روسها با توسل به آن قصد دارند دولت مرکزی کییف را ناگریز کنند که مذاکره با مسکو را بپذیرد. امضای فرمان الحاق این مناطق به روسیه توسط ولادیمیر پوتین نیز در راستای اجرایی و محقق کردن این اهداف قابل خوانش و بررسی است.»
این کارشناس مسائل روسیه در بخشی دیگر از اظهاراتاش در ارتباط با اینکه پس از اجرایی شدن این پروژه الحاق از دیدگاه پوتین، این مناطق به بخشی از سرزمینهای روسیه تبدیل شده و آیا مسکو در صورت تداوم حملات ارتش اوکراین به حمله هستهای متوسل خواهد شد، تاکید کرد: «اظهارات چند وقت گذشته پوتین مبنی بر اینکه روسیه از هر ابزاری برای دفاع از موجودیت و تمامیت ارضی خود استفاده خواهد کرد، به عنوان امکان بهرهگیری مسکو از سلاح اتمی تعبیر شده است. واقعیت امر این است که روسها به طور همزمان در پی پیشبردن سیاستهای جدیدی هستند. آنها سعی میکنند از یک طرف باب مذاکره با غرب را زنده نگه دارند. در همین راستا روسها پیامهایی را با این محتوا که آنها آمادگی گفتگو را دارند به غرب و دولت اوکراین ارسال کنند. از طرف دیگر، مسکو قصد دارد این پیام را به طرف مقابل مخابره کند که آنها برای بدبینانهترین سناریوی ممکن آمادگی داشته و حاضر به کوتاه آمدن از مواضع خود در برابر فشارهای غربی نیستند.»
وی افزود: «به نظر میرسد برگزاری همهپرسی الحاق نیز یکی از راههایی است که روسیه از طریق آن قصد دارد این پیام را به آمریکا و اروپا به عنوان حامیان اصلی کییف مخابره کند که همچنان مصمم است مسیر آغاز شده را به سرانجام برساند. اینکه تا چه اندازه این تحرک جدید روسها میتواند به یک جنگ هستهای تبدیل شود، میتوان از بعید بودن چنین احتمالی سخن به میان آورد. چرا که نزدیکی محدوده سرزمینی اوکراین به روسیه، عملا امکان حمله هستهای بزرگ را از این کشور سلب کرده است و اگر حملهای صورت بگیرد، تبعات بسیار گستردهای را به همراه خواهد داشت که به نفع مسکو نخواهد بود.»
معاون اندیشکده «ایراس» در بخشی دیگر از گفتههای خود در پاسخ به این پرسش که با فرض استفاده محدود روسیه از سلاح هستهای در میدان جنگ اوکراین، تا چه اندازه وقوع یک جنگ بزرگ هستهای یا حتی جنگ جهانی سوم قابل پیشبینی است، اظهار داشت: «پیشبینی کردن در این زمینه بسیار دشوار است. در ابتدای امر تصور اینکه روسیه به حمله هستهای متوسل شود، بسیار سخت خواهد بود، اما در صورت فرض حمله نیز نکته قطعی این است که اقدام روسها محدود و در قالب حمله تاکتیکی است. اینکه غربیها به ویژه ایالات متحده آمریکا چه واکنشی را در قبال این اقدام خواهند داشت نیز بسیار دشوار به نظر میرسد.»
شوروی در پایان تاکید کرد: «اساسا بازدارندگی تسلیحات هستهای به این است که از آنها استفاده نشود. اگر روزی یک بازیگر به استفاده از سلاح اتمی متوسل شود، قاعدتا تمامی مفروضات موجود در این زمینه نقض خواهد شد. به همین دلیل به نظر میرسد بسیار دشوار است در مقطع کنونی واکنش طرف غربی را پیشبینی کرد. اما قطعا هر دو طرف تلاش خواهند کرد از وقوع چنین درگیریای اجتناب کنند.»