فرارو- "نیویورک تایمز" در گزارشی، به وضعیت وخیمِ نظام بهداشت و سلامت میانمار پس از کودتای نظامیان در این کشور در فوریه سال ۲۰۲۱ پرداخته و به طور خاص به این نکته اشاره نموده است که رژیم نظامی میانمار بدون توجه به تبعات مرگبارِ بازداشت پزشکان و کادر درمانی این کشور که مخالف با کودتای نظامی در میانمار هستند، در حال سرکوب و زندانی کردن این گروه اجتماعی است. مسالهای که عملا کلیه مردم میانمار را در آستانه یک فاجعه تمام عیار در حوزه بهداشت و سلامت قرار داده و البته، میانمار را به جهنمی برای فعالیتهای پزشکان و کادر درمانی در جهان تبدیل کرده است.
نیویورک تایمز در این رابطه مینویسد: «یک جراح در میانه عملِ جراحی یک بیمار بود که ناگهان جوخهای از سربازان میانماری وارد بیمارستان شدند و به دنبال بازداشت پزشکان بودند. به محض ورود سربازان، مسوول پذیرش بیمارستانِ مذکور، به جراحی که در اتاقِ عمل بود یعنی دکتر "کیاو سُووار" اعلام خطر کرد با این حال، بسیار دیر شده بود و این جراح میانماری نمیتوانست عمل جراحی بیمارِ خود را متوقف کند. در این راستا، مسوول پذیرش بیمارستان مذکور به امید اینکه موجب جلب توجهِ سربازان میانماری نشود، اقدام به جمع آوری کفشهای پرسنل اتاق عمل از جلوی دربِ این اتاق کرد تا شاید از این طریق بتواند مانع از بازداشت آنها شود. اندکی بعد، سربازان میانماری همگی از جلوی دربِ اتاق عمل عبور کردند.
دکتر کیاو سووار میگوید: "اگر سربازان ما را پیدا کرده بودند، شکی نبود که دست به بازداشت ما میزدند. با این حال، من در حالی که در حالِ انجام عمل جراجی روی یک بیمار هستم، به هیچ عنوان فرار نخواهم کرد. زیرا درمان کردنِ یک بیمار برای یک پزشک به هیچ عنوان جرم محسوب نمیشود. "
به گزارش فرارو، دکتر کیاو سووار این سخنان را در شرایطی ایراد میکند که دولت نظامی میانمار بر شدت بازداشت پزشکان و به طور کلی کادر بهداشت و درمانِ این کشور که با کودتای نظامی میانمار (که ۱۴ ماه قبل اتفاق افتاد) مخالف هستند، افزوده است. پس از وقوع کودتای مذکور، پزشکان در صف مقدمِ "نافرمانی مدنی ملی" در برابر حکومت نظامی این کشور بوده اند. مسالهای که (نافرمانی مدنی گسترده در میانمار) عملا اقتصاد میانمار را نیز فلج کرده است. در جبهه مقابل، رژیم نظامی این کشور هم در وهله نخست، اقدامات سرکوبگرانه خود را معطوف به جامعه بهداشت و درمان میانمار کرده است.
در هفتههای اخیر، نیروهای امنیتی میانمار اقدام به بازداشت پزشکان میانماری در خانهها و محلهای کارشان (مراکز درمانی) کرده اند و در عین حال، مجوز کاری پزشکان سرشناس این کشور را نیز باطل کرده و در عین حال، بیمارستانها و مراکز درمانی میانمار را نیز به نحو گستردهای جهت یافتن مخالفان مجروح خود جستجو میکنند و عملا تهدیدی میکنند که کلیه مراکز درمانی و بیمارستانهایی را که اقدام به استخدام پزشکان و کادر درمانِ مخالف با حکومت نظامی این کشور میکنند را هم تعطیل خواهند کرد.
*راهپیمایی گسترده دانشجویان پزشکی، پزشکان و مهندسان میانماری در فوریه سال 2021 در اعتراض به کودتاینظامی این کشور
برخی بر این باورند که سربازان میانماری در پیگردِ پزشکان این کشور، اقدام به اخاذی از آنها نیز میکنند. دلیل اصلی این مساله هم این است که اساسا پزشکان در این کشور جز ثروتمندترین طبقات اجتماعی هستند. در این راستا، این سربازان در جریان بازداشت افراد مذکور، اقدام به توقیفِ پول نقد، طلا، جواهرات، و اتومبیلهایی که دهها هزار دلار ارزش دارند، میکنند. در برخی موارد، افسران ارتش میانمار از برخی بیمارستانهای این کشور درخواست مبلغی بالغ بر پنج هزار دلار را کرده اند تا از این طریق، اجازه دهند که مراکز مذکور همچنان به فعالیت خود ادامه دهند.
از زمان کودتای یکم فوریه سال ۲۰۲۱ میانمار، سربازان و پلیس میانمار بیش از ۱۴۰ پزشک را به اتهام شرکت در جنبشها و اعتراضات ملی بازداشت کرده اند (این آمارها توسط "مجمع همیاری به زندانیان سیاسی" که بازداشتها در میانمار را رصد میکنند ارائه شده است). از این تعداد، هنوز ۸۹ نفر در شرایط بازداشت به سر میبرند. در این راستا، بر اساس آمارهای نهاد موسوم به "پزشکان برای حقوق بشر" که در نیویورک مستقر است، دست کم ۳۰ پزشک میانماری نیز کشته شده اند.
آمارهایی که در کلیتِ خود عملا میانمار را به خطرناکترین کشور در جهانِ کنونی برای کادر بهداشت و درمان تبدیل کرده اند. آزار و اذیت و بازداشت پزشکانی که با رژیم نظامی میانمار مخالف میکنند، در شرایطی انجام میشود که میانمار عملا با یک بحران وخیم به دلیل کمبود پزشکان، عدم دسترسی به امکانات و منابع پزشکی لازم و تعطیلی شمارِ زیادی از بیمارستانها و مراکز درمانی، دست و پنجه نرم میکند. مسالهای که موجب شده برخی از گروههای مردم نهاد و حقوق بشری تاکید کنند که رژیم نظامی میانمار عملا این کشور را به نقطهای رسانده که حتی امکان بازسازی آن نیز به شدت پرهزینه و بعید به نظر میرسد. در این راستا، ظرفیتهای بهداشت و درمان رژیم نظامی میانمار تنها بخشی از ظرفیتهای بیشمارِ این کشور هستند که اکنون در شرایطِ بحرانی و نابودی قرار گرفته اند.
در این چهارچوب، حدودا یک میلیون کودک در میانمار، واکسیناسیون معمولی (و البته ضروری) را دریافت نمیکنند. از سویی، "سازمان یونیسف" تاکید دارد که قریب به پنج میلیون کودک میانماری از دریافت مکملهای ویتامین A محروم هستند که این مساله به شدت آنها را در برابرِ خطر نابینایی و آسیب دیدن بر اثر عفونتهای مختلف، آسیب پذیر میکند. در اقصی نقاط میانمار، به سختی میتوان گفت که ۴۰ درصد از جمعیت این کشور علیه ویروس کرونا واکسیناسیون شده اند و در عین حال، بسیاری از بیماران نیز از دریافت مراقبتهای پزشکیِ روزانه و مرتب محروم هستند. در این چهارچوب، انجام عملهای جراحی و برنامه ریزی برای آنها نیز عملا به یک مساله به شدت دشوار تبدیل شده است.
پزشکان میانماری میگویند که نظام بهداشت و درمان میانمار تا حدی در ماههای اخیر در "یانگون" بزرگترین شهر این کشور بهبود یافته است و بسیاری از پزشکان به محل کار خود بازگشته اند. با این حال، پزشکانِ مخالف با رژیم نظامی میانمار معتقدند که هر هفته صدها نفر از مردم میانمار به دلیل فروپاشی نظام سلامت میانمار، جان خود را از دست میدهند. در این راستا، یکی از تاکتیکهایی که رژیم نظامی میانمار در مورد پزشکان زندانی اتخاذ میکند این است که تنها در صورتی که آنها در بیمارستانهای نظامی و تحت کنترلِ دولت کار کنند و دست از نافرمانی مدنی بردارند، اقدام به آزاد کردن آنها میکنند (پزشکان میانماری به طور خاص به این نکته اشاره کردهاند).
در این میان، آن دسته از مردم میانمار که در مناطق مورد منازعه و تحتِ درگیری این کشور زندگی میکنند، با شرایط به مراتب سخت تری دست و پنجه نرم میکنند. دلیل اصلی این مساله نیز این است که اساسا مراکز درمانی دولت در این مناطق تعطیل است و امکانات و تجهیزاتی نیز در آنها وجود ندارد. از این رو، اگر فردی در این مناطق به بیماریِ حادی دچار شود، امکان اینکه جان خود ار از دست بدهد به شدت بالا است.
پس از کودتای میانمار شمار زیادی از پزشکان این کشور از کار کردن برای رژیم نظامیِ جدید این کشور و تاسیسات آن خودداری کردند. در این راستا، شمار زیادی از آنها به کلینیکهای خصوصی و یا مراکز درمانی زیرزمینی کوچ نمودند. از این رو، رژیم نظامی میانمار نیز اقدام به تعطیل کردنِ شماری از مراکز درمانی خصوصی کرده و از دیگر مراکز نیز خواسته تا نام و نشانی پزشکان و کادر درمانی و حتی بیماران خود را به آنها بدهند. در این راستا، آن دسته از میانماریهایی که به دنبال مراجعه به مراکز درمانی زیرزمینی هستند نیز از سوی رژیم نظامی این کشور به عنوان "بیماران غیرقانونی" لقب گرفته اند.
این در حالی است که پزشکان میانماری نظیر دکتر "وای مایو" میگویند که "آیا گناه ما این است که به درمان بیماران میپردازیم؟ آیا پذیرش رایگان بیماران از سوی ما گواهی بر مجرم بودن ما است؟ " عجیب آنکه اخبار درز کرده از میانمار حاکی از این هستند که رژیم نظامی میانمار به نحو گستردهای اقدام به اخراج آن دسته از اساتید پزشکی میکند که در تربیت و آموزش پزشکان و کادر درمانی این کشور در مراکز دانشگاهی میانمار، نقش برجستهای را بازی میکنند. در این راستا، به تازگی در شهر یانگون میانمار، مسوولان ارشد رژیم نظامی این کشور اقدام به اخراج ۱۴ متخصص و پزشک از مراکز آموزشی این شهر کرده اند و مجوز کاری آنها را نیز باطل نموده اند. بسیاری از ناظران و تحلیلگران بر این باورند که در پیش گرفتن اقداماتی از این دست توسط رژیم نظامی میانمار میتواند برای مردم این کشور به شدت گران تمام شود.
*کارکنان بخش درمانی میانمار از پنجره یک بیمارستان در حال تماشای نیروهای امنیتی میانمار و سرکوب معترضان میانماری توسط آن ها هستند(فوریه سال 2021 در شهر "ماندالی"، همان زمانی که میانمار دستخوش کودتا شد)
هم اکنون در بسیاری از مناطق میانمار برای انجام عملهای جراحی، پرسنل و امکانات کافی وجود ندارد. به عنوان مثال، "لیو شین" یک کشاورزِ برنج کار میانماری که در منطقهای در شمال غرب این کشور زندگی میکند، به شدت به عمل پیوندِ کلیه نیاز دارد و برادرش نیز با اهدای کلیه به وی موافقت کرده است. با این حال، بیمارستان شهر ماندالی که نزدیکترین شهر به آنها است، از تیم پزشکی مجربی که بتوانند این عمل را اجام دهند بیبهره است.
این در حالی است که این برنج کارِ میانماری تنها چند روز برای زنده ماندن وقت دارد با این حال، همچنان و از سر ناچاری دیالیز میکند. مسالهای که عملا کلِ پس اندازهای خانواده اش را مصرف میکند. وی شرایط سیاسی جاری در کشورش و تسلط رژیم نظامی بر میانمار را عامل اصلی وضعیت کنونی میداند و پزشکان را در این رابطه سرزنش نمیکند.
او میگوید: "پزشکان به من گفتند که به یک عمل جراحیِ فوری نیاز دارم. با این حال، تیم پزشکی که این عمل را انجام دهند وجود ندارند. تمام کاری که اکنون من میتوانم انجام دهم این است که صبر کنم و ببینم که چه زمان نوبت من میشود تا بمیرم.»