تلاش‌های پشت پرده اسرائیل برای هوا کردن برجام

فرارو- روزنامه اسرائیلی هاارتص نوشت: اسرائیل تصمیم احتمالی ایالات متحده در رد درخواست ایران برای حذف سپاه پاسداران از لیست سیاه تروریسم را همان طور که روز شنبه توسط واشنگتن پست گزارش شد نشانه موفقیت تلاش‌های متمرکز لابی خود در هفته‌های اخیر تحت هدایت «نفتالی بنت» نخست وزیر و «یائیر لاپید» و وزیر امور خارجه خود می‌داند.

به گزارش فرارو به نقل از هاارتص، در حالی که «جو بایدن» رئیس جمهور ایالات متحده و «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه در حال هدایت مذاکرات در واشنگتن برای دستیابی به تصمیم نهایی در این مورد هستند یک منبع آگاه اسرائیلی به «هاآرتص» گفت که اسرائیل انتظار دارد بایدن به زودی این خبر را اعلام کند. این منبع افزوده است: «این تصمیم نهایی نیست اما جهت گیری مشخص است».

اسرائیل اکنون امیدوار است که حفظ نام سپاه توسط ایالات متحده در فهرست سازمان تروریستی خارجی (FTO) با مقاومت ایران مواجه شود و به طور بالقوه منجر به شکست مذاکرات هسته‌ای بین تهران و قدرت‌های جهانی در وین شود مذاکراتی که با هدف نجات برجام به نتیجه رسیده در سال ۲۰۱۵ میلادی ادامه یافته است.

«ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهور ایران روز شنبه گفت تهران از «حقوق هسته ای» خود برای توسعه صنعت هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز چشم پوشی نخواهد کرد اما به طور مشخص درباره چگونگی پیشرفت مذاکرات اظهار نظری نکرد.

آمریکایی‌ها به دلیل اختلاف نظر در دولت بایدن تصمیم گیری خود در مورد سپاه را به حالت تعلیق درآورده اند. بایدن و جیک سالیوان مشاور امنیت ملی از موضع اسرائیل حمایت می‌کنند اما بلینکن و اعضای وزارت خارجه امریکا نگران هستند که باقی ماندن نام سپاه در فهرست تروریستی امریکا خطری برای بقای کلیت توافق هسته‌ای باشد.

اسرائیل کارزار علنی خود را در ۱۸ مارس با بیانیه نادری که توسط بنت و لاپید صادر شد آغاز کرد و به توجه دولت بایدن به درخواست تهران برای خارج کردن نام سپاه از فهرست تروریستی حمله کرد.

در این بیانیه آمده است: «تلاش برای حذف این گروه به عنوان یک سازمان تروریستی توهین به قربانیان است. ما معتقد هستیم که ایالات متحده نزدیک‌ترین متحدان خود را در ازای وعده‌های توخالی تروریست‌ها رها نخواهد کرد».

همکاری بین لاپید و بنت در این موضوع خاص و پیام متمرکز و یکپارچه اسرائیل در این باره منجر شد تا شانس بیشتری برای موفقیت داشته باشد.

اسرائیل تاکنون برای تاثیرگذاری بر متن توافق جدید هسته‌ای که توسط هیئت‌های نماینده در وین در حال بررسی بوده تلاش کرده و از رویارویی عمومی با آمریکا اجتناب ورزیده است.

با این وجود، هنگامی که رهبران اسرائیل در مورد گفتگوها درباره لغو نامگذاری تروریستی سپاه پاسداران که توسط «دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین امریکا در سال ۲۰۱۹ صورت گرفت و بخشی از توافق هسته‌ای اصلی نبود زمزمه‌هایی را شنیدند فرصتی مناسب برای تاثیرگذاری بر مذاکرات هسته‌ای به دست آوردند. این یک لحظه حساس است و رسیدن به یک توافق تازه میان ایران و قدرت‌های جهانی را دشوارتر می‌سازد.

لاپید تلاش‌های اسرائیل را برای تحت تاثیر قرار دادن ذهن بلینکن رهبری می‌کرد. در نشستی در ریگا در اوایل ماه مارس لاپید به همتای آمریکایی خود گفت: «ما به شما اجازه این کار را نمی‌دهیم». لحن مشابهی در تماس‌های تلفنی آن دو از آن زمان به بعد بازتاب یافت و در جریان نشست نقب با شرکت وزرای خارجه اسرائیل، کشورهای عربی و آمریکا در جنوب اسرائیل این موضع گیری به اوج خود رسید.

در همین حال، «مایکل هرتزوگ» سفیر اسرائیل در ایالات متحده لابی گری با اعضای کنگره را آغاز کرده بود که به بحث عمومی در مورد این موضوع دامن زد و تلاش‌های اسرائیل را تقویت کرد. «شیمریت میر» مشاور ارشد سیاسی بنت هفته گذشته از واشنگتن بازدید کرد تا با مقام‌های ارشد آمریکایی از جمله سالیوان دیدار کند.

راه دیگری برای تحت فشار قرار دادن تصمیم گیرندگان در ایالات متحده ارائه یک جبهه متحد با متحدان خلیج فارس اسرائیل عمدتا در پشت صحنه بود. همراه با اسرائیل، امارات متحده عربی و بحرین همگی پیام مشترک و روشنی را بیان کردند مبنی بر اینکه حذف سپاه پاسداران از فهرست پیامی وحشتناک را به متحدان آمریکا که اغلب در معرض حملات نیروهای شبه نظامی مورد حمایت ایران هستند ارسال می‌کند.

فراتر از جنبه نمادین آن، مقام‌های اسرائیلی نگران بودند که حذف نام سپاه از فهرست تروریستی دستیابی به بودجه و تسلیحات بیش‌تر را برای آن نهاد تسهیل کند و به رشد نیروهای نیابتی منطقه‌ای ایران کمک کند. مقام‌های اسرائیلی نگران هستند که این امر اسرائیل را مجبور به افزایش هزینه‌های دفاعی خود سازد.

در حالی که دولت ایالات متحده نشان داده است که قصد دارد تحریم‌ها را علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حتی در صورت حذف نام آن نهاد از فهرست تروریستی حفظ کند اسرائیل نگران بود که حذف نام آن سازمان از فهرست هم چنان به آن نهاد امکان دسترسی به بازارهای غربی را دهد و در آن صورت دیگر ترسی از اتهامات به دلیل نقض تحریم‌های ایالات متحده وجود نخواهد داشت.