700هکتار باغ زیتون در آستانه تخريب

 
700 هکتار باغ زیتون نمونه کشوری صحرای سبز کرند در منطقه مرزی داشلی برون شهرستان گنبد واقع در شرق گلستان در حال از بین رفتن و تبدیل شدن به بیابان است. 

این باغ نمونه کشوری حاصل دسترنج هزار خانوار عضو "شرکت تعاونی تولید روستایی صحرای سبز کرند" است که اکنون به دلیل مشکلات فراروی و کم آبی در آستانه نابودی قرار گرفته است.

وقوع حوادث غیرمترقبه، سرمازدگی بی سابقه سالهای قبل، خشکسالی های پیاپی، قطع آب رودخانه اترک، آماده نبودن زیرساختها این باغ زیبا را در معرض خشکسالی و نابودی قرار داده است.

هزار خانوار منطقه محروم داشلی برون، منتظر حمایتهای ویژه مسئولان امر برای اجرای طرحهای اساسی و نجات منبع مهم درآمدی شان هستند.

مهیا نبودن زیرساختهای لازم، عدم اجرای سیستم آبیاری قطره ای، مشکلات اجتماعی و... باعث شد این باغ نمونه کشوری رو به زوال و نابودی رود.

بانیان این باغ نمونه کشوری خواهان تخصیص اعتبارات مورد نیاز برای اجرای طرح آبیاری قطره ای و مدرن برای جلوگیری از خشکی این باغ هستند.

به باور باغداران، در صورت عدم حمایت جدی مسئولان، نه تنها ماحصل سالها تلاش و کوشش به باد خواهد رفت، بلکه تبعات منفی نیز برجای خواهد گذاشت.

توقف توسعه کشت زیتون به عنوان تنها گزینه مناسب در منطقه، یاس و ناامیدی مردم روستاها، مهاجرت روستائیان به شهرها، ایجاد مشاغل کاذب، افزایش جرائم اجتماعی و گسترش بیابان از جمله پیامدهای منفی از بین رفتن این باغ زیتون خواهد بود.

جمعی از باغداران تاکید کرده اند: مردم این روستای مرزی که طی سالها با چنگ و دندان نسبت به نگهداری باغ زیتونشان اقدام کرده اند، از مسئولان امر تقاضا دارند توجه ویژه ای برای رفع مشکلات این باغ داشته باشند تا با حفظ این باغ، بتوانند میراثی ماندگار برای آیندگان بجا بگذارند. 

قطع آب رودخانه اترک به عنوان تنها منبع آبی نوار مرزی با ایجاد آب بندانها و سدها در سرچشمه آن، روند نابودی باغ زیتون صحرای کرند گنبد را تسریع بخشیده است و نیاز است با اجرای طرحهای جامع مانند تجهیز باغ به سیستم آبیاری یکپارچه و مدرن، جلوی تخریب آن را گرفت.

پیشینه سیاستهای دولت در امر توسعه کشاورزی می تواند ضمن افزایش بهره وری از منابع تولید در آبادی روستا نقش بسزایی داشته باشد.

علاوه بر آن، محرومیت زدایی از روستاها از شعارهای اولیه انقلاب اسلامی بود که منجر به تاسیس نهادهایی مانند جهاد سازندگی شد، هرچند سابقه تاسیس شرکتهای تعاونی روستایی به قبل از انقلاب نیز بر می گردد ولی پس از انقلاب شکوهمند اسلامی این برنامه با شدت بیشتری در دستور کار قرار گرفت و منجر به تاسیس شرکتهای زیادی شد.

شهرستان گنبد کاووس نیز از این امر مستثنی نبود، بطوریکه شرکتهای تعاونی زیادی در این شهرستان با هدف عمران و آبادانی روستاها تاسیس شد که از همه بارزتر شرکت تعاونی تولید روستای صحرای سبز کرند بود.

این شرکت با هدف درآمدزایی، خودکفایی در امر کشاورزی، تولید روغن زیتون، اشتغالزایی، جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها، بیابانزایی، تلطیف هوا و ... با عضویت هزار خانوار روستایی با دریافت هزار هکتار زمین از منابع ملی در سال 77 پا به عرصه تولید نهاد.

این شرکت با احداث 700 هکتار باغ زیتون که در نوع خود در کشور بی سابقه بود، توانست در ابتدا تحولاتی را در منطقه ایجاد کند ولی حواث مختلفی مانند وقوع خشکسالی، سرمازدگی و ... موجب شد تا این باغ نمونه کشوری در معرض تخریب قرار گیرد.

روند نابودی و تخریب باغ زیتون نمونه کشوری صحرای سبز کرند گنبد درحالیست که براساس مصوبه کارگروه کشاورزی که بهمن ماه سال گذشته به ریاست معاون اول ریاست جمهوری در استان تشکیل و مقرر شد، طرح جامع زیتون تهیه شود.

واگذاری زمینهای شیبدار به کشاورزان و باغداران برای کشت زیتون و انواع درختان مثمرثمر از جمله مصوبات کارگروه بررسی وضعیت مرکبات، پنبه و ابریشم در استان بوده است.

باتوجه به کمبود آب و وقوع برخی حوادث غیرمترقبه، کاشت و توسعه باغات زیتون می تواند گامی موثر برای احیای باغات و اراضی شیبدار باشد.

همچنین وضعیت نامناسب اشتغال در روستاها، تخریب جنگل و جاری شدن سیلابها هر سال خسارتهای زیادی در استان ایجاد می کند که توسعه باغات زیتون در پیشگیری از این حوادث موثر است.

در حال حاضر 13 هزار هکتار باغات زیتون در استان احداث شده که حدود چهار هزار و 800 هکتار آن بارور است و سال گذشته شش هزار تن دانه زیتون از سطح باغات بارور استان استحصال و تولید شد.

از این مقدار زیتوان تولیدی 30 درصد آن برای تهیه کنسرو و 70 درصد آن جهت استحصال روغن به کارخانجات روغن کشی تحویل شد و استان گلستان به لحاظ سطح باغات زیتون در رتبه پنجم کشور قرار دارد که تراکم سطح باغات در شرق استان بیشتر از سایر نقاط است.

درحال حاضر سرانه مصرف روغن زیتون در ایران 130 گرم و سرانه مصرف زیتون کنسروی 250 گرم در دنیا و 450 گرم در ایران ثبت شده است.