محققان چهره خیرهکننده ویروس "سارس کوو ۲" را با کمک میکروسکوپ الکترونی ثبت کردهاند.
این گالری چهره، عملکرد و قیاس آن با سایر عوامل بیماریزا مانند "مرس کوو" و ویروس مولد ایدز را ارائه میدهد.
ویروس تاجدار
آندری ۱۰ ساله از روسیه ویروس جدید کرونا یا همان سارس کوو ۲ را اینطور نقاشی کرده: یک شیطان تاج بر سر؛ همان شیطانی که بیماری کووید ۱۹ را ایجاد کرده و حدود دو سال است که رد پایش در همه جهان دیده میشود. نام این ویروس از کلمه لاتین "کرونا" به معنای تاج گرفته شده که به ویروسهای اسپایک (سنبله) روی سطح آن اشاره دارد.
جلوهای از سارس کوو ۲
و این تصویر ویروس جدید کرونا را نشان میدهد. هر ذره ویروس سارس کوو ۲ حدود ۸۰ نانومتر قطر دارد. هر ذره شامل یک توپ از RNA، کد ژنتیکی ویروس است که توسط پروتئین اسپایک یا همان برآمدگیهایی که نام ویروس از آن الهام گرفته شده پوشیده شده است. سارس کوو ۲ عضوی از خانواده ویروسهای کروناست که شامل ویروسهای مسئول بیماریهای سارس ( سندرم تنفسی حاد شدید) و مرس (سندرم تنفسی خاورمیانه) میشود.
ویروسی معلق در هوا
سارس کوو ۲ از طریق قطرات و ذرات معلق در هوا منتقل میشود که از طریق تنفس، سرفه و تکلم از شخص ساطع میشوند. به همین دلیل است که پوشش ماسک در جریان پاندمی الزامی شده است. مقامهای بهداشتی به شهروندان توصیه کردهاند برای کمک به توقف این همهگیری از ماسک استفاده کنند. راه دیگر انتقال این عامل بیماریزا تماس با سطوح آلوده است.
ورود به سلولهای انسان
سارس کوو ۲ از پروتئینهای اسپایک خود برای اتصال به پروتئینهای سطح سلولها استفاده میکند. این کار باعث تغییرات شیمیایی میشود که به RNA ویروس اجازه میدهد وارد سلول شود. بعد از آن ویروس سلول را مجبور میکند تا RNA او را کپی کند. یک سلول ساده میتواند دهها هزار ذره ویروسی جدید که در این تصویر به رنگ بنفش دیده میشود را تولید کند تا آنها نیز به نوبه خود سلولهای سالم دیگر را بیمار کنند.
مهمان ناخوانده
تصویری با یک میکروسکوپ الکترونی از یک سلول (در اینجا آبیرنگ) که به شدت با ذرات سارس کوو ۲ (در اینجا قرمزرنگ) آلوده شده است. ویروسی که از سال ۲۰۱۹ ما را درگیر کرده فرق چندانی با ویروسهایی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی ندارد. اما قبل از سال ۲۰۱۹ سیستم ایمنی ما این گونه خاص را ندیده و نشناخته بود و به همین دلیل هم هست که در بدن هیچ کسی در برابر آن ایمنی ایجاد نشده بود.
"سارس کوو" اولین ویروس کرونای گسترشیافته در قرن ۲۱
نخستین بار در سال ۲۰۰۲ در چین بود که انسان برای اولین بار در قرن جاری در تماس با ویروس کرونا قرار گرفت. در مارس سال ۲۰۰۳ سازمان بهداشت جهانی (WHO) در مورد شیوع سریع یک بیماری غیر معمول شبیه ذاتالریه به جهانیان هشدار داد. بیماری سارس یا سندرم تنفسی حاد شدید در حدود ۳۰ کشور گسترش یافت، اما همه موارد مرگ و میر ثبت نشد. سازمان بهداشت جهانی در ژوئیه سال ۲۰۰۳ اعلام کرد که این اپیدمی را مهار کرده است.
"مرس كوو"، عضو دیگر خانواده ویروسهای کرونا
در سال ۲۰۱۲ محققان با توالییابی ژنومی نمونههایی از افرادی که به یک نوع آنفولانزای جدید دچار شده بودند ویروس کرونای مرس یا "مرس کوو" را کشف کردند. این بیماری بعد از اولین موج گسترش خود به عنوان مرس یا سندرم تنفسی خاورمیانه شناخته شد. سرایتپذیری مرس کمتر از بیماری کووید ۱۹ است و سرایت آن معمولا در میان اعضای خانواده یا در مراکز بهداشتی رخ میدهد.
ویروس ایدز
ویروس مولد بیماری ایدز (زردرنگ در تصویر) به سیستم ایمنی، مثلا به سلولهای تی (آبیرنگ در تصویر) حمله میکند. این ویروس مبتنی بر آرانای (RNA) است و میتواند سیستم ایمنی را تا حدی ضعیف کند که دیگر قادر به مبارزه با عفونت نباشد. ویروس ایدز از طریق مایعات بدن، مانند منی یا خون منتقل میشود. ایدز واکسن ندارد اما دارویی وجود دارد که میتواند بار ویروسی را کاهش داده و از شیوع ایدز جلوگیری کند.
منبع: دویچه وله