چین توافقنامه امنیتی آمریکا، بریتانیا و استرالیا را محکوم کرد

فرارو- چین از یک توافقنامه امنیتی میان آمریکا، بریتانیا و استرالیا انتقاد کرده و آن را "شدیدا غیرمسئولانه" و "تنگ نظرانه" خوانده است.

براساس این توافق آمریکا و بریتانیا فناوری لازم برای تولید زیردریایی‌هایی با نیروی محرکه اتمی را در اختیار استرالیا می‌گذارند.

این توافق تلاشی برای مقابله با نفوذ چین در منطقه مورد مناقشه "دریای جنوبی چین" تلقی می‌شود.

این منطقه سال‌ها محل تلاقی بوده و تنش در آن بالاست.

ژائو لیجیان سخنگوی وزارت خارجه چین گفت که ائتلاف این سه کشور خطر "وارد شدن خسارات شدید به صلح منطقه ای... و تشدید رقابت تسلیحاتی" را به همراه دارد.

او از آنچه "ذهنیت... کهنه جنگ سرد" خواند انتقاد کرد و به این سه کشور هشدار داد که "به منافع خود ضربه می‌زنند."

رسانه‌های دولتی چین با انتشار سرمقالات مشابه این پیمان را محکوم کردند و سرمقاله "گلوبال تایمز" چین نوشت که استرالیا اکنون "خود را به دشمن چین بدل کرده است."

آمریکا برای اولین بار بعد از ۵۰ سال فناوری خود در زمینه ساخت زیردریایی را در اختیار یک کشور دیگر می‌گذارد. نوع فناوری قبلا با بریتانیا به اشتراک گذاشته شده بود.

این بدان معنی است که استرالیا اکنون می‌تواند زیردریایی‌هایی با نیروی محرکه اتمی بسازد که هم سرعت بیشتری از نمونه‌های متعارف دارند هم ردگیری آن‌ها دشوارتر است.

این نوع زیردریایی‌ها می‌توانند ماه‌ها زیر آب بمانند و موشک هایشان را به نقاط دورتری شلیک کنند. استرالیا تاکید می‌کند که به هیچ وجه قصد تعبیه سلاح‌های اتمی در آن‌ها را ندارد.

این شراکت تازه، تحت عنوان "اکوس" (Aukus) عصر چهارشنبه به وقت واشنگتن در یک کنفرانس خبری مجازی میان رهبران سه کشور اعلام شد و درحالی که مستقیما از چین نام برده نشد، اما سه رهبر مکررا به نگرانی‌های امنیتی در منطقه هند-آرام که به گفته آن‌ها "به طور قابل توجهی بیشتر شده" اشاره کردند.

در بیانیه مشترک آن‌ها آمده است: "این یک فرصت تاریخی برای سه کشور، با متحدان و شرکای همفکر، برای حفاظت از ارزش‌های مشترک و ترویج امنیت و رفاه در منطقه هند-آرام است."

تحلیلگران می‌گویند این ائتلاف احتمالا مهم‌ترین توافق امنیتی میان سه کشور از زمان جنگ جهانی دوم است.

رهبران سه کشور طی کنفرانسی مجازی امضای این پیمان را اعلام کردند

در نتیجه این پیمان استرالیا به هفتمین کشور جهان خواهد بود که به زیردریایی‌هایی با نیروی محرکه اتمی مجهز می‌شود.

این پیمان همچنین شامل همکاری در زمینه هوش مصنوعی، فناوری کوانتومی و سایبری خواهد بود.

گای بوکنستاین از انجمن آسیای استرالیا می‌گوید: "این نشان می‌دهد که این سه کشور دارند حد و مرز‌های خود را برای شروع مقابله با تحرکات پرخاشگرانه (چین) مشخص می‌کنند."

بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا بعدا گفت که این پیمان "حافظ امنیت و ثبات در جهان خواهد بود" و "صد‌ها شغل بسیار تخصصی ایجاد خواهد کرد."

بن والاس وزیر دفاع بریتانیا به بی بی سی گفت که چین "درحال شروع یکی بزرگترین برنامه‌های مخارج نظامی در تاریخ است... شرکای ما در این مناطق می‌خواهند توانایی دفاع از خود را داشته باشند."

پکن در سال‌های اخیر به بالا بردن تنش در نواحی مورد مناقشه مثل دریای جنوبی چین متهم شده است.

این کشور با قاطعیت بیشتری بر آنچه می‌گوید حقوق دیرینه اش در این منطقه مورد مناقشه است صحه گذاشته و به سرعت درحال تقویت حضور نظامی در راستای این ادعا‌ها بوده است.

آمریکا هم حضور نظامی خود را افزایش داده و سرمایه گذاری سنگینی در سایر همکاری‌های منطقه‌ای مثلا با ژاپن و کره جنوبی کرده است.

تحلیلگران می‌گویند حضور چنین زیردریایی‌هایی در استرالیا برای نفوذ آمریکا در منطقه حیاتی است.

تنش‌ها میان چین و استرالیا

چین بزرگترین شریک تجاری استرالیاست و دو کشور در گذشته مناسبات خوبی داشته اند.

اما در سال‌های اخیر تنش‌های سیاسی باعث ایجاد شکاف شده، از جمله بعد از انتقاد استرالیا از رفتار چین با مسلمانان اویغور، ممنوعیت فناوری از شرکت تله کام هواوی چین و حمایت از تحقیقات درباره سرمنشاء همه گیری ویروس کرونا.

کشور‌های غربی هم با نگرانی شاهد سرمایه گذاری فزاینده چین در زیرساخت‌های جزایر اقیانوس آرام بوده اند و تحریم‌های سنگین تجاری آن علیه کشور‌هایی مثل استرالیا را محکوم کرده اند. پکن سال پیش تعرفه سنگینی - تا ۲۰ درصد - بر شراب استرالیا اعمال کرد.

آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا روز پنجشنبه گفت که آمریکا قاطعانه پشت استرالیا - برای دفاع از خود مقابل چین - می‌ایستد.

او گفت: "پکن در ماه‌های اخیر شاهد بوده است که استرالیا کوتاه نمی‌آید و تهدید تلافی جویی اقتصادی و فشار کارساز نخواهد بود."

خنجری از پشت

از سوی دیگر فرانسه با خشم به این توافق واکنش نشان داده است، چون به این ترتیب استرالیا یک قرارداد ۵۰ میلیارد دلاری با این کشور برای ساخت ۱۲ زیردریایی را لغو می‌کند.

ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه به "رادیو اینفو" فرانسه گفت: "این واقعا خنجری از پشت است. ما با استرالیا روابطی متکی بر اعتماد ایجاد کرده بودیم، اما به اعتماد ما خیانت شده."

جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که او یاس فرانسه را درک می‌کند و افزود که در مورد ائتلاف تازه با اتحادیه اروپا رایزنی نشده بود.

او روز پنجشنبه گفت: "این بار دیگر ما را وادار می‌کند... به نیاز برای در اولویت قرار دادن بحث خودمختاری استراتژیک اروپا بیاندیشیم. این نشان می‌دهد که باید بتوانیم با اتکا به خود ادامه حیاتمان را تضمین کنیم."

بلینکن در مقابل گفت که آمریکا همکاری "خیلی خیلی نزدیکی" با فرانسه دارد که به آن ادامه خواهد داد.