انفعال اعراب به سود ایران

داوود هرمیداس‌باوند . استاد دانشگاه در روزنامه شرق نوشت:
حکومت سعودی همچنان از مواضع رئیس‌جمهور ایالات‌متحده راضی نیست؛ این پیام شرکت‌نکردن پادشاه عربستان در نشست موسوم به «کمپ‌دیوید» است که اوباما به‌نوعی برای دلجویی از اعراب حاشیه خلیج‌فارس و توضیح آنچه با ایران به توافق رسیده است، ترتیب داده است. هیأت عربستانی قرار است به ریاست ولیعهد «محمدبن نایف»، میهمان ایالات‌متحده شود و بحرین و امارات‌متحده‌عربی به‌عنوان دو کشور «پیرو» عربستان، همین موضع را اتخاذ کرده‌اند. وضعیت عمان تا حد زیادی متفاوت است.

این کشور روابط حسنه‌ای هم با جمهوری اسلامی و هم با آمریکا دارد و معمولا نقش میانجی را ایفا کرده است. حضور هیأت عمانی به ریاست معاون نخست‌وزیر این کشور، متفاوت از رفتار عربستان و کشورهای اقماری آن است. کویت و قطر اما در سطح پادشاه، در این نشست حاضر خواهند بود و البته موضع آنها در قبال تحولات خاورمیانه، با عربستان و هم‌پیمانان اصلی او تفاوت‌هایی دارد. عربستان همچنان حاضر به پذیرش تغییر فضای خاورمیانه نیست.

دو سال از روی‌کارآمدن دولت حسن روحانی می‌گذرد و دولت میانه‌رو او تلاش کرده تا فضای ستیز علیه ایران در جهان را بشکند و با غرب به گفت‌وگو بنشیند و می‌توان گفت تا حد زیادی موفق بوده است. در منطقه نیز برخی رفتارهای لجوجانه سعودی‌ها و خطاهایی که در موضوعاتی چون داعش و گروه‌های منشعب از القاعده داشته‌اند، اطمینان غرب به آنان را کاهش داده است.

آمریکا درعین‌حال تلاش کرده با حمایت اطلاعاتی و لجستیکی از حمله عربستان به یمن و در موضع ائتلاف علیه داعش- که بی‌نتیجه خاتمه یافت- نوعی دلجویی از این کشور را صورت دهد. حتی اخیرا شایعه استقرار سیستم دفاع موشکی آمریکا در خلیج‌فارس مطرح شده است، ناوگان پنجم دریایی ایالات‌متحده در یمن به‌سر می‌برد و در عمان و کویت پایگاه هوایی این کشور، فعال است، اما اعراب همچنان منفعل و ناراضی رفتار می‌کنند. مشخص است که عدم حضور چهار پادشاه در اقامتگاه رئیس‌جمهور آمریکا، از اثرگذاری نشست خواهد کاست و کم‌رمق‌شدن روابط میان اعراب با ایالات‌متحده را تشدید خواهد کرد.