«بزرگترین خانه تهران» چند می‌ارزد؟

این‌بار پس از دست رد زدن به سینه‌ی «بزرگترین خانه تهران» توسط مدیرکل میراث فرهنگی استان،‌ معاون میراث فرهنگی کشور نیز با رفتاری متفاوت، ارزشمند بودن این خانه‌ی تاریخی را نه رد کرد، نه تائید!

 با اظهارنظر یک کارشناس استانی درباره‌ «بزرگترین خانه‌ تهران» و به دنبال آن اظهارنظر خسروآبادی در یک رسانه، آن هم در شرایطی که هنوز نظر اعضای شورای فنی استان تهران را نگرفته بود که بخواهد پرونده را به جلسات و کمیته‌ بالاتر در سطح معاونت میراث فرهنگی ببرد، محمدحسن طالبیان، ‌معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صحبت‌های مدیرکل خود را نه رد کرد و نه تائید!

بلکه او بیشتر به رفتار مدیریتی خود برابر مدیرکل میراث فرهنگی استان اشاره کرد که رجبعلی خسروآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران، حق صحبت درباره‌ی این خانه را نداشته و اگر کسی هم در این زمینه باید اظهارنظر کند، فرهاد نظری، مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی بوده، نه مدیرکل اداره میراث فرهنگی استان تهران.

او اظهار کرد: وقتی این خبر را از قول آقای خسروآبادی شنیدم، به او اعتراض کردم که چرا استان تهران درباره‌ی ثبت شدن یا نشدن کاخ «ثابت پاسال» اظهارنظر کرده است؟ این برنامه باید پس از اینکه در شورا بررسی شد، ستاد مرکزی بگوید که دارای چه ارزش‌هایی است و آیا در فهرست میراث ملی ثبت خواهد شد یا خیر؟ بنابراین بررسی این موضوع در استان تهران تنها یک مرحله از ثبت آثار تاریخی است.

وی ادامه داد: یک‌سری آثاری که منحصر به فرد و دارای تعریف خاص هستند فرآیند قانونی ابلاغ و رضایت مالک را دارند که استان هم در این زمینه با ستاد ثبت می‌تواند مشارکت کند. در واقع ما کاری نداریم که بنا متعلق به چه کسی است و کجاست؟ اگر آن بنا ویژگی‌های هنری‌، فرهنگی‌، تاریخی‌، معماری و شهرسازی داشته باشد باید در این زمینه وارد شویم و دستگاه‌ها را از تخریب آن پرهیز کنیم. اکنون نیز منتظر انجام فرآیند هستیم.

او درخواست ایسنا برای اعلام نظر شخصی خود درباره‌ی ارزشمند بودن یا نبودن «کاخ ورسای ایران» را رد و اظهار کرد: در حال حاضر باید مدارک خانه‌ «ثابت پاسال» از طریق اداره کل میراث تهران به شورای فنی سازمان میراث فرهنگی فرستاده شود.

وی تاکید کرد: البته بحث رضایت مالک یک پروسه‌ی دیگر است که دو بحث حقوقی و تخصصی به صورت مجزا را شامل می‌شود. ارزش این بنا پس از این که مدارک آن به شورای فنی سازمان میراث فرهنگی فرستاده و بررسی شد، به صورت رسمی اعلام می‌شود.

اما در کنار صحبت‌های مطرح شده، شنیدن نظرات تعدادی از اعضای شورای فنی استان تهران درباره‌ی برگزاری جلسه‌ شورای فنی با هدف بررسی پرونده‌ «بزرگترین خانه‌ تهران» جالب است.

سید محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و از اعضای شورای فنی استان تهران است که براساس قوانین، قطعا باید پیش از اعلام نظر رسمی خسروآبادی درباره‌ی «ثابت پاسال» آن پرونده را دیده باشد.

اما وی در این زمینه به خبرنگار ایسنا گفت: من مدتی است که فرصت نکرده‌ام در شورا شرکت کنم، به همین دلیل اطلاع ندارم. پاسخ رسمی در این زمینه را باید از معاونت میراث فرهنگی گرفت.

او تاکید کرد: به جز شورای فنی، که نظرات آن نهایی و قطعی نیست، مرجع نهایی درباره‌ی این قضیه معاونت میراث فرهنگی است.

اسکندر مختاری، مدیرسابق محور فرهنگی تاریخی شهر تهران، استاد دانشگاه، کارشناس پیشکسوت میراث فرهنگی و یکی دیگر از اعضای شورای فنی استان تهران است.

او نیز درباره‌ی برگزاری این جلسه با هدف بررسی «ثابت پاسال» این‌گونه توضیح داد: این قضیه در شورای فنی تهران مطرح شد، اما چون اعضا به حد نصاب نرسیده بود، رای‌گیری نشد و قرار است با اجماع نظر در آینده مطرح شود.

وی شورای فنی را بازوی فکری مدیریت میراث فرهنگی استان تهران دانست و افزود: مدیریت هر استان خود اختیار تصمیم‌گیری دارد و با وجود داشتن شورای فنی، می‌تواند حتی مخالف نظر همه‌ی اعضای عضو شورا نظر دهد، هر چند تا کنون مدیر کنونی تهران، آقای خسروآبادی این کار را انجام نداده است.

مختاری تاکید کرد: در این مورد هنوز رای‌گیری نشده و مشخص نیست نظر شورا چیست؟ شورای فنی برای جنبه‌های مشورتی است.

این کارشناس نظر شخصی خود درباره‌ی خانه‌ی «ثابت پاسال» را این‌گونه مطرح کرد که باید این ساختمان‌ها را در این دوره‌ی جدید در تهران نگهداری کرد، پس بهتر است آن هم نگه‌داری شده و برایش کاربری‌های عمومی تلقی شود.

او دوره‌ی کنونی مدیریت میراث فرهنگی را یک دوره‌ی آرامش در تهران دانست و افزود: خوشبختانه تصمیم‌گیری‌ها در تهران نسبت به دوره‌های گذشته خیلی بهتر شده است.

فریبرز دولت‌آبادی، یکی دیگر از اعضای شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران است که در دولت گذشته مدتی معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بود. او نیز مانند سید محمد بهشتی در چند جلسه‌ی آخر این شورا شرکت نکرده است و از هیچ چیز مطلع نیست.

وی گفت: من یکی دو دوره را به دلیل داشتن کلاس در جلسات شرکت نکردم و اطلاع خاصی در این زمینه ندارم. او پیشنهاد داد که در این زمینه با سپیده سیروس‌نیا، معاون میراث فرهنگی استان تهران صحبت کند.

 البته که نباید صحبت‌های شهریار عدل، عضو ایکوموس جهانی را درباره‌ی این مالکیت و نام این خانه‌ی تاریخی را نیز نادیده گرفت.

وی در این زمینه بگفت: «ثابت پاسال» وجود ندارد. نام «ثابت پاسال» متعلق به یک شرکت است،‌ بلکه آقای «ثابت» وجود دارد. کلمه‌ی «پ» متعلق به پناهی است و «ل» متعلق به لک است، این شرکت واردات و صادرات می‌کرد.