سیاست جدید یاران مصباح

روزنامه آرمان نوشت:

اگرچه جبهه پایداری هنوز نام کاندیدای نهایی خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری رسما اعلام نکرده اما سخنان روز دوشنبه سخنگوی این مجموعه اصولگرا حاکی از آن است که این روزها تصمیم گیران جبهه پایداری بیش از هر زمان دیگری به کاندیداتوری او می‌اندیشند.

کامران باقری لنکرانی در حاشیه همایش سراسری اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان کشور برای اولین بار در خصوص کاندیداتوری‌اش اظهار نظر کرد و مدعی شد که این کاندیداتوری خواسته آیت ا... مصباح یزدی از او بوده است.

اعضای بلند پایه در روزهای اخیر از نهایی شدن کاندیدای خود برای انتخابات ریاست جمهوری خبر داده بودند، کاندیدایی که به گفته آنها اعلام عمومی نام آن منوط به تصویب نهایی شورای فقهای جبهه پایداری است. یک روز پس از سخنان لنکرانی، حسین جلالی عضو جبهه پایداری از نهایی شدن کاندیداتوری او برای انتخابات ریاست جمهوری از سوی پایداری‌ها خبر داده است.

معرفی کاندیدا زیر سایه اختلافات
روح ا... حسینیان روز بیستم فروردین‌ماه تاریخ اعلام گزینه نهایی جبهه پایداری را اوایل اردیبهشت بیان کرده بود. اکنون حسین جلالی گفته است که «دوستان شورای مرکزی مایل بودند که جلیلی، لنکرانی، فتاح و میرکاظمی در ائتلاف این جبهه حضور داشته باشند اما خود این دوستان، انگشت اشاره را به سمت لنکرانی بردند».

این پایانی خواهد بود برای رایزنی‌های دراز مدت جبهه پایداری جهت معرفی کاندیدایش در انتخابات ریاست جمهوری. رایزنی‌ها و تلاش‌هایی که البته برای این تشکل تندروی اصولگرا چندان بی هزینه هم نبوده است. فرآیند جدا شدن تعدادی از اعضای بلند پایه جبهه پایداری تقریبا از همان روزهایی شروع شد که بحث توافق بر سر یک کاندیدا برا ریاست جمهوری در این تشکل آغاز گردید. جایی که اولین گمانه‌زنی‌ها حکایت از توافق بر سر نامزدی حداد عادل داشت.

اما حدادعادل و جبهه پایداری چندان یاران باوفایی برای هم نبودند و خیلی زود هر کدام جدای از دیگری راه خویش را در پی گرفتند. نام‌ها یکی پس از دیگری مطرح می‌شد و پایداری‌ها شکافشان عمیق‌تر. نهایتا گزینه‌های احتمالی به نام‌هایی چون سعید جلیلی، پرویز فتاح، غلامحسین الهام، میر کاظمی و کامران لنکرانی رسید و جبهه پایداری به دو قطب تهران و قم تقسیم شد. طیف قم که عموما از شاگردان آیت ا... مصباح یزدی بودند و از منتقدان حلقه یاران احمدی نژاد چندان حمایت تمام قد طیف تهران را از آنچه که در دولت می‌گذشت بر نمی‌تافتند. رقابت میان این دو طیف آنقدر شدت گرفت که تجزیه جبهه پایداری به امری قریب الوقوع بدل شد. امری که هنوز جبهه پایداری خطر آن را از سر نگذرانده است.

کاندیدای آیت ا... مصباح برای بازگشت به گفتمان سوم تیر
جبهه پایداری با استراتژی عمومی «بازگشت به گفتمان سوم تیر» ماه‌ها وقت صرف یافتن و معرفی یک کاندیدا برای انتخابات ریاست‌جمهوری کرد. اما آنها سراغ هر کسی که رفتند جواب منفی شنیدند. از سعید جلیلی گرفته تا پرویز فتاح و مسعود میرکاظمی که خود از اعضای سابق دولت احمدی نژاد بودند.

این ناکامی حالا باعث شده تا «بازگشت به گفتمان سوم تیر» جای خود را به تلاش جدی‌تر طیف تهران برای بازگشت به ائتلاف با دولت بدهد. تنها چیزی که می‌توانست در این شرایط طیف قم را از حالت استیصال خارج کند معرفی کاندیدایی بود که بتواند مورد توافق اعضای این جبهه قرار بگیرد. شاید حرف‌های روز دوشنبه کامران باقری لنکرانی بیش از هر چیز گواهی باشد برای شروع بازی جدید تا بلکه در معادلات درونی این جبهه، قمی‌ها هم دست بالایی در مقابل تهرانی‌های هوادار دولت به دست بیاورند.

هر چند نام باقری لنکرانی مدت‌ها به عنوان یک کاندیدای احتمالی مطرح بود اما او برای اولین بار در خصوص کاندیداتوری‌اش لب به سخن گشود. کاندیداتوری که به گفته لنکرانی با پیشنهاد مستقیم آیت ا... مصباح یزدی در دیداری خصوصی با خود او قطعی شده است. او اینگونه مشخص کرده که کاندیدای مد نظر پدر معنوی جبهه پایداری است و می‌توان اینگونه برداشت کرد که سخنان او سخنان آیت ا... مصباح است.

ائتلاف با دولت، برنامه طیف تهران
طیف تهران جبهه پایداری هفته گذشته نزدیکی و ائتلاف احتمالی خود با دولت را عملا با چند اقدام پیاپی کلید زدند. اول ۷۷۵ نفر از فعالان بدنه اجتماعی، طلاب و دانشجویان جبهه گفتمانی سوم تیر در سراسر کشور در نامه‌ای خطاب به آیت‌ا... مصباح یزدی از او خواستند تا در یافتن کاندیدای اصلح به آن‌ها کمک کند. تا اینجای کار شاید چندان شبهه‌ای در میان نباشد، شبهه‌ها از تمایل به ائتلاف با دولت زمانی آشکار می‌شود که این عده با اشاره به نیروهای حاضر در دولت می‌گویند که «غفلت از بررسی نام و سوابق آنان در مجموعه جبهه سوم تیر موجب از دست رفتن فرصت‌ها و سوختن ظرفیت‌ها خواهد بود».

اما وقتی می‌گویند «بیم آن داریم که از سوی دوستانمان به انحراف و انشقاق متهم شویم» و گلایه می‌کنند که «برخی واژه جعلی ساکت انحراف را در کنار واژه اصیل و معنادار ساکت فتنه قرار داده‌اند» نشان می‌دهد که گروه پایداری در اقدامی جدید حتی نسبت به وجود جریان انحرافی در دولت تردید دارد و معتقد است که دولت برخی کژی‌ها را دارد اما باید تداوم پیدا کند.

شبهات اما زمانی تبدیل به یقین می‌شوند که بلافاصله بعد از انتشار این نامه سر‌ و‌کله روح‌ا... حسینیان و جواد ابطحی از اعضای بلندپایه جبهه پایداری در روزنامه دولت، پیدا می‌شود. اینجا دیگر علنا روح ا... حسینیان از احتمال ائتلاف جبهه پایداری با دولت می‌گوید و جواد ابطحی هم ضمن کم اهمیت جلوه دادن بحث جریان انحرافی تاکید می‌کند: «بحث انحراف درخصوص برخی از منتسبین دولت تنها به خاطر استفاده از ادبیات نامتناسبی بود که این افراد به کار می‌بردند». اینها در عالم سیاست یعنی خطری جدی برای حیات سیاسی گفتمان طیف قم و آیت ا... مصباح یزدی، همان کسی که به زعم او «جریان انحرافی از فتنه 88 هم خطرناک‌تر است».

خطر خلأ کاندیداتوری
این وقایع طیفی از جبهه پایداری را بر آن داشت تا خیلی زود خلأ ایجاد شده از نبود کاندیدا را با پیش انداختن کامران باقری لنکرانی پر کنند. نزدیکی او به آیت ا... مصباح یزدی و حرف شنوی‌اش از پدر معنوی جبهه پایداری بر همه روشن است. در این شرایط که طیف تهران مترصد هر فرصتی است تا ائتلاف با دولت را نهایی کند، قمی‌ها باید گزینه‌ای را پیش بکشند که هم قابل اعتماد باشد، هم قابل پذیرش و هم مهم‌تر از همه دارای جایگاه سیاسی وابسته به آنها تا بدین ترتیب سودای کسب استقلال سیاسی و خروج از چارچوب‌های مد نظر آنها به ذهن او خطور نکند.

با این تفاسیر چه کسی بهتر از کامران باقری لنکرانی؟ جوانی که بعد از کنار گذاشته شدن از دولت می‌رفت تا از یادها هم برود و تنها قرار گرفتن در کنار آیت ا... مصباح یزدی به او جانی دوباره در دنیای سیاست داد. کسی که می‌تواند تبلور واقعی «بازگشت به گفتمان سوم تیر» باشد، یعنی همان شعار محوری جبهه پایداری. حضور تمام‌قد در دولت نهم و اخراجش از دولت همزمان با بر کشیده شدن «جریان انحرافی» از دل حلقه یاران محمود احمدی‌نژاد توسط اصولگرایان اکنون برگ برنده‌ای در دستان کامران باقری لنکرانی است.

شکافی که درمان نمی‌شود
آنطور که حسین جلالی، عضو شورای مرکزی جبهه پایداری گفت مراسم معرفی کاندیدای این تشکل اصولگرا هفته آینده برگزار خواهد شد، جایی که قرار است دست لنکرانی به عنوان گزینه نهایی پایداری‌ها بالا رود اما آیا این پایان چالش درونی پایداری‌ها خواهد بود؟ به نظر می‌رسد طیف تهران بیش از آن چیزی که گمان می‌شود خود را نیازمند ائتلاف با دولتی‌ها می‌دانند. چه اگر نبود چنین تمایلی در روزهایی که جبهه پایداری با بحران معرفی کاندیدا مواجه بود، این طیف به جای غلتیدن در آغوش دولتی‌ها و یا پیش گرفتن انفعال به تکاپویی جدی برای تکمیل پروژه ریاست جمهوری جبهه پایداری می‌پرداختند.

مضاف بر این نباید این واقعیت را از نظر دور داشت که پیشنهاد تلویحی اما آشکار طیف تهران برای ائتلاف با دولت درست زمانی ارائه شد که به نظر می‌رسید جبهه پایداری برای رسیدن به کاندیدا با مشکل مواجه شده است. از همین رو است که به نظر نمی‌رسد معرفی کامران باقری لنکرانی و یا هر کاندیدای دیگری توسط طیف قم بتواند طیف تهران را قانع کند. پیوستگی زنجیره‌وار این طیف به واسطه چهره‌هایی چون صادق محصولی و یا حتی غلامحسین الهام با بدنه دولت عملا امکان فاصله‌گیری آنها را از دولتی‌ها گرفته است.

شروع رایزنی برای معرفی کاندیدا شروعی بود بر ایجاد شکاف در این جبهه و معرفی نهایی کاندیدا که می‌تواند تعمیق این شکاف را در پیش داشته باشد، نه بر طرف کردن آن را. کما اینکه حسین جلالی که خبر کاندیداتوری لنکرانی را اعلام کرده، در خصوص احتمال حمایت رسمی جلیلی، میرکاظمی و فتاح از او تنها به یک اظهار امیدواری بسنده کرده است.