«رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی، با این اظهارات بیموقع خود، نهتنها به دشمنان ایران گرا داده، بلکه دیوار اعتمادسازی را که دستگاه دیپلماسی کشور برای ساختن آن سخت تلاش میکند، خدشهدار کرده است و باعث تضعیف مواضع کشور و تقویت دشمنان شده است.»
روزنامه خراسان در یادداشتی با عنوان «باز هم گل به خودی» به این ادعای فریدون عباسی، رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی که ما خیلی وقت پیش از مرحله ساخت سلاح اتمی گذشتهایم، پرداخته است.
این روزنامه در این زمینه نوشت: اظهارات اخیر فریدون عباسی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی، بهوضوح نمایانگر اشتباهی استراتژیک و مغایر با منافع ملی ایران در سطح بینالمللی است. زمانی که دستگاه دیپلماسی کشور بهطور مداوم بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران تأکید میکند و در تلاش است تا از مسیر دیپلماتیک، بهانههای مخالفان را خنثی کند، چنین سخنانی بیش از آن که راهگشا باشد، زمینهساز تشدید فشارها و سوءاستفادههای بینالمللی خواهد شد.
درک صحیح از محیط بینالمللی و الزامات آن، مستلزم هماهنگی دقیق بین ارکان سیاسی، امنیتی و دیپلماتیک کشور است. در حالی که غرب، بهویژه آمریکا و اسرائیل، برای سالها با استفاده از روایتهای یکجانبه و گاه ساختگی، در پی القای نظامی بودن برنامه هستهای ایران بودهاند، سخنان عباسی عملاً تأیید ضمنی این ادعاهاست. او با اشاره به «گذشتن ایران از مرحله ساخت سلاح هستهای» و «توانایی طراحی انفجار»، دستاویزی بیبدیل به مخالفان داده است تا به ادعاهای خود مشروعیت ببخشند.
این اظهارات در شرایطی مطرح میشود که ایران در تلاش است تا با استفاده از ابزار دیپلماسی و استناد به فتوای رهبرانقلاب مبنی بر حرمت سلاحهای کشتار جمعی، موضع خود را در مجامع بینالمللی تقویت کند. اظهارات عباسی نهتنها این مواضع را تضعیف میکند، بلکه میتواند زمینهساز اعمال فشارهای جدید از سوی نهادهای بینالمللی مانند شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل شود.
سخنان عباسی در آستانه بازگشت ترامپ به قدرت در آمریکا مطرح شده و ترامپ که همواره منتقد سرسخت برجام بوده، از همین لحظه میتواند از این اظهارات بهعنوان مستندی برای تقویت استراتژی فشار حداکثری خود استفاده کند. با توجه به پیشینه استفاده اسرائیل از روایتهای مشابه برای همراه کردن افکار عمومی غرب، این اظهارات تنها به تقویت سیاستهای خصمانه اسرائیل و ایالات متحده خواهد انجامید.
نکته مهمتر، پرسش از انگیزههای عباسی در مطرح کردن چنین مواضعی است. آیا این اظهارات برآمده از ناآگاهی نسبت به تبعات آن است، یا آن که اهدافی سیاسی و جناحی در پس آن نهفته است؟ در هر دو حالت، این رویکرد، بیتدبیری آشکاری را نشان میدهد که مستلزم بررسی دقیقتر از سوی نهادهای نظارتی و تصمیمساز است.
در شرایط خاص امروز، آن چه بیش از پیش اهمیت دارد، اتخاذ وحدت رویه در بیان مواضع سیاست خارجی و دفاعی کشور است. اظهارنظرهای غیرمسئولانه و فاقد هماهنگی، بهویژه از سوی افرادی که در جایگاههای کلیدی سابقه خدمت داشتهاند، تنها به تضعیف مواضع کشور و تقویت دشمنان میانجامد.
ضروری است که نهادهای مسئول بهطور جدی با چنین اظهار نظرهایی برخورد و از تکرار آن جلوگیری کنند. منافع ملی ایران در گرو دیپلماسی هوشمندانه، انسجام در بیان مواضع و اجتناب از سخنان تحریکآمیز و غیرسازنده است. عباسی، با این اظهارات بیموقع خود، نهتنها به دشمنان ایران گرا داده، بلکه دیوار اعتمادسازی را که دستگاه دیپلماسی کشور برای ساختن آن سخت تلاش میکند، خدشهدار کرده است.
نویسنده: جعفر یوسفی