۱۰ جانور عجیب «دورگه»؛ از میمون رازآمیز تا وُلفین

قرن‌هاست که انسان‌ها از هیبریداسیون برای ایجاد جانوران عجیب و غریب، عمدتاً برای سرگرمی، استفاده کرده‌اند. با این وجود هیبریداسیون در اصل یک پدیده طبیعی است.

گونه‌ها در سراسر جهان در طول تاریخ تکامل‌شان با هم پیوند می‌خورند و محققان مرتبا گونه‌های هیبریدی جدیدی را به سوابق علمی اضافه می‌کنند. از خرس‌های «پیزلی» گرفته تا «ولفین»، در اینجا ۱۰ مورد از عجیب‌ترین دورگه‌های حیوانی معرفی شده‌اند.

۱. میمون رازآمیز (Mystery monkey)

تصویر میمون رازآمیز در سال ۲۰۲۰

یک «میمون اسرارآمیز» که در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۲۰ در جنگل‌های بورنئو مشاهده شده بود، بعد از بررسی‌ها مشخص شد که تلاقی بین یک میمون پروبوسیس (معروف به خاطر بینی بلندش) و یک لنگور نقره‌ای است. این جانور دورگه در بورنئو به خصوص بسیار نادر است، زیرا از دو گونه بسیار دور که در یک جنس نیستند آمده است.

میمون رازآمیز حاصل ترکیب این دو نوع میمون است

رقابت برای فضای جنگلی ممکن است پشت این ترکیب عجیب و غریب بوده باشد؛ کوچک شدن زیستگاه‌ها، میمون‌های نر پروبوسیس را به تصرف گروه‌های لانگور سوق می‌دهد. هیبرید‌ها معمولاً نابارور هستند، اما محققان خاطرنشان کردند که به نظر می‌رسد این میمون دورگۀ پروبوسیس-لنگور در حال شیر دادن به یک نوزاد است.

۲. خرس پیزلی

هنگامی که یک خرس قطبی (پولار) و یک خرس گریزلی با هم جفت می‌شوند، می‌توانند هیبرید‌هایی به نام خرس‌های پیزلی ایجاد کنند. اگرچه این در طبیعت نادر است، اما هیبرید‌های خرس پیزلی به دلیل تغییرات آب و هوایی شروع به گسترش در سراسر قطب شمال کرده‌اند.

خرس‌های قطبی گرسنه در حال حرکت به سمت جنوب هستند تا غذای بیشتری پیدا کنند، در حالی که گرم شدن جهان به گریزلی‌های سازگار اجازه می‌دهد تا به سمت شمال گسترش یابند. این حرکت منجر به تعامل بیشتر بین دو گونه و جفت‌گیری بیشتر می‌شود.

۳. شیرببرها، پوماپلنگ‌ها و سایر هیبرید‌های گربه‌سان

انسان‌ها با پرورش گونه‌های مختلف در کنار هم در اسارت، انواع گربه‌های دورگه را ایجاد کرده‌اند. نتایج این پیوند‌ها دورگه‌های عجیب و غریبی مانند لایگر‌های غول‌پیکر (دورگه‌های شیر-ببر) و پومپارد‌های کوچک (دورگه‌های پوما-پلنگ) هستند. کارشناسان حفاظت از حیات وحش این ترکیب‌های عمدی را به عنوان کار‌هایی غیراخلاقی محکوم می‌کنند و می‌گویند که این پیوند‌ها به تلاش‌های حفاظت از حیات وحش کمکی نمی‌کند. با این حال، این کار ثابت می‌کند که گربه‌های وحشی مختلف می‌توانند مخلوط شوند.

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ که در ژورنال Genome Research منتشر شد، شواهدی از هیبریداسیون گربه‌سانان باستانی یافت که ممکن است تکامل گربه‌های امروزی را شکل داده باشد. این آمیختگی تاریخی ممکن است به توضیح اینکه چرا امروزه بسیاری از ترکیبات گربه‌سانان در اسارت امکان‌پذیر است کمک کند.

۴. ماناکین تاج‌طلایی

ماناکین‌های تاج طلایی پرندگان دورگه‌ای در جنگل‌های بارانی آمازون هستند. آن‌ها از آمیختگی ماناکین‌های کلاه برفی و مانکین‌های تاج عقیقی متولد می‌شوند. این ماناکین‌های پیوندی حالا برای خودشان یک گونۀ جدید را شکل داده‌اند.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ که در مجله PNAS منتشر شد، این پرندگان را توصیف کرد و نشان داد که برخی رودخانه‌ها احتمالاً ماناکین‌های تاج طلایی را از گونه‌های والدشان جدا می‌کنند و باعث می‌شوند که آن‌ها تبدیل به یک گونۀ مستقل شوند.

۵. سگ‌روباه

تصویر سمت راست یک روباه و تصویر سمت چپ یک هیبرید سگ‌روباه است

هنگامی که در سال ۲۰۲۱ یک حیوانِ ناشناس برای مداوا آورده شد، کارکنان دامپزشکی در جنوب برزیل نمی‌توانستند بفهمند که دارند از یک سگ مراقبت می‌کنند یا یک روباه. این جانور که نامش Dogxim گذاشته شد، ویژگی‌های یک سگ اهلی و یک روباه پامپاس را داشت. بعدا معلوم شد که این اولین هیبرید سگ و روباه شناخته شده است.

روباه‌های پامپاس نسبت به برخی از روباه‌های دیگر مانند روباه قرمز نسبت نزدیک‌تری به سگ‌ها دارند. با این حال، محققان فکر می‌کنند این اولین بار است که یک سگ با گونه‌ای خارج از جنس خود مخلوط می‌شود. بر اساس مطالعه آگوست ۲۰۲۳ در مورد این هیبرید که در مجله Animals منتشر شد، این هیبرید همچنین نشان دهنده اولین مورد از پرورش سگ خانگی با سگ وحشی از هر نوع در آمریکای جنوبی بود.

۶. نارلوگا

در دهه ۱۹۸۰، یک شکارچی اسکیمو به سه نهنگ عجیب شلیک کرد. این حیوانات دارای باله‌های جلویی نهنگ بلوگا، دم نهنگ ناروال و دندان‌هایی بودند که به نظر می‌رسید ترکیبی از هر دو باشد. شکارچی جمجمه یکی از آن‌ها را حفظ کرد و محققان بعداً تأیید کردند که این اولین هیبرید بلوگا-ناروال یا نارلوگای ثبت شده است.

ناروال‌ها و بلوگا‌ها در بعضی از اوقات سال در قطب شمال حضور همزمان در مکان‌های مشابه دارند. اگرچه این دو گونه به طور معمول با هم ترکیب نمی‌شوند، اما محققان یک ناروال نر را پیدا کردند که در میان گلّۀ بلوگا‌ها زندگی می‌کرد.

۷. کایوولف

گرگ‌ها، سگ‌ها و کایوت‌ها همگی قادرند با یکدیگر زاد و ولد کنند و هیبرید ایجاد کنند. این اختلاط معمولاً در اسارت اتفاق می‌افتد و انسان‌ها سگ‌های مختلف را با هم جفت می‌کنند؛ اما این سه در طبیعت نیز با هم ترکیب می‌شوند.

کایوت‌های شرقی معمولاً کایوولف یا کایداگ نامیده می‌شوند، زیرا در نسل‌های گذشته با گرگ‌ها و سگ‌ها تولید مثل می‌کردند و این باعث می‌شد آن‌ها از کایوت‌های غربی بزرگ‌تر، اما از گرگ‌ها کوچک‌تر شوند. کایوت‌های شرقی مدرن اکنون همچنان نوع خود را تداوم می‌دهند.

۸. پاروماهی خاویاری

دانشمندان مجارستانی به طور تصادفی در سال ۲۰۱۹ ترکیبی «غیرممکن» از ماهی خاویاری روسی باله‌خاردار و پاروماهی پوزه بلند آمریکایی ماهی هیبریدی ایجاد کردند. این دو گونه به مدت ۱۸۴ میلیون سال جد مشترکی ندارند و حتی در یک خانواده هم نیستند. بنابراین، وقتی محققان از اسپرم ماهی پارویی آمریکایی برای تحریک تولید مثل غیرجنسی در ماهیان خاویاری روسی استفاده کردند، انتظار فرزندان هیبریدی را نداشتند. اما در کمال تعجب، اسپرم پاروماهی با صد‌ها تخم ماهیان خاویاری ترکیب شد و «پاروماهی خاویاری» متولد شد.

۹. ولفین

ولفین‌ها هیبرید‌های جالبی با نام گمراه کننده هستند. تعداد کمی از اعضای خانواده دلفین‌ها با نام «وال» وجود دارند که می‌توانند با دیگر گونه‌های دلفین هیبرید شوند. اما در حالی که به فرزندان آن‌ها «ولفین» می‌گویند، باید بدانیم که آن‌ها محصول ترکیب گونه‌های مختلف دلفین هستند و نه حاصل ترکیب دلفین و وال‌های عظیم‌الجثه.

اولین هیبریدی که نام ولفین را یدک می‌کشید، فرزندان یک نهنگ قاتل دروغین و یک دلفین پوزه‌بطری اقیانوس اطلس در پارک دریای هاوایی بود. از آن زمان، انسان‌ها تعدادی دیگر از هیبرید‌های دلفین را در اسارت پرورش داده‌اند و گاهی اوقات جمعیت‌های وحشی نیز آن‌ها را تولید می‌کنند.

۱۰. هیبرید‌های انسانی

انسان‌های مدرن (هوموساپین‌ها) زمانی در کنار دیگر دودمان‌های انسانی مانند نئاندرتال‌ها و دنیسووان‌های مرموز زندگی می‌کردند. با وجود DNA نئاندرتال و دنیسووا در ژنوم ما، می‌دانیم که انسان‌های مدرن با این انسان‌های باستانی دیگر، قبل از اینکه منقرض شوند، آمیخته شده بودند.

همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد نئاندرتال‌ها و دنیسووا‌ها نیز با هم ترکیب شده‌اند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ در ژورنال نیچر نشان داد که استخوان ۹۰۰۰۰ ساله کشف شده در یک غار در سیبری نشان‌دهنده یک هیبرید نسل اول بین یک نئاندرتال و یک دنیسووان است. محققان هنوز چیز‌های زیادی در مورد تکامل انسان و خویشاوندان منقرض شده ما باید بیاموزند، اما شواهد تا کنون به تعداد زیادی هیبرید در گذشته ما اشاره دارد.

منبع: فرادید