توافق هسته‌ای مطلوب اصولگرایان کدام است؟

یک کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: سکوتی که الان در دستگاه سیاست خارجی درباره مذاکرات و برجام شاهد هستیم ناشی از این است که اصولگرایان درباره توافق مطلوب هنوز مشغول بحث و بررسی هستند.

به گزارش ایسنا، رحمان قهرمان‌پور با اشاره به سکوت رسانه‌ای و خبری در عرصه سیاست خارجی به ویژه مسایل مهمی از جمله مذاکرات هسته‌ای اظهار کرد: تیم انتخاباتی رییسی در زمان انتخابات برای اینکه نظرسنجی‌ها می‌گفت برجام برای مردم مساله مهمی است و فرض بر این بود که اگر درباره برجام انتقادی حرف بزنند ممکن است آقای رییسی رای نیاورد، رویکرد ایجابی و مثبت نسبت به برجام نشان دادند و در نهایت رییسی در نقد برجام حرفی نزد. هر چند که این رویکرد رییسی از سوی برخی از رقبایش خوش نیامد.

وی ادامه داد: علاوه بر کمپین انتخاباتی رییسی، یک دلیل دیگر هم بود که تیم انتخاباتی رییسی توافق را خیلی نزدیک می‌دیدند و فرض شان این بود که مذاکرات را در دور ششم در وین متوقف کنند تا آن‌ها بیایند و همه هم که بر سر آن اجماع دارند، توافق احیا می‌شود و سوخت موتور دولت هم تامین می‌شود و از طرفی اصولگرایان انسجام شان بیشتر می‌شود.

این کارشناس مسایل بین الملل با اشاره به مواضع وزیر امور خارجه در نیویورک درباره مذاکرات و برجام اظهار عقیده کرد: اقدامات آقای امیرعبداللهیان و پیام‌هایی که در نیویورک منتقل شد، بدبینی اروپایی‌ها را به وجود آورد که ایران موضع سختگیرانه‌ای را در قبال برجام اتخاذ کرده است که با مواضع رییسی کمی اختلاف داشت، اما معتقدم این مواضع برای ایجاد توازن بین شعار‌های دوره انتخاباتی رییسی و موضع الان دولت است. این به معنای تغییر ریل سیاست و تغییر بازی در بحث هسته‌ای نیست. اما آیا مسیر فعلی حفظ می‌شود؟ پاسخ به این سوال سخت است و این به معنی آن نیست که اگر تا سه چهار ماه آینده توافق نشود، پنجره توافق باز می‌ماند.

قهرمان پور گفت: فکر می‌کنم هنوز سیاست نظام رسیدن به توافق است، اما این توافق باید در داخل قابل دفاع باشد. این توافقی که قرار است در آینده بشود را باید بتوان به افکار عمومی عرضه کرد و مشروع باشد تا در مسایل دیگر هم مذاکره قابل توجیه باشد.

جدای از نظام، اصولگرایان هم باید بتوانند از توافقی که قرار است احتمالا بشود، دفاع کنند. معتقدم اصولگرایان تصویر واحدی از اینکه توافق «خوب» چیست، ندارند. برخی گروه‌ها هر نوع توافق را بد می‌دانند و برخی طیف‌های دیگر اصولگرایی هستند که خواستار توافقند و خود رییسی به نظرم در میانه این نظرات است یعنی هم توافق می‌خواهد، هم آنچه که می‌خواهد باید «خوب» و «قابل عرضه» به افکار عمومی باشد.

وی ادامه داد: منتقدان برجام، هشت سال در قدرت نبودند، هر قدمی هم که دولت روحانی بر می‌داشت می‌گفتند کج است، حالا باید بیایند و بگویند توافق خوب چیست و چگونه به دست می‌آید و برای آن کار را شروع کنند. رییسی به توافق نیاز دارد چرا که وضعیت اقتصادی و سیاسی و منطقه‌ای ما به سمت بهبودی در شرایط فعلی و تحریم پیش نمی‌رود.

این کارشناس مسایل بین الملل تصریح کرد: توافق قابل دفاع برای اصولگرایانی که الان در قدرت هستند با توافق قابل دفاع برای نظام یکی نیست. هشت سال گفتند توافق بد است و به موافقان برجام تاختند. ۱۲۶ ایراد به برجام وارد کردند، حالا بگویند چکار کنیم که ایرادات رفع شود و از طرفی تحریم برداشته شود و فعالیت‌های هسته‌ای هم با قدرت ادامه یابد. الان رقیبی که دیگر در کار نیست.

قهرمان پور گفت: الان کاملا روشن و بدیهی است که اگر تیم انتخاباتی آقای رییسی می‌گذاشت توافق احیای برجام در زمان روحانی انجام شود الان کار برای آقای ریسی خیلی راحت‌تر و بی دغدغه‌تر بود. توافق یک چیز است و اجرای آن مساله دیگر، در حالی که تیم آقای رییسی در اصل توافق و چگونگی آن هنوز توافق ندارند چه برسد به اجرای آن. همیشه گفته ام قیافه برجام از دور جذاب است، به نظر میوه رسیده‌ای است که کافی است دست دراز کنند و آن را بچینند، اما کسی مثل ظریف را همین مساله زمین زد.

منتقدان برجام قبلا از دور توافق را می‌دیدند، اما الان از نزدیک دارند مسایل و مشکلاتش را می‌بینند و در آن مانده‌اند. اصولگرایان در داخل خود که درباره این که توافق مطلوب شان چیست، تصویر روشنی ندارند. آن‌ها بین تجربه روحانی و احمدی نژاد مانده‌اند، ولی در هر حال باید دیر یا زود حرفی بزنند و راهی را انتخاب کنند.

دولت باید برای این مساله تعیین تکلیف کند، نمی‌تواند طولانی مدت مذاکرات و برجام را مسکوت باقی بگذارد. یا باید قید توافق را بزنند که هزینه بسیار زیادی برای ملت و دولت و کشور دارد یا باید برای توافق جهت و مسیر تعیین کنند.

وی خاطرنشان کرد: برجام دیگر برجام ۱۵ سال پیش نیست که شش تا مساله در آن باشد، الان مسایل برجام بسیار زیاد شده است و باید بین همه این‌ها توازن برقرار شود و از طرفی فضای عمومی و رسانه‌ای و سیاسی هم در نظر بگیریم. نقد کتاب همیشه کار خیلی راحتی است، اما نوشتن کتاب سخت است.

بیان ایده یک مساله است، اجرایی کردن ایده‌ها مساله‌ای متفاوت. سکوتی که الان در دستگاه سیاست خارجی درباره مذاکرات و برجام شاهد هستیم ناشی از این وضعیت است که اصولگرایان دارند در داخل خود صحبت می‌کنند که توافق مطلوب چیست.