دلایل قطعی‌های گسترده برق از منظر فعالان صنعفت برق

چرا صنعت برق به این روز افتاد؟
حمیدرضا صالحی عضو هیئت مدیره سندیکای صنعت برق ایران در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه قطعی گسترده برق در کشور دلایل عمده‌ای دارد، اظهار داشت: در این رابطه با افزایش میزان مصرف ما شاهد فشار بر روی نیروگاه‌ها هستیم، این در حالی است که ما روزانه بین ۸ تا ۱۰ هزار مگاوات هدر رفت برق داریم این پرتی به دلیل فرسودگی شبکه و عدم تعمیرات به موقع است، همچنین اگر از زمان‌های گذشته برای جلوگیری از پرتی برق آن هم به این میزان برنامه‌ریزی صورت می‌گرفت، امروز علیرغم افزایش میزان مصرف ما شاهد خاموشی‌ها در این حجم و ابعاد نبودیم.

وی افزود: برای این موضوع نیز دولت به دلیل اینکه با کسری بودجه فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند منابع لازم برای تعمیرات شبکه برق را ندارد و بخش خصوصی نیز به دلیل عدم جذابیت و اقتصادی نبودن این موضوع پیش قدم نمی‌شود، از مهم‌ترین موضوعاتی که در حال حاضر صنعت برق را به این روز انداخته زیان‌ده بودن و عدم توجیه اقتصادی سرمایه گذاری در این صنعت است که باعث شده بخش خصوصی نه ایجاد ظرفیت جدید تولید و نه در تعمیرات شبکه پیشقدم شود.

صالحی با اشاره به اینکه نیروگاه‌های بخش خصوصی با مشکلات بسیار زیادی روبرو هستند، گفت: در حال حاضر دولت هر کیلو وات ساعت برق را بین ۵۰ تا ۶۰ تومان از نیروگاه‌های بخش خصوصی می‌خرد، در حالی که این نرخ هزینه تولید را پوشش نمی‌دهد، قیمت‌گذاری دستوری عملاً صنعت برق را با وضعیت بسیار بدی روبرو ساخته، در این رابطه دولت نه اجازه می‌دهد که نیروگاه‌های بخش خصوصی برق تولیدی خود را در بورس انرژی به صورت رقابتی به صنایع عرضه کند و نه اینکه می‌گذارد نیروگاه‌های بخش خصوصی به متقاضیان دریافت برق برای تولید بیت کوین برقی بدهد، یا اینکه حتی صادرات انجام دهند.

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر اینکه عملاً انحصار طلبی دولت در صنعت برق وضعیت را به این روز انداخته که شاهد خاموشی‌های گسترده، باشیم، بیان کرد: زمانی که یک صنعت سودده نباشد، شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که اوضاع آن صنعت و محصولی که تولید می‌کند، مناسب باشد، در این رابطه در حالی که دولت برق صادراتی برای تولید بیت کوین را هر کیلووات ساعت ۲۵۰۰ تومان عرضه می‌کند این حق را برای بخش خصوصی قائل نیست که در این حوزه‌ها وارد شود، در صورتی که اگر نیروگاه‌های بخش خصوصی بتوانند در این حوزه وارد شوند، می‌توانند بخشی از مشکلات خود را حل و فصل کنند، عملاً انحصاری که وزارت نیرو برای نیروگاه‌های خود قائل شده عرصه را بر بخش خصوصی تنگ کرده و افراد سرمایه گذار رغبتی برای افزایش تولید ظرفیت برق در کشور ندارند.

صالحی با اشاره به اینکه قرار بود سالیانه بر اساس برنامه‌های توسعه کشور ۵ هزار مگاوات ظرفیت تولید برق کشور افزوده شود، خاطرنشان کرد: اما به دلیل همین وضعیتی که دولت به وجود آورده، نه بخش خصوصی حاضر است که در این وادی قدم بگذارد، نه اینکه دولت خود با توجه به کسری بودجه از توان لازم برای افزایش ظرفیت تولید برق کشور برخوردار است، بنابراین تنها راهی که باقی می‌ماند، این است که قیمت گذاری برق رقابتی شود و دولت در این راستا قیمت‌گذاری نکند، در غیر این صورت همواره ما در تابستان با توجه به افزایش دما شاهد افزایش مصرف و کمبود تولید برق خواهیم بود.

عضو هیئت مدیره سندیکای صنعت برق کشور با اشاره به اینکه بر اساس احکام بودجه سال ۱۴۰۰ نیروگاه بخش خصوصی می‌توانند برق خود را در در بورس انرژی به صورت رقابتی عرضه کنند، یادآور شد: نیروگاه‌ها می‌توانند برق تولیدی خود را در بورس انرژی هر کیلو وات ساعت ۳۰۰ تومان به صنایع بفروشند، اما نکته سوال برانگیز این است که از این ۳۰۰ تومان بازهم سهم نیروگاه‌های بخش خصوصی همان ۶۰ تومان است و مابقی مبلغ به جیب دولت برای مصارف گوناگون می‌رود.

این فعال بخش خصوصی در صنعت برق با اشاره به اینکه دولت در قبال بخش خصوصی در صنعت برق یک سیاست یک بام و دو هوا را در پیش گرفته است، گفت: حالی که دولت با قیمت‌گذاری دستوری نیروگاه‌ها را با مشکلات بسیار زیادی روبرو کرده، زمانی که اقساط ارزی وام صندوق توسعه ملی سر می‌رسد نیروگاه‌ها باید تسهیلات خود را به قیمت روز بازگردانند، در حالی که این توان در نیروگاه‌ها وجود ندارد، به عنوان مثال نیروگاهی که تولید آن سه میلیارد کیلووات ساعت برق در سال است، کل درآمد در سال ۱۵۰ میلیارد تومان می‌شود.

صالحی اذعان داشت: در حالی که همین نیروگاه برای بازپرداخت وام ۵۲ میلیون یورویی خود به صندوق توسعه ملی باید چیزی در حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان در پرداخت کند، عملاً با چنین وضعیتی صنعت برق نمی‌تواند سرپا بماند، دولت همانطور که انتظار دارد نیروگاه‌ها اقساط خود را به موقع پرداخت کنند، باید شرایطی را فراهم آورد، کسانیکه در صنعت برق سرمایه گذاری می‌کنند، این مسئله برایشان صرفه اقتصادی داشته باشد، حال سود به کنار، اما یک سرمایه گذار نباید در چنین شرایطی مجبور شود، از جیب خود زیان پرداخت کند، چرا که آخر و عاقبت چنین فعالیت اقتصادی مثل روز روشن است که چه خواهد شد.