فرارو- آیت الله یزدی با بیان این که "صانعی مرجعی مبدع است" در این باره گفت: «برخي از اعضاي جامعه مدرسين که با من صحبت مي کردند گفتند ايشان مبدع است وبدعت گذاري امري است که رد آن بر همه واجب است.»
به گزارش خبرنگار فرارو، پس از آن که روز گذشته جامعه مدرسین حوزه علمیه قم طی بیانیه ای به سوال برخی از اساتید حوزه مبنی بر این که "آیا آیت الله صانعی مرجع تقلید هستند" پاسخ داد، این پاسخ کوتاه اما پر دامنه بود و بازتاب گسترده ای در رسانه های داخلی و خارجی داشت.
جامعه مدرسین در پاسخ به این پرسش اساتید حوزه این گونه نوشت: «با توجه به پرسشهاي مكرّر مؤمنان، جامعه مدرسين حوزهي علميه قم براساس تحقيقات به عمل آمده در يك سال گذشته و پس از جلسات متعدد به اين نتيجه رسيده است كه ايشان فاقد ملاكهاي لازم براي تصدّي مرجعيت ميباشد.»
این تصمیم و بازتاب آن اعضای جامعه مدرسین را در برابر این پرسش قرار داد که "چرا آیت الله صانعی صلاحیت مرجعیت ندارد؟" و برخی از اعضای این تشکل را وادار به پاسخ دادن به این پرسش کرد.
آیت الله محمد یزدی رییس جامعه محققین امروز طی نشست خبری دلایل خود را برای اتخاذ این تصمیم اعلام کرد، وی در این باره گفت: «برخي آراي فقهي آقاي صانعي بدعت و خلاف قرآن است.»
این روحانی برجسته اصولگرا با بیان این که جامعه مدرسین آیت الله صانعی را از مرجعیت خلع نکرده است گفت: «بنده براي اعلام رسمي يک عبارتي را به کار بردم که اولا نبايد در اين موضوع کلمه «خلع» و همچنين مقايسه آن با جريان منتظري وشريعتمداري و امثال اين ها درج شود و ثانيا مساله فقط صلاحيت مرجعيت است و بقيه مسائل ربطي به جامعه مدرسين ندارد.»
دلایل آیت الله یزدی
رییس جامعه مدرسین با بیان این که "صانعی مرجعی مبدع است" در این باره گفت: «برخي از اعضاي جامعه مدرسين که با من صحبت مي کردند گفتند ايشان مبدع است وبدعت گذاري امري است که رد آن بر همه واجب است.»
وی افزود: «ایشان رسما فتوا داده است که اگر کسي پسر خواندگي داشت به دليل اينکه او ناراحت مي شود اگر بگويد اين پسر واقعي نيست، تمام احکام پسر واقعي را دارد در حاليکه اين فتوا خلاف متن قرآن است چون در مسائل محرم و نامحرم، مساله ارث، ازدواج و غيره در آيات متعدد بر خلاف فتواي ايشان وجود دارد.»
آیت الله یزدی با اشاره به این که نظرات آیت الله صانعی در برخی موارد واقعا بدعت است اظهار داشت: «از جمله نظرات ايشان که بدعت است در تساوي زن و مردم است ولي البته در بعضي از فتاواي ايشان، فتواي شاذ نيز وجود دارد که مثلا در بحث بلوغ اين موضوع صادق است.»
دلایل آیت الله مقتدایی
نایب رییس جامعه مدرسین نیز امروز دلایل خود را برای رد صلاحیت آیت الله صانعی برای مرجعیت را این گونه عنوان کرد: «نداشتن پایه علمی و مستندات فقهی این فتاوا، اصل اجتهاد و شأنیت مرجعیت ایشان را زیر سئوال برده بود.»
آیتالله مرتضی مقتدایی با اشاره به بیانیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مبنی بر رد صلاحیت مرجعیت آیت الله صانعی اظهار داشت: «جامعه مدرسین از چندی پیش فتاوای آقای صانعی را از نظر فقهی مورد بررسی قرار داده و تقریبا همه اعضا به اتفاق آرا دلیل متقن شرعی برای این فتاوا قائل نبودند.»
فرآیند یک ساله برای یک رد صلاحیت
حجت الاسلام احمد خاتمی عضو جامعه مدرسین نیز امروز در باره تصمیم این تشکل اظهار نظر کرد. به گزارش "رسا" وی عصر امروز در جمع طلاب و روحانیونی که به منظور اعلام حمایت از تصمیم اخیر جامعه مدرسین مبنی بر اینکه آیت الله صانعی فاقد ملاک های لازم برای تصدی مرجعیت می باشد، در مدرسه فیضیه تجمع کرده بودند طی سخنانی اظهار داشت: «برای این تصمیم جامعه مدرسین، فرایندی یک ساله دنبال شده است و تنها انتهای آن مربوط به دیروز بود.»
خطیب جمعه تهران با بیان اینکه این موضوع در کمیسیون ویژه ای در جامعه مدرسین مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در جلسات متعدد روی آن کار شده است بیان داشت: «کمیسیون ویژه ای در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، تمامی فتاوا، غیر فتاوا و سوابق را بررسی کرده اند و تصمیم گیری در مقام ثبوت، یک ماه پیش انجام و زمان اعلام آن در جلسه دیروز عصر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم صورت گرفت.»
یک رد صلاحیت و واکنش سیاسی
با وجود این که فقط جامعه مدرسین حوزه علمیه آیت الله صانعی را رد صلاحیت کرده است و دیگر تشکل های حوزوی در این باره اظهار نظر نکرده اند، اما برخی از محافل سیاسی معتقد هستند این اقدام جامعه مدرسین اقدامی سیاسی بوده است.
آیت الله یزدی در این باره نظر دیگری دارد. وی با بیان این که این اقدام صرفا بر پایه مسائل علمی صورت گرفته است گفت: «يکي از مسائل ديگري که من در جلسه (جامعه مدرسین) بيان کردم اين بود که اين جريان منتسب به زمان فعلي نشود تا اينکه از آن برداشت هاي سياسي بشود بلکه اين موضوع مربوط به جلسات و بحث هاي گذشته جامعه مدرسين است.»
با وجود این که رییس جامعه مدرسین این تصمیم را سیاسی نمی داند برخی روحانیون جریان اصولگرا رد صلاحیت آیت الله منتظری را در مدار مسائل سیاسی توضیح می دهند.
روح الله حسینیان دبیر فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس در این باره گفت: «آقاي صانعي درحالي دم از بيت امام (ره) مي زند و اعلام حمايت مي کند که يک بار در مقابل بيت حضرت امام با پاسدارها درگير شد و در کوچه عمامه خود را زمين زد و هرچه از دهانش درآمد نظير اتهام ترور به حاج احمدآقا نسبت داد.»
وی دلیل مرجع شدن آیت الله صانعی را مسائل سیاسی عنوان کرد و افزود: «کسي که برخلاف نص صريح قرآن فتوا مي دهد از اول صلاحيت مرجعيت نداشت اما بخاطر مسايل سياسي او را بزرگ کردند و گرنه همه مي دانند که او فاقد ملاک هاي فقاهت است.»
در اين بين بسياري اعتقاد دارند كه اساسا نبايد مسايل مربوط به صلاحيت هاي علمي حوزوي يا دانشگاهي با ملاحظات سياسي مرتبط شوند چرا كه اين دو مقوله كاملا از يكديگر جدا هستند.نحوه ي برخورد حضرت امام خميني (ره ) با مرحوم آيت الله منتظري نيز مويد چنين حقيقتي است و دخالت اهل سياست را در ارزيابي هاي علمي
تجويز نمي كند.