فرارو- به گفته یک تحلیل گر مسائل بین المللی، بیانیه جدید نمایندگان کشورهای عضو گروه ۱+۵ در نشست شورای حکام مهر تاییدی است بر اینکه همه طرفهای درگیر در مذاکرات سیاسی هستهای ایران راه میانه برای پایان دادن به اختلافات و سوء تفاهمات را انتخاب کردهاند.
کشورهای عضو گروه ۱+۵ امروز در نشست شورای حکام با صدور بیانیهای که لحنی نسبتا ملایم داشت تاکید کردند که ما به دنبال نتایج ملموس در مراحل اولیه روند دیپلماتیک هستیم و بار دیگر حمایتمان از یک راهحل دیپلماتیک برای موضوع هستهیی ایران را اعلام میکنیم.
این بیانیه در حالی صادر شد که همین کشورها در نشست فصل پاییز شورای حکام تمام تلاش خود را به کار بستند که زمینه ارسال مجدد پرونده هستهای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد را فراهم کنند. اما پس از برگزاری دور چهارم مذاکرات سیاسی ایران و ۱+۵ در آلماتی، نمانیدگان این کشورها دست از تهدید گذشته برداشته و خواستار بر تداوم روند دیپلماتیک برنامه هستهای ایران شدند.
بر همین اساس حسن بهشتیپور در گفتگو با فرارو، ضمن بیان مطلب فوق با تاکید بر اینکه غربیها خود را به دیدگاه جمهوری اسلامی ایران نزدیک کردهاند گفت: شروط گروه ۱+۵ در مذاکرات آلماتی متفاوت از قبل است بوده است که همین تفاوت هم با استقبال هیات مذاکره کننه جمهوری اسلامی ایران روبرو شد.
وی با بیان اینکه گروه ۱+۵ در سه دور مذاکره پیشین در استانبول، بغداد و مسکو بر سه موضوع تعطیلی تاسیسات غنی سازی فردو، توقف غنی سازی ۲۰ درصد، خروج ذخایر اورانیوم ۲۰ درصد از ایران بود گفت: بر خلاف مذاکرات پیشین، گروه ۱+۵ درخواستهای خود را نسبت به قبل اصلاح کرد.
این تحلیل گر مسائل بین الملل در مذاکراتی که هشتم اسفند ماه در آلماتی قزاقستان برگزار شد، گروه ۱+۵ از درخواست تعطیلی تاسیسات غنی سازی فردو دست کشید، درخواست خروج ذخایر اورانیوم ۲۰ درصد ایران هم با تبدیل شدن این ذخایر به میلههای سوخت خود به خود موضوعیت خارج شده و دیگر ضرورتی ندارد که این گروه بخواهد در این باره درخواستی مطرح کند.
بهشتیپور با تاکید بر اینکه تنها در نشست آلماتی بحث توقف غنی سازی ۲۰ درصد اورانیوم مطرح شده است گفت: این پیشنهاد هم از دو جنبه قابل توجه است نخست آنکه گروه ۱+۵ که تا پیش از این بر توقف تمامی فعالیتهای غنی سازی در ایران تاکید داشت اکنون تنها به توقف غنی سازی در مقیاس ۲۰ درصد رضایت داده است که این خود به معنی پذیرش حق غنی سازی ایران در مقیاسی پایینتر است.
وی افزود: اما نکته دیگر این است که جمهوری اسلامی ایران پیش از این بارها اعلام آمادگی کرده بود برای گفتگو پیرامون غنی سازی ۲۰ درصد چرا که ایران معتقد است این مقیاس از غنی سازی را از زمانی ناچار شد که در دستور کار قرار دهد که غربیها از تامین سوخت مورد نیاز راکتور تحقیقاتی و پزشکی تهران به منظور تامین رادیو داروها سرباز زدند.
این تحلیل گر مسائل بین الملل ادامه داد: بنابراین به عقیده مقامات جمهوری اسلامی ایران در صورتی که سوخت مورد نیاز برای راکتور تحقیقاتی و پزشکی تهران تامین شود، ایران اصراری به ادامه غنی سازی اورانیوم ندارد.
وی تصریح کرد: بر این اساس تنها اختلافی که ممکن است در این میان مطرح باشد مابه ازای است که در قبال توقف غنی سازی ۲۰ درصد در ایران با گروه ۱+۵ پرداخت کند. یعنی در ازای گام اعتماد ساز جمهوری اسلامی ایران ضروری است که گروه ۱+۵ هم گام اعتماد سازی را بردارد.
بهشتیپور افزود: هرچند به نظر میرسد که این اختلاف هم جدی و غیر قابل حل نباشد چرا که گویا مابه ازای پیشنهادی گروه ۱+۵ بر خلاف آنچه که تاکنون رسانههای غربی اعلام کردهاند تنها محدود به رفع تجارت فلزات گران بها نخواهد شد و این گروه پیشنهادهای دیگری از جمله امکان مبادلات پتروشیمی و آزادسازی برخی نقل و انتقالات محدود بانکی نیز برای جمهوری اسلامی ایران در ازای توقف غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصد خواهد داشت.
وی ادامه داد: در هر حال بررسی پیشنهادات دو طرف برای برداشتن گامهای همسان و هم وزن نیاز به کار کارشناسی دارد که این مهم در نشست ۲۸ اسفند ماه در استانبول انجام خواهد شد تا پیش نویس دستور کار نشست دیپلماتهای ارشد در روز ۱۶ فروردین سال ۱۳۹۲ تهیه میشود.
این تحلیل گر مسائل بین الملل تصریح کرد: در هر حال از هم اکنون نباید خیلی زیاد به دور بعدی مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ در آلماتی خوش بین بود چرا که همچنان اختلافات میان دو طرف پا برجا است و ایران و ۱+۵ برای توافق نهایی راهی طولانی پیش رو دارند بر این اساس خوشبینیها باید منطقی و متناسب با واقعیتهای حاکم بر مذاکرات باشد چرا که تنها نقطه امید در مذاکرات انتخاب راه میانه از سوی دو طرف بوده است.
وی با بیان اینکه جدا از تداوم اختلافات سنگ اندازیها در مسیر مذاکرات ایران و ۱+۵ هم ادامه دارد گفت: اسرائیلیها همواره از نزدیک شدن دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران و ۱+۵ که به پذیرش حق غنی سازی ایران منجر خواهد شد در هراس بودهاند چرا که آنها با هر نوع و هر میزان از غنی سازی در ایران مخالف هستند.
بهشتیپور افزود: بر همین اساس در شرایطی که زمینه تفاهم احتمالی میان ایران و ۱+۵ فراهم شده است آنها سنگ اندازیهای خود را با اقدام عملی اعمال تحریمهای تازه از طریق کنگره آمریکا آغاز کردند.
وی ادامه داد: با این حال این سنگ اندازیها و تلاش عدهای در آمریکا برای به بن بست کشاندن مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ نباید این شائبه را در داخل ایران ایجاد کند که اقدام با همراهی دولت آمریکا است.
این تحلیل گر مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه حاکمیت در آمریکا یک دست نیست گفت: خط اصلی در دولت آمریکا پذیرش تدریجی حق غنی سازی در ایران همراه با افزایش نظارتها است و این خط در برابر خط مقابله با هر نوع فعالیت هستهای ایران است که جمهوری اسلامی ایران باید با موضع گیریهای خود به تقویت خط اول کمک کند.
وی افزود: درباره اقداماتی که میتواند منجر به تقویت خط پذیرش حق غنی سازی ایران در آمریکا شود گفت: پافشاری بر اصول و خط قرمزها در کنار موضع گیریهای به دور از شعار زدگی و پذیرش قواعد و قوانین بین المللی نظام حاکم بر جهان میتواند به تقویت خط دولت آمریکا منجر شود.