بخش هایی از مرقد و مجتمع فرهنگی شهید آیت الله محمدباقر حکیم در نجف در حمله آشوبگران دچار آتش سوزی شد.
اعتراضات مردمی عراق که از ۲۵ اکتبر (سوم آبان) آغاز شده همچنان ادامه دارد.
همه ساله در پیاده روی اربعین موکبهایی در مسیر زائران در جاده نجف به کربلا برپا می شود حالا شبیه این موکب ها در اعتراضات ضد دولتی در میدان التحریر عراق دیده می شود.
شغاتی با بیان اینکه حساب کاربری دستگاه مبارزه با تروریسم در توئیتر و فیسبوک هک شده است، گفت: «دستگاه مبارزه با تروریسم همواره تکیه گاه وطن و حامی ملت و نظام سیاسی دمکراتیک و کشور عراق و نهادهای ملی آن بوده و هست.»
هزاران نفر از هواداران تیم ملی فوتبال عراق پنجشنبه شب و پس از پیروزی تیم ملی کشورشان بر تیم ملی فوتبال ایران به میدان التحریر بغداد آمدند و این پیروزی را جشن گرفتند. تیم ملی فوتبال عراق در ادامه رقابتهای مرحله مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، ایران را ۲ بر یک شکست داد. این بازی به دلیل شرایط امنیتی عراق در اردن برگزار شد.
«رستوران ترکی» به یکی از ساختمانهای متروکِ مشرف بر میدان التحریر بغداد اطلاق میشود که تظاهراتکنندگان در آن مستقر بودند. نجاح محمدعلی، با الهامگیری از خطابههای خشن حجاج بن یوسف ثقفی، حاکم اموی عراق، گفته بود که «در رستوران ترکی، سرهای بزرگی وجود دارد که زمان چیدن (بریدن) آنها فرا رسیده است.» روایت است که حجاج وقتی وارد کوفه شده بود، همین جمله را خطاب به کوفیان گفته بود.
اما جدای از مداخله خارجی، که به واسطه شبکههای اجتماعی تسهیل شده، این شبکهها به شکل چشمگیری آگاهی تودههای اجتماعی را بالا بردهاند. در این میان، بسیاری از اطلاعات درست و غلط به سرعت در اختیار مخاطبان قرار میگیرند. اطلاعاتی که درباره اوضاع سیاسی یا اقتصای کشور به دست کاربران میرسد، فارغ از صحت و سقم آن، میتواند در بسیج تودههای عمومی علیه دولت سهم بسزایی داشته باشد. همین امر، شبکههای اجتماعی را به یک عامل تاثیرگذار در تحولات سیاسی تبدیل میکند.
یک مقام در وزارت خارجه عراق گفت: «واشنگتن و سایر کشورهای غربی با حل و فصل (اعتراضات عراق) یا توافق ایران که به ابقای دولت فعلی منجر شد، مخالفت میکنند. همین امر ممکن است دلیل صدور بیانیه آمریکا باشد.»
گروههای سیاسی، توافق جدید را اعلام نکردند. به نظر میرسد این گروهها و همچنین دولت عبدالمهدی از واکنش خشمگینانه معترضان به این توافق نگران هستند. روز یک شنبه سران سه قوه عراق با حضور رئیس جمهور این کشور در کاخ ریاست جمهوری «قصر السلام» جلسه گرفتند و با برخورد خشونت آمیز با اعتراضات به شدت مخالفت کردند. سران عراق، ضمن تاکید بر حق جوانان عراق در برگزاری تظاهرات مسالمت آمیز، قول دادند که اصلاحات بنیادینی انجام دهند.
مواضع سیاسی آیت الله سیستانی همگام با تحولات عراق تغییر کرد. مثلا وقتی که اواخر ماه اکتبر گزارشهایی درباره احتمال مداخله حشدالشعبی برای سرکوب تظاهرات منتشر شد، دفتر آیت الله سیستانی در بیانیه روز یکم نوامبر که در خطبه نماز جمعه کربلا قرائت شد، بر لزوم اجتناب از رویارویی نیروهای امنیتی با معترضان تاکید کرد. یک هفته بعد، آیت الله سیستانی تلویحا از حشدالشعبی تقدیر کرد.
دولت عراق تاکنون با وجود پذیرش اغلب پیشنهادات برای اصلاحات ساختاری و قانونی، ارائه بسته های اقتصادی و صدور دستور العمل های مختلف نتوانسته است آرامش را به کشور بازگرداند.
خلف تصریح کرد، از آغاز تظاهرات اعتراضی اخیر در برخی شهرها خزانه دولت ۶ میلیارد دلار خسارت متحمل شده است به این علت، که تظاهراتکنندگان اقدام به تعطیل کردن فعالیتهای تعدادی از نهادهای دولتی، از جمله بندر استراتژیک «ام القصر» مشرف به خلیجفارس کردهاند و در نتیجه این وضعیت، حرکت صدها کامیون متوقف و عملیات انتقال سوخت و مواد غذایی با موانع مواجه شده است.
اینها فقط چند مورد از اخبار رسانههای غربی است. در این میان، رسانههای منطقهای و بعضی رسانههای عراقی به طور پیوسته علیه نفوذ ایران در عراق خبرسازی میکنند. در این رسانهها، عراق کشوری معرفی میشود که نظام سیاسی آن، تماما تحت سیطره ایران است. عراقیها ملتی تابع و فاقد استقلال هستند و سیاستمدارانشان، عروسکهای خیمه شببازی هستند. طبیعی است که چنین تبلیغاتی، احساسات ملیگرایانه بسیاری از شیعیان عراق را برمیانگیزد.
صباح زنگنه در گفتگو با فرارو بررسی کرد:
صباح زنگنه درباره کسانی که به کنسولگری ایران در کربلا حمله کردند، گفت: گروههایی که مجری این دستورات هستند میتوانند گروه صرخیها و بخشی از پیروان آیت الله شیرازی باشند. خود سران جریان آیت الله شیرازی نسبت به آنها اعتراض کردند و آنها را از خود ندانستند و درخواست کردند کسی با آنها همراهی نکند. بنابراین صرخیها در درجه اول در این اقدامات دست دارند. همچنین سازمان دهی این نوع اقدامات میتواند توسط باقی مانده حزب بعث باشد.
در بغداد زنان و دختران زیادی در میان معترضان که در میدان تحریر تجمع میکنند دیده میشوند.
هزاران نفر همچنان در میدان التحریر بغداد تجمع کرده اند. آنها سه چرخههایی مهیا کرده اند که کمکهای اولیه برای زخمیهای احتمالی در آن گرد آورده اند. از نکات جالب این تجمع، خدمات رایگانی است که معترضان ارائه میدهند؛ از آب و غذای مجانی تا آرایشگاه صلواتی! آنها همچنین به یاد جان باختگان این حوادث شمع روشن کردند. طبق آمارها تاکنون حدود ۱۵۰ معترض در سرتاسر کشور عراق جان خود را از دست داده اند.
آیت الله سیستانی در بیانیه اخیر خود در واقع از مقتدی صدر خواست که به اعتراضات دامن نزند و بگذارد معترضان خواستههای خودشان را مطرح کنند. علاوه بر این، وی ضمن تاکید بر ضرورت اجتناب از رویارویی نیروهای امنیتی با معترضان، تلویحا از ادامه دولت عبدالمهدی و انجام اصلاحات مورد نظر معترضان حمایت کرد. با این حال، سناریوی تغییر مسالمتآمیز نظام سیاسی از طریق سازوکارهای دمکراتیک مانند همه پرسی و انتخابات را هم جایز دانست.
اگر چه او بازیگر اصلی این ساختار است، اما ترجیح میدهد که هم جزو دولت باشد و هم رهبر اپوزیسیون. فضای ملتهب عراق و همچنین بیانیههای آتشین او خطاب به «انقلابیون» موجب شده که بسیاری از جوانان عراق، مقتدی صدر را مدافع حقوق مردم در ساختار سیاسی ببینند نه همدست مفسدان. با این حال، این موقعیت صدر ممکن است دیر یا زود تغییر کند. فعلا صدر دنبال سرنگونی دولت عبدالمهدی است، اما چنانچه معترضان، براندازی دولت عبدالمهدی را کافی ندانند و اعتراضات خود را ادامه دهند، در آن حالت، صدر بر سر دو راهی همراهی با مردم یا دفاع از کل ساختار سیاسی قرار خواهد گرفت.
با توجه به گزارش وقوع برخی نا آرامیها در عراق از هموطنان عزیز و زائرین عتبات عالیات درخواست میشود تا اطلاع ثانوی برنامه سفر خود به عراق را به تعویق اندازند
نصرت الله تاجیک در گفتگو با فرارو بررسی کرد:
در بررسیهای اولیه به نظر میآید برخی فعالیتهای برون مرزی در فضای مجازی برای تحریک مردم از سمت اردن و امارات شکل گرفته است. در اردن گروههایی فعال ضد دولت عراق مرتبط با خانواده صدام و در امارات این چنین گروههایی در ارتباط با حزب بعث و مشخصا عزت ابراهیم فعالیتهایی انجام میدهند که ممکن است این تحرکات به نوعی زمینه را برای یک درگیری درونی فراهم کند.