خشکسالی

خشکسالی که بعد از جنوب کشور به اصفهان و مرکز رسیده بود حالا تهران را هم دچار مشکل کرده و کارشناس آب و معاون سابق دفتر برنامه‌ریزی آبفای وزارت نیرو می‌گوید تهران تنها ۹۰ روز آب شرب دارد.

یک زمین‌شناس با بیان اینکه عمده زلزله‌های ایران دارای منشاء زمین‌ساختی هستند، در این خصوص توضیحاتی ارائه داد.

تا زمستان ۱۴۰۰ کمتر از یک ماه مانده است، اما همچنان تانکر‌های آب‌رسان در بام ایران فعال هستند و بر روی زخم کم‌آبی مرهم می‌گذارند.

در سال ۱۳۹۸ با طغیان رودخانه شور در کلوت‌های شهداد کرمان دریاچه‌ای جوان و زیبا در دل کویر لوت به وجود آمد که به «دریاچه کَلوت» شهرت یافت. این دریاچه باعث جذب تور‌های گردشگری و محل تفریح مردم گشت، اما اکنون پس از دو سال به دلیل خشکسالی و دمای بالای هوا دریاچه کوت تبدیل به نمکزار شده است. نکته قابل‌توجه این است که مسیر شهداد به نهبندان که پس از وقوع این دریاچه مسدود بود به همان شکل باقی‌مانده و مسیر‌های خاکی انحرافی برای عبور و مرور به وجود آمده است.

رئیس جمهور تصریح کرد چنانچه مردم در موضوعی گله‌مند هستند وظیفه داریم ابعاد مختلف مشکلات و راهکار‌های موجود را برای مردم تبیین و تشریح کنیم.

به گفته کارشناسان تاثیر بارندگی‌های اخیر بر افزایش ذخیره سدهای تامین‌کننده آب شرب تهران را بسیار اندک بوده، به گونه‌ای که ورودی آب به سدهای تهران با کاهش ۳۴ درصدی از ابتدای سال آبی در مقایسه با سال آبی گذشته مواجه است.

معاون شرکت تامین و تصفیه آبفای تهران گفت: کاهش ۴۱ درصدی در ذخایر آب تهران همچنان ثابت و ۲۶۷ میلیون مترمکعب از آب پشت سدها، نسبت به سال گذشته کمتر شده است.

قوری‌گل حال و روز خوبی ندارد و چند صباحی است که زنگ هشدار نابودی این تالاب نواخته شده است و حالا رگ‌های خشکیده تالاب جانی دوباره می‌خواهد.

دریای مرده در حال کوچک شدن است و هر سال بیش از یک متر از آب‌های آن ناپدید می‌شود و صد‌ها فروچاله که اندازه برخی از آن‌ها به اندازه زمین بسکتبال است و عمق زیادی دارد پدیدار می‌شود. دریای مرده دریاچه آب شوری است که میان اردن، اسرائیل و مناطق فلسطینی واقع شده است. سواحل اطراف آن پست‌ترین نقطه خشکی‌های زمین است. این دریا برای این «دریای مرده» نامیده می‌شود که هیچ جانور یا گیاهی به‌طور دائمی در آن زندگی نمی‌کند. آب آن هشت تا نه برابر شورتر از آب اقیانوس‌ها می‌باشد.

ایران روز به روز بیشتر در بحران بی آبی فرو می‌رود و تمام مدل‌های اقلیمی هم بر این موضوع صحه می‌گذارند. از طرفی، بروز اعتراضات مردمی به وضعیت آب (مثلاً در خوزستان) حالا دارد ماجرا را به سمت امنیتی شدن پیش می‌برد. اما آیا می‌توان ردپای «رانتخواران» را در بحران کنونیِ آب هم جست و جو کرد؟

مدیر کل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری نیز در این باره گفت: کاهش شدید آب چشمه کوهرنگ قابل پیش بینی بود و ما از ۶ ماه قبل نسبت به این مسأله هشدار داده بودیم، ولی واقعیت این است که از دستمان کاری برنمی آید مگر اینکه بار دیگر زرد کوه انباشته از برف بشود

پوشش گیاهی استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی، گلستان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، زنجان، قزوین، البرز، مرکزی، همدان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، فارس و بخش‌هایی از مازندران، و اصفهان با تنش مواجه بوده‌اند.

بحران خشکسالی و تغییرات آب و هوایی در حال حاضر بدتر از جنگ برای کشاورزان افغان است، به نحوی که برخی از آنان برای سیر کردن شکم خود مجبور به فروش دختران خردسال خود شده اند.

سال آبی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در حالی به اتمام رسید که یکی از کم بارش‌ترین سال ها را تجربه و رکورد جدیدی را در بارش فروردین ماه با تنها ۲.۳ میلیمتر بارندگی بعنوان کمترین بارش در دوره آماری ۵۳ ساله ثبت کردیم.

کارشناس ارشد حوزه منابع آبی گفت: به نظر می‌رسد فاصله بین کم آبی‌های خطرناک شهر تهران در هر سال، بیشتر و بیشتر می‌شود و معنای این وضعیت، پاسخگو نبودن جیره بندی‌ها برای تامین آب منازل و در نتیجه، گام گذاشتن‌های آغازین در مسیر خالی از سکنه شدن تدریجی تهران است.

رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ادامه داد: ‍‍براساس پیش‌بینی‌ها به‌نظر می‌رسد که امسال زمستان نرمالی را طی کنیم البته این زمستان نرمال، زمستان ‍‍پربارشی نخواهد بود و بیشتر به کم بارشی گرایش دارد.

سد لار یکی از پنج سد تامین کننده آب شرب استان تهران است. در سال آبی ۱۳۹۹-۱۴۰۰، تهران با ۳۰۰ میلیون متر مکعب کسری مخازن و کاهش ۳۷ درصدی بارندگی مواجه بود. متوسط کسری مخزن در این استان حدود ۱۵۰ میلیون متر مکعب به شمار می‌آید که از این ۱۵۰ میلیون متر مکعب حدود ۴۰ میلیون متر مکعب مربوط به شهر تهران و مابقی برای دیگر نقاط است. هم اکنون ۴۵۸ میلیون مترمکعب آب در سد‌های تهران ذخیره شده است و این مقدار در مدت مشابه سال گذشته ۷۵۳ میلیون مترمکعب بود. این موضوع نشان دهنده ۲۹۵ میلیون مترمکعب کسری مخازن سد‌های پنجگانه تهران است.

روستای ابوغریب و مراغیه در ۴۵ کیلومتری مرز ایران و عراق قرار دارند. نبود آب شرب، قطعی برق و عدم وجود زیر ساخت روستایی باعث مهاجرت روستاییان به شهر‌های مجاور یا روستا‌های با امکانات بهتر شده، از مشکلات اصلی روستا نبود آب شرب و لوله کشی شده است. در حال حاضر اهالی روستا برای تامین آب مصرفی روزانه از کانال نزدیک روستا استفاده می‌کنند و آب شرب خود را با تانکر خریداری می‌کنند. آب کانال از کیفیت پایینی برخوردار است و خطرات زیادی برای ساکنین روستا هنگام برداشت آب و شستشو وجود دارد. زنان روستا برای شستشو و برداشت آب مایحتاج روزانه به کانال می‌روند که علاوه بر کیفیت بد آب، خطر عرق شدن در کانال وجود دارد. به گفته اهالی روستا، در حالی که روستا‌های ابوغریب و مراغیه در ۱۵ کیلومتری تاسیسات آب غدیر قرار گرفته‌اند، اما تا کنون اقدامی برای آب‌رسانی به این دو روستا و روستا‌های هم جوار انجام نشده است. طبق مصوبه هیات دولت بخش شاوور در شهرستان شوش از آذرماه ۱۳۹۹ به شهرستان کرخه ارتقا یافت. این شهرستان به مرکزیت شهر الوان و دارای ۲ بخش مرکزی و شاوور و دارای ۱۲۰ روستا و ۸۰ هزار نفر جمعیت است.

در روز‌های اخیر انتشار تصاویری از خشک شدن «تنگه قاسمی ایذه» در استان خوزستان، بازتاب زیادی در فضای مجازی پیدا کرد. خشک شدن این تنگه مربوط به حدودا سه ماه اخیر است و تصاویر چند ماه قبل نشان می‌دهد که در خرداد ۱۴۰۰ این تنگه پرآب بوده است. به گفته سرپرست فرمانداری شهرستان دزپارت، خشک شدن تنگه قاسمی در شرایط خشکسالی و عدم بارندگی، امری طبیعی است و در سال‌های گذشته نیز با افزایش و کاهش تراز آب رودخانه کارون، این تنگه نیز تحت تاثیر قرار می‌گرفت. تنگه قاسمی ایذه یا همان تنگه قاسمی دهدز یکی از مکان‌های دیدنی استان خوزستان محسوب می‌شود که در دل کوه‌های منگشت قرار دارد./ عکس:‌ رضا سلیمانی روزبهانی - ایسنا

اجرای طرح‌های پر سر و صدا و در همان حال با بازده بسیار اندک و پرخطر انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی، دامنه فزاینده‌ای از نگرانی‌ها را پدید آورده است که جغرافیای ایران را در یک قدمی یک مهاجرت چند ده میلیونی و نابودی آثار تاریخ و تمدن آن قرار داده است.