پس از گذشت 9 سال از شيوع شيشه در كشور، سرانجام نخستين گام براي پيشگيري از ازدواج با «شيشه‌اي»ها برداشته شد. بنابراين بر اساس تصميم وزارت بهداشت قرار شده كه تا پايان سال آزمايش«شيشه» قبل از استخدام اجباري شود.
گفته مي‌شود شيشه در ميان مواد مصرفي معتادان، همه رقبا را از ميدان به در كرده است. چرا كه در حال حاضريك ميليون و 200 هزار معتاد در كشور زندگي مي‌كنند. اين در حالي است كه به گفته اسماعيل عليپور،رئيس مركز ترك اعتياد تهران، مصرف شيشه، مغز معتاد را به صورت غيرقابل برگشت تغيير مي‌دهد. علاوه بر بالا رفتن آمار نزاع و جنايت، به گواه محققان، اعتياد و بيكاري، از اصلي‌ترين عوامل اختلافات خانوادگي و طلاق هستند.
همين است كه سرانجام زنگ خطر براي ادارات و ازدواج به صدا درآمد تا انجام «تست شيشه» مانعي باشد براي زخمي كه شيشه بر جامعه مي‌زند. اين در حالي است كه بر اساس قانون تاكنون آزمايشگاه‌ها فقط موظف بودند در هنگام انجام آزمايش‌هاي پيش از ازدواج و آزمايش عدم اعتياد براي استخدام، فقط وجود مورفين را در ادرار تشخيص دهند.
هميشه پاي شيشه در ميان است
با لباس سفيد عروسي مي‌رود كه با كفن بازگردد اما تنها چند صباحي پس از زندگي زير يك سقف، در مي‌يابد شوهرش گرفتار است. آن هم گرفتار ماده‌اي كه شوخي‌بردار نيست.
«شيشه» ماده‌اي است كه اين روزها پايش به زندگي بسياري از زوج‌هاي ايراني باز شده است. تا آنجا كه پس از مشكلات جنسي، اعتياد را در رتبه دوم عوامل طلاق قرار داده. همان ماده‌اي كه نه دشنه در دست دارد و نه طنابي كه بتواند با آن فردي را دار بزند اما هر روز قربانيان بيشتري مي‌گيرد. حتي نيازي به آمار و ارقام نيست، همين كه صفحه حوادث روزنامه‌ها را ورق بزني مي‌بيني كه اين ماده محرك، يكه تاز صحنه‌هاي جرم و جنايت است! «زن شيشه‌اي همسرش را كشت»، «جنايت مرد شيشه اي»، «قتل دوست قديمي پس از مصرف شيشه»، «مرد شيشه‌اي دختر ۴ ساله‌اش راشيطان مي‌ديد و جانش را گرفت» اما اين‌ها تنها چند واقعه از هزاران اتفاقي است كه طي سال‌هاي گذشته در كشور رخ داده است.
از سوي ديگر بر اساس آنچه سازمان ثبت احوال كشور اعلام كرده است تنها در مهرماه امسال۱۲ هزار و ۴۱۳ فقره طلاق در كشور رخ داده و سهم تهران از آن دو هزار و ۷۹۲ فقره طلاق بوده است. اين در حالي است كه «رامين مقدم زهرا» رئيس شعبه 283 دادگاه خانواده مجتمع قضايي شهيد باهنر تهران چندي پيش اعلام كرد: «اعتياد علت حدود 50 درصد درخواست‌هاي طلاق دراين شعبه است!»
تست شيشه، تستي اجباري
دکتر حسين غلامي رئيس اداره مديريت آزمايشگاه‌هاي بهداشتي كه از اجباري شدن آزمايش شيشه در آزمايشگاه‌هاي تشخيص اعتياد تا پايان سال خبر داده است، با بيان اينکه ۲ هزار و ۳۰۰ آزمايشگاه خصوصي در کشور وجود دارد مي‌گويد:«از ابتداي مهر امسال به تمام دانشگاه‌هاي علوم پزشکي کشور ابلاغ کرديم که تا پايان امسال بايد آمادگي انجام تست شيشه را در آزمايشگاه‌ها کسب کند.»او ادامه مي‌دهد: «آزمايشگاه‌هاي خصوصي در حال حاضر مجاز هستند هر تستي را براي اعتياد به منظور استفاده شخصي فرد انجام دهند اما نتيجه آن هيچ ارزش حقوقي ندارد.»
به گفته او گزارش‌هاي دريافت شده از نيروي انتظامي نشان از شيوع بالاي سوء مصرف مواد روانگردان بوده و اين گزارش زمينه ساز اين تصميم شده است.
زيرساخت‌ها آماده نيست
اما موانعي بر سر راه اجرايي شدن اين تصميم است. غلامي مي‌گويد:«بعضي از کيت‌هاي تاييد روانگردان‌ها در کشور وجود ندارد و بعضي از آنها ساخته شده است. ما از اول مهر به تمامي دانشگاه‌هاي علوم پزشکي کشور اعلام کرديم که آمادگي آزمايش شيشه را داشته باشند و در همين راستا آموزش‌هايي نيز ارائه شد.
دليل تاخير اين موضوع تا پايان سال فراهم نبودن زيرساختهاي لازم است و پس از اجرا شدن اين طرح قرار است آزمايشگاه‌هاي اکس و حشيش نيز انجام شود. با توجه به اين که زيرساختهاي انجام اين آزمايش هنوز در آزمايشگاه‌هاي بخش دولتي فراهم نيست پيش‌بيني مي‌کنيم تا پايان سال انجام آزمايش شيشه در آزمايشگاه تشخيص اعتياد انجام شود.»
يك بيمارستان براي 90 هزار نفر!
وقتي عروس خانم به همراه آقا داماد، برگه آزمايش به دست، وارد سالن آزمايشگاه مي‌شود، هيچ‌كس به پايان تلخ زندگي مشترك فكر نمي‌كند. اما هر يك از آنها اگر بدانند همسر آينده شان شيشه‌اي است، هرگز تن به اين بازي خطرناك نمي‌دهند. روساي شركت‌ها يا سازمان‌هايي كه قصد دارند نيروي كار فعال استخدام كنند نيز از پشت خنجر نخواهند خورد.
تنها در تهران، 90 هزار شيشه‌اي زندگي مي‌كنند كه بر اساس آخرين پژوهش انجام شده در كشور، حدود 9هزار نفر از آنان به درجاتي از توهم رسيده‌اند. اگرچه دکتر محمد باقر صابري زفرقندي مديرکل درمان و حمايت‌هاي اجتماعي ستادمبارزه با مواد مخدر از اشغال 50 درصد تخت‌هاي روانپزشکي توسط معتادان به شيشه خبر مي‌هد اما كارشناسان مي‌گويند: اين ميزان كافي نيست! چرا كه به گفته اين مقام مسئول در حال حاضر تنها در پايتخت بيمارستان لقمان است كه در مورد مسموميت حاد با شيشه داراي مرکز مسموميت است و خدمات مطلوبي را به معتادان ارائه مي‌کند.
هزاران شيشه‌اي متوهم در كشور
دكتر هومان نارنجي‌ها، درمانگر اعتياد و مديركل پيشين فرهنگي و پيشگيري ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به اينكه طي 9 سال گذشته ماده غالب مصرفي در كشور از ترياك به شيشه تغيير يافته است، مي‌گويد: «7 /2 درصد از جمعيت 15 تا 64 ساله در پايتخت هر روز، هر هفته يا هرماه مواد مخدر يا محرك مصرف مي‌كنند. بر اساس آنچه محققان مي‌گويند اگر 10 درصد ازاين تعداد دچار درجاتي از توهم شده باشند، حدود 9 هزار متوهم در سطح شهر داريم كه به خدمات روانپزشكي نياز دارند اما تخت‌هاي روانپزشكي ما جوابگوي آنها نيست.»
او با اشاره به تعداد شيشه اي‌ها در جمعيت كل كشور ادامه مي‌دهد:«اگرچه درصد آلودگي به شيشه در تهران بالاتر است اما از سوي ديگر با در نظر داشتن اينكه برخي از افراد مصاحبه شونده در پژوهش انجام شده، مصرف شيشه را پنهان كرده‌اند، مي‌توانيم اين رقم 7 /2 درصد را به تمام كشور تعميم دهيم. به اين ترتيب با احتساب 46 ميليون نفر جمعيت 15 تا 64 ساله حدود يك ميليون و 200 هزار معتاد در كشور داريم كه بايد به آنها رسيدگي كنيم.»
كارشناسان مي‌گويند: 9 سال سكوت قانوني در برابر شيوع سوء مصرف ماده محرك شيشه در كشور زخم‌هايي به جا گذاشته است كه التيام بخشيدن به آن هماهنگي دستگاه‌ها را مي‌طلبد از اين رو شايد اجباري شدن تست شيشه قبل از ازدواج و استخدام مانعي باشد براي آن كه فرد شيشه‌اي وقت سقوط به قعر چاه ديگري را نيز با خود بكشاند.
