
«این واقعیت را نمیتوان نادیده گرفت که تراکم نیروها در دستگاههای دولتی و حکومتی و همینطور تراکم دستگاهها در حکمرانی از یکطرف موجب پیچیده شدن کارها میشود و از طرف دیگر هزینههای زیادی را بر بیتالمال تحمیل میکند که به تضییع حقوق عموم مردم منجر خواهد شد. چابکسازی دولت و دستگاههای حکومتی، یک خواسته شکلی نیست. کشور ما بیش از اندازه دچار فربهی در بخش کارمندی است.»
روزنامه جمهوری اسلامی در یادداشتی با عنوان «چابکسازی از شعار تا عمل» به نقد پرشمار بودن نفرات دولتیها پرداخته است.
این روزنامه در این زمینه نوشت: هفته گذشته تصویری از دیدار معاون یکی از مسئولین نظام با فردی، که آوردن نام و عنوان او در این مقاله لزومی ندارد، در فضای مجازی منتشر شد که همراهان آن آقای معاون را ۱۴ نفر نشان میداد.
با قطع نظر از ضرورت یا عدم ضرورت وجود چنان معاونتی و باز هم قطع نظر از شخص معاون و با پرهیز از مباحث مربوط به اشخاص که انشاءالله همگی افراد صالحی هستند، سؤال مهمی که به ذهن میرسد اینست که برای یکی از چندین معاون فلان مسئول نظام اگر قرار باشد ۱۴ معاون یا مدیر در نظر گرفته شود با توجه به اینکه هر یک از آنها اطاق، منشی، کارمند، راننده، خودرو و انواع و اقسام تسهیلات لازم دارند، چه هزینه سنگینی به بیتالمال تحمیل میشود؟
سؤال مهمتر اینست که اصولاً این قبیل معاونتها و اینهمه معاون و مدیر و امکانات از بودجه عمومی برای دستگاههای دولتی برای کشور و ملت عایدی متناسبی دارند؟
رسیدن به پاسخ این سؤالها به بررسی و تحقیق متکی به اطلاعات و آمار نیاز دارد و بدون در اختیار داشتن گزارشهای مربوط به عملکردها نمیتوان قضاوت دقیقی درباره این قبیل مسائل داشت. با اینحال، این واقعیت را هم نمیتوان نادیده گرفت که تراکم نیروها در دستگاههای دولتی و حکومتی و همینطور تراکم دستگاهها در حکمرانی از یکطرف موجب پیچیده شدن کارها میشود و از طرف دیگر هزینههای زیادی را بر بیتالمال تحمیل میکند که به تضییع حقوق عموم مردم منجر خواهد شد.
درباره این قبیل هزینهتراشیها هرچند با استناد به آمار و ارقام با دقت بیشتر میتوان نظر داد ولی فشاری که این هزینههای سنگین به مردم وارد میکنند قابل انکار نیست و با اصل مقبول و مطلوب چابکسازی دولت و حکومت در تضاد است.
حالا که در ماه مبارک رمضان هستیم و فرصتی برای محاسبه نفس در اختیار مسئولین قرار دارد، چه خوبست قدری درباره چابکسازی فکر کنند و انشاءالله همراه با چابکسازی نفس و روح خود در ماه مهمانی خدا که به فرموده امام خمینی «مهمانی ترک» است، برای عملی ساختن طرح چابکسازی دولت و حکومت هم به نقطه عزم و اراده نزدیک شوند.
ما مسلمانان الگوئی مثل امیرالمؤمنین داریم که مجموعه دارالاماره آن حضرت با کارمندانی به تعداد انگشتان دست اداره میشد و در عین حال حکومتش به اندازه یک بند انگشت از عدالت فاصله نمیگرفت. حضرت علی علیهالسلام همان کسی است که به کارگزاران حکومت خود توصیه میکرد سرِ قلمهایشان را ریز بتراشند، فاصله میان سطرهایشان را در آنچه مینویسند کم کنند، خلاصه بنویسند و جان کلام را در نوشتههایشان بیاورند تا در قلم، کاغذ، مرکب و وقت صرفهجوئی شود «أدِقُوا أقْلامَکُمْ وَ قارِبُوا بَیْنَ سُطورکُمْ وَ أحْذِفُوا عَنّی فُضُولَکُمْ وَ اقْصِدُوا قَصْدَ الْمَعانی».
چابک سازی دولت و دستگاههای حکومتی، یک خواسته شکلی نیست. کشور ما بیش از اندازه دچار فربهی در بخش کارمندی است. صاحبنظران بارها تأکید کردهاند بخش قابل توجهی از دستگاهها، شوراها، زیرمجموعهها و تعداد کارمندان و خدمه، فوق نیاز واقعی کشور هستند و هزینههائی که بر بودجه عمومی تحمیل میکنند نوعی ضایع کردن حقوق عامه و به تعویق انداختن اجرای طرحهای عمرانی است.
اکنون خط فقر در جامعه ما در آستانه رسیدن به ۳۰ میلیون نفر است. این، برای کشور ثروتمندی مثل ایران یک فاجعه است. اینکه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با افتخار اعلام میکند دهکهای ۱ تا ۳ به مناسبت ماه مبارک رمضان مشمول کالابرگ شدهاند، مفهومی غیر از بازگشت به دوران جنگ ندارد.
این، نهتنها افتخار نیست بلکه به معنای رسیدن به نقطهای شرمآور در جامعهایست که بخش قابل توجهی از مردم آن نیازمند محسوب میشوند در حالی که در همین جامعه عدهای به خاطر دست یافتن به ثروتهای کلان، ماهیانه صدها میلیون تومان فقط خرج نگهداری سگهای خانگیشان میکنند. مسئولان نظام در ماه مبارک رمضان دست از شعار دادن بردارند و برای تحقق عملی عدالت علوی همت کنند.