
دکترای تخصصی علوم محیطزیست گفت: پری شاهرخ، پرندهای تابستانگذران و خوشآواز، با پرهای زرد درخشان و رفتاری درختزی، در زیستگاههای سرسبز استان اصفهان دیده میشود. این پرنده که به دلیل تغذیه از میوهها و لارو حشرات نقش مهمی در اکوسیستم دارد، با تهدیداتی مانند تخریب زیستگاه و شکار مواجه است.
امیر فرحنسب اظهار کرد: پری شاهرخ (Oriolus oriolus) که در زبان انگلیسی با نام Eurasian Golden Oriole شناخته میشود، با نامهای دیگر مانند مرغ انجیر و مرغ انجیرخوار نیز شهرت دارد.
به گزارش ایسنا، وی افزود: این پرنده در فهرست اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) با کمترین نگرانی (LC) طبقهبندی شده است و در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی ایران قرار ندارد. با این حال، در استان اصفهان وضعیت این پرنده نزدیک به تهدید ارزیابی شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان ادامه داد: این پرنده در اصفهان تابستانگذران و مهاجر عبوری است و فعالیتهای خود را در طول روز انجام میدهد. پری شاهرخ پرندهای نسبتاً درشتجثه و اندکی بزرگتر از سار است که بدنی زردرنگ دارد. در نرهای این گونه، رنگ زرد بدن درخشانتر دیده میشود و منقار قوی و صورتیرنگ دارند. بالها و دم آنها سیاه است.
فرحنسب گفت: در فاصله چشمها تا منقار، لکه سیاه مشخّصی دیده میشود، همچنین نوک شاهپرهای اولیه و سومین، سفید مایل به زرد است. در پرندگان ماده بالغ و نرهای دوساله، سر، روتنه، دُمگاه و پهلوها زرد مایل به سبز تا سبز روشن دیده میشود. بقیه قسمتهای زیرتنه آنها سفید همراه با رگههای خاکستری است. چشمان و منقار آنها نسبت به نرهای بالغ، رنگ کمرنگتری دارد. پرنده نابالغ نیز شباهت زیادی به ماده دارد، اما به دلیل داشتن حاشیه زردرنگ پرهای روتنه، شاهپرهای پرواز و پوشپرهای کوچک روی بالها، ظاهری فلسمانند دارد.
وی اضافه کرد: پری شاهرخ معمولاً بهتنهایی دیده میشود، اما در فصل زمستان و هنگام تغذیه در زمان مهاجرت، در دستههای کوچک جمع میشود. این پرنده در میان برگهای درختان به سختی دیده میشود، اما آواز خاص و دلنشینش حضور او را آشکار میکند.
عضو اتحادیه جهان حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی ادامه داد: پرواز این پرنده، سریع و قدرتمند است که گاهی ناپایدار به نظر میرسد، همچنین در مسیرهای طولانی، پروازی موجیشکل دارد. پری شاهرخ بیشتر از لارو حشرات تغذیه میکند و در پاییز و زمستان به سراغ میوهها، مخصوصاً میوههای سَته مانند انگور، میرود. آشیانه این پرنده بهشکل کاسهای بافتهشده از ساقههای بلندِ علوفه، پوسته درختان و پشم است که در محل انشعاب شاخههای افقی ساخته و به دو شاخهی مربوطه متصل و درون آشیانه نیز با پشم، مو و سایر الیاف نرم گیاهی پوشانده میشود.
فرحنسب افزود: این پرنده تکهمسر است و معمولاً سه تا چهار و در موارد نادر تا شش تخم میگذارد. تخمها نیمهبیضی، صاف و صیقلی هستند و رنگ سفید، کرم یا تهزمینه صورتی دارند که با لکههای درشت سیاه تزئین شدهاند. فرایند جوجهآوری از اواسط اردیبهشت آغاز میشود و تفریخ تخمها (زمان بیرون آمدن جوجهها از تخم) بین ۱۴ تا ۱۵ روز طول میکشد. جوجهها هنگام تولد پوشیده از کرک و ناتوان هستند و برای تغذیه کاملاً وابسته به والدین خود باقی میمانند. دوره پرورش جوجهها نیز ۱۴ تا ۱۵ روز به طول میانجامد. این پرنده معمولاً در هر دوره جوجهآوری، یک یا دو دسته تخم میگذارد.
وی اظهار کرد: پری شاهرخ زیستگاهی درختزی دارد و اغلب در جنگلهای پهنبرگِ خزانکننده با تاجپوشش انبوه، درختزارهای دارای درختان بلند و مسن، درختزارهای حاشیه رودخانهها، پارکها و باغهای میوه از جمله پارک جنگلی ناژوان و اغلب نزدیک به آب دیده میشود. حضور این پرنده در استان اصفهان بیشتر در بهار و تابستان است و در پاییز و زمستان به تعداد کم مشاهده میشود. از جمله تهدیدهای طبیعی و انسانی این پرنده میتوان به آتشسوزی درختان، آلودگیهای زیستمحیطی، شکار برای تاکسیدرمی، زندهگیری برای نگهداری در اسارت، قطع درختان و تخریب زیستگاه اشاره کرد.
این فعال محیطزیست گفت: گزارشها نشان میدهند که جمعیت این پرنده در سطح جهان رو به کاهش است. پری شاهرخ در طبیعت نقش مهمی ایفا میکند؛ زیرا با تغذیه از میوه درختان و دفع دانههای آنها، به تکثیر درختان کمک میکند. آواز دلنشین این پرنده نیز از فواصل دور قابل شنیدن است و معمولاً با هیچ پرنده دیگری اشتباه گرفته نمیشود.