نمی‌توانیم در حوزه اقتصاد هیئتی عمل کنیم، لوکس بودن مسئله سلیقه‌ای شده

فرارو-نگاهی به آماری از وضعیت مالیات دهی مالکان صاحب خانه‌های لاکچری، نشان می‌دهد بیش از دو سوم آنان مالیات خود را پرداخت نکرده اند و این در حالیست که انتظار می‌رود مالکان خانه‌های لاکچری از رفاه بالایی برخوردار باشند.

به گزارش فرارو، بر اساس آمار‌های رسمی، در مجموع ۱۳۵ هزار و ۵۰۹ واحد مسکونی و باغ ویلای گران‌قیمت مشمول مالیات شده که رقمی بالغ بر ۴ هزار و ۴۶۳ میلیارد تومان تعیین و به مالکان آنها از طریق پیامک اعلام شده است. با این وجود، تاکنون تنها مالکان ۵ هزار و ۹۹۳ واحد مسکونی و باغ ویلای گران‌قیمت مشمول، حدود ۹۴ میلیارد تومان مالیات پرداخت کرده‌اند، هرچند بر اساس اطلاعات سازمان امور مالیاتی از طریق پیامک به سایرینی که مالیات خود را پرداخت نکرده اند هشدار داده شده است.

نظام مالیاتی کشور، همیشه مدافعان و منتقدان توامان دارد، اما درباره بحث خانه‌های لوکس یا به اصطلاح، لاکچری، شرایط متفاوت است و نظام تعیین این خانه‌ها، یا چگونگی تعیین مالیات برای این نوع خانه‌ها مورد پرسش است، همچنین با توجه به این که رقم عدم پرداخت مالیات این نوع خانه ها، نسبتا سنگین است این پرسش مطرح است که چطور برخی مالکان از پرداخت مالیات خود طفره رفته اند؟ مهدی پازوکی، اقتصاددان و تحلیلگر امور اقتصادی در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:

سیستم مالیاتی ما در تشخیص خانه‌های لوکس ایراد دارد

مهدی پازوکی به فرارو گفت: «متاسفانه بخش‌های زیادی از سازمان مالیات کشور بر اساس اصول علمی اداره نمی‌شود. برای نمونه یکی از نزدیکان من به عنوان یک کارمند دولت، خانه‌ای در منطقه‌ای در مرکز شهر و با مساحت ۱۵۰ متر، خریداری کرده است و برای او مالیات بر خانه لوکس آمده و این درحالی است که برای سایر اهالی همان کوچه‌ای که خانه وی در آن قرار دارد و خانه‌های ۲۰۰ متر و ۲۰۰ متری به بالا هم دارد، چنین مالیاتی نیامده است. چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد؟ درواقع تشخیص خانه‌های لوکس از اساس غلط است و تعریف درستی برای خانه‌های لوکس نمی‌توانند ارائه دهند. همچنین، سوال مهم این است که چرا مالیات بر خانه‌های خالیف با دقت بیشتری پیگیری نمی‌شود؟ در کشور ما صد‌ها هزار خانه خالی وجود دارد که باید مالیات بدهند و نمی‌دهند. این نوع رفتارهاست که مردم را نسبت به سیستم مالیاتی بدبین می‌کند.»

وی افزود: «نمی شود که در یک کوچه ۲ خانه با وضعیت نسبتا مشابه وجود داشته باشند و یکی بشود خانه لوکس و دیگری نشود. معیار سنجش را من بیشتر سلیقه‌ای میبینم تا علمی؛ بنابراین سیستم مالیاتی ما در تشخیص خانه‌های لوکس ایراد دارد. اما ایراد کجاست؟ ایراد در عدم وجود یک سیستم درست و کارامد است. نمی‌توانیم در حوزه اقتصاد هیئتی عمل کنیم، همچنین نمی‌توانیم با روش سنتی مالیات اخذ کنیم یا تشخیص سنتی بدهیم. سیستم تشخیص خانه‌های لوکس باید واضح و شفاف باشد، مالک، اصلا باید قبل از خرید خانه و بر اساس همین شفافیتی که اشاره کردم بداند که خانه اش لوکس است یا خیر؛ بنابراین باید هرچه سریعتر آیین نامه‌ای برای تشخیص خانه‌های لوکس تدوین شود.»

طرح مالیات بر خانه‌های خالی به درستی اجرا نمی‌شود

این اقتصاددان در ادامه گفت: «سازمان مالیات کشور باید منطقی‌ترین و شفاف‌ترین عملکرد را بین سازمان‌های اقتصادی کشور داشته باشد. سازمان مالیاتی، نیاز به پالایش دارد. این که بسیاری از مالکان خانه‌های لوکس مالیات نمی‌دهند را سازمان مالیاتی اعلام کرده است. پس اکنون این پرسش مطرح است که چرا سازمان مالیاتی اقدامی در این جهت انجام نمی‌دهد و چرا به عنوان مقدمه و گام نخست، روی تشخیص درست خانه‌های لوکس، کار نمی‌کند. لوکس بودن یک مسئله سلیقه‌ای شده. البته این موضوعات مربوط به دولت فعلی نیست و مسبوق به سابقه است. آقایان مسئول می‌گویند در تهران بیش از ۴۰۰ هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد، خانه‌های خالی هم باید مالیات بدهند و نمی‌دهند. مالیات بر خانه‌های خالی نیز به درستی اخذ نمی‌شود.»

وی افزود: «ریشه همه اشکالات به سیستم فعلی نظام مالیاتی کشور بر می‌گردد و با یک روش سنتی نمی‌توان نظام مالیاتی مدرن و پیشرفته را اداره کرد. عمده مشکل فعلی، به سیستم تشخیص، تعیین و تایید باز می‌گردد. سیستم مالیاتی باید شفاف باشد و مشخص شود آیا متراژ عامل لوکس بودن است، منطقه عامل است؟ چه چیزی باعث می‌شود خانه لوکس باشد و چرا یک خانه در یک کوچه لوکس است و خانه‌ای دیگر نیست. من نمی‌گویم خانه لوکس نداریم، اتفاقا خانه لوکس زیاد داریم و دقیقا باید از مالکان هم مالیات اخذ شود، اما نه با شیوه فعلی. از طرف دیگر ما در بخش پرداخت مالیات هم با مشکلات عجیبی رو به رو هستیم که شامل انواع کاغذ بازی و گیر افتادن در هزارتوی ارائه مدارک و کپی مدارک و ... است.»