سریال فرار "مغزهای نفتی" همچنان ادامه دارد!

فرار مغزهای نفتی از کشور زمانی به شکل یک بحران بروز کرد که مدیرعامل سابق شرکت ملی نفت در دی ماه سال گذشته و زمانیکه که می دانست آخرین روزهای مدیریتش در نفت را سپری می کند لب به گلایه گشود و از خروج متخصصین نفتی از کشور به عنوان بزرگترین معضل صنعت نفت کشور سخن گفت.

گلایه ای که معطوف می شد به کاهش شدید حقوق نفتی ها طی سال های گذشته و مقایسه آن با حقوق متخصصین دیگر کشورها که به اعتقاد جشن ساز در حال حاضر متخصصین نفتی ایرانی یک چهارم متخصصین هم پایه خود در کشورهای دیگر حقوق می گیرند و همین امر باعث بی انگیزگی متخصصین ما و مهاجرتشان به دیگر کشورها شده است.

یکماه پس ازانتشار این اظهارات ،میرکاظمی با حکمی میر محمد صادقی را از وزارت بازرگانی به نفت دعوت کرد و وی را بر مسند مدیریت امور منابع انسانی وزارت نفت گمارد.

اگرچه انتصاب شخصی بیرون از بدنه نفت بر حساس ترین سمت نفتی سروصداهای زیادی برپا کرد اما این معاون جدید وزیر نفت سعی کرد تا با اعلام برنامه هایی چون افزایش حقوق کارکنان نفتی تا 23 درصد در سال جاری و ارائه وام به نفتی ها جای خود را در میان کارکنان نفتی باز کند.

این درحالی است که در سالجاری به اذعان وزیر نفت حقوق کارکنان نفتی تنها 8/7 درصد افزایش یافته است که البته میرمحمد صادقی دیروز در دفاع از اظهار نظر پیشین خود در خصوص افزایش 23 درصدی حقوق نفتی ها بر تحقق این امر پافشاری کرد و تاکید دارد: «این افزایش حقوق صورت گرفته اما بصورت پلکانی! اما تعریف صادقی از این روش پلکانی معطوف به افزایش حقوق افرادی است که در بدو استخدام قرار گرفته اند و از حقوق کمتری در نفت برخوردار بوده اند.به تعریف او، امسال کارکنانی که حقوق پایینی به نسبت حقوق دریافتی کارکنان نفتی دریافت می کردند حقوقشان 23 درصد افزایش یافته و در عین حال کسانی که از حقوق بالاتر و بیشتری برخوردار بوده اند 8/7 درصد افزایش درآمد داشته اند.»

اظهارات اخیر میر محمد صادقی در گفت وگو با خبرنگار خبر در حالی است که از حضور وی در نفت و نشستن بر مسند امور منابع انسانی حدود 10 ماه می گذرد و بسیاری از کارکنان در حال حاضر چشم به تحقق وعده های وی بسته اند .وعده هایی که به گفته او ، قرار است هفته آینده در قالب بسته حمایتی مورد تصویب نهایی قرار بگیرد و تا آخر سال به مرحله اجرا گذاشته شود.

معاون وزیر نفت در امور منابع انسانی وعده می دهد: «بسته حمایتی کارکنان نفتی تدوین شده و در صورت تصویب نهایی در هفته آینده از سالجاری حقوق تمامی افرادی که بدو استخدام قرار دارند اصلاح خواهد شد و افزایش می یابد.ضمن آنکه قرار است مشکلات کاکرنان نفتی برای دریافت وام به طور کامل برطرف شود و وام گرفتن برای نفتی ها آسان شود.همچنین وی از افزایش گرید(رتبه ) نفتی ها در این بسته خبر می دهد که همین امر باعث افزایش حقوق آنان خواهد شد.»

با این حال وی فرار مغزهای نفتی را به طور کامل رد نمی کند اما در عین حال آن را بحران نمی خواند.به اذعان وی ، طی 8 گذشته از سه هزار نیروی ممتازی که جذب صنعت نفت شده اند تنها 10 درصد انان از ایران خارج شده اندکه این رقم از بحران خبر نمی دهد.

میرمحمد صادقی در خصوص خروج نیروهای کارآمد هم تاکید دارد:نیروهای کارامدی که بیش از 5 سال سابقه کار دارند از ایران خارج نشده اند و تنها نیروهای کارآمدی رفتن را به ماندن ترجیح داده اند که از سوابق یکسال تا کمتر از 5 سال برخوردار بوده اند.وی دلیل عدم خروج متخصصین با سوابق 5 سال به بالا را در وابستگی آنها به محیط کار و افزایش حقوق انان اعلام کرد.

این اظهارات در حالی مطرح می شود که منوچهری مدیرعامل پتروپارس دیروز در یک نشست خبری در جمع خبرنگاران از آموزش نیروهای انسانی برای پیشبرد اهداف نفتی خبر داد و در عین حال به خروج متخصصین نفتی از این شرکت و حضور در شرکت های خارجی تاکید کرد.

به گفته مدیرعامل پتروپارس ، بسیاری از متخصصین نفتی که این شرکت آموزش داده و به یک متخصص بدل کرده است از این شرکت خارج شده اند و جذب شرکت های خارجی شده اند و ازاین روز پتروپارس در تلاش است تا نیروهای جدید خود را تحت آموزش های تخصصی قراردهد.

اما پاسخ میرمحمد صادقی به این بحران و خروج متخصصین نفتی به خبر تاکید بر نبود اماری مبنی بر وجود بحران است و معتقد است: «بیشتر سعی شده این مساله را در حرف بزرگ کنند اما این امر در واقعیت و آمار بسیار کوچک است.»

این در حالی است که تا چند سال پیش ، بسیاری از مشاغل دیگر از حقوق های دریافتی نفتی ها به عنوان بالاترین حقوق و بهترین شرایط یاد می کردند که این امر طی سالیان گذشته با کاهش چشمگیری مواجه شده است .این در حالی است که متخصصان نفتی ایرانی یک چهارم حقوق مهندسان خارجی را در پروژه های ایرانی دریافت می کنند و همین امر نیز باعث کاهش رغبت متخصصان داخلی جهت حضور در صنعت نفت ایران شده است.

در بسیاری از طرح ها و پروژه های نفتی کشور که متخصصان خارجی نیز حضور دارند دیده می شود که متخصص ایرانی با وجود مساوی بودن تخصص و تجربه کاری با متخصص خارجی اما یک چهارم حقوق خارجی ها را دریافت می کند.

یکی از مهندسین یکی از پروژه های گازی پارس جنوبی در همین باره به خبرنگار "خبر" گفت: «بارها دیده شده که در بسیاری از پروژه های گازی و نفتی یک متخصص خارجی با همان سابقه وتجربه متخصص ایرانی و کار مشترک اما یک چهارم حقوق خارجی ها را دریافت نمی کند و همین امر باعث شده بسیاری از متخصصین ایرانی به خارج از کشور مهارجت کنند و از تخصص خود در شرکت های خارجی بهره برداری کنند.»

این در حالی است که با توجه تصویب قانون خدمات کشوری در صنعت نفت پیش بینی می شود مهاجرت کارکنان نفتی با افزایش چشمگیری مواجه شود. با این حال معاون امور منابع انسانی وزارت نفت از برنامه هایی خبر می دهد که درصورت اجرایی شدن آن این امر اتفاق نخواهد افتاد.اما تا کنون بیش از 10 ماه از اعلام این وعده ها می گذرد و با وجود تاکید میرمحمد صادقی بر اجرایی شدن انها از سالجاری اما کارشناسان امیدی به تحقق این وعده ها در خوشبینانه ترین حالت در سالجاری و اواسط سال آینده ندارند.

این در حالی است که هر بار که قرار است حقوق متخصصین نفتی افزایش یابد این تصمیم با گلایه کارکنان وزارتخانه های دیگر منتفی می شود در حالیکه بیش از 80 درصد متخصصین این صنعت در حوزه های عملیاتی مشغولند.

درحال حاضر دستمزدیک نیروی متخصص حاضرما بر سکوی نفتی قطعا نباید با یک کارشناس در یک وزارتخانه مقایسه شود اما قطعا این نیرو خودش را با یک نفر مشابه در کلاس بین المللی و یک نفری که در یک سکوی نفتی در خلیج فارس اما برای کشور دیگری مقایسه می کند.به عنوان مثال حفاری در خلیج فارس به گونه ای است که نیروی ما با چشم غیر مسلح می تواند نیروی خارجی فعال بر سکوی نفتی کشور دیگر را ببیند بنابراین خودش را قطعا از نظر حقوق و دستمزد هم با آن فرد مقایسه می کند.

در حالیکه حقوق و دستمزد کارکنان دیگر کشورها در سکوهای نفتی و دکل های حفاری بین 7 تا 10 برابر حقوقی است که ما به کارشناسان فعال بر سکوهای خود می دهیم.بنابراین باید برای حفظ نیروی انسانی یک سری تغییرات را در میزان حقوق دریافتی کارکنان صنعت نفت ایجاد کرد که متاسفانه تا کنون این امر به دلیل جا افتادن این نکته که کارکنان نفتی بالاترین رقم های حقوق در کشور را دریافت می کنند به تعویق افتاده و همین امر در فضایی که تحریم ها مانع حضور متخصصین خارجی به کشور می شود و حفظ متخصصین نفتی یک ضرورت است می تواند لطمات جبران ناپذیری را به صنعت نفت کشور وارد کند.