نقض عهدی که ممکن است اسراییل را به شورای امنیت ببرد

تهاجم روز چهارشنبه نظامیان اسراییلی به شهر نابلس که باعث شهادت ۱۱ فلسطینی از جمله یک کودک ۱۶ ساله شد با واکنش‌های زیادی مواجه شده است.

به گزارش اعتماد، هفته پیش تشکیلات خودگردان فلسطینی تحت فشار و با تضمین‌هایی که از ایالات متحده دریافت کرده بود، موافقت کرد تا شکایت از رژیم اسراییل در خصوص تصمیم‌های جدید برای شهرک‌سازی در کرانه باختری به شورای امنیت را متوقف کند و به جای قطعنامه به بیانیه‌ای از سوی شورای امنیت رضایت دهد.

در بیانیه هفته گذشته شورای امنیت نسبت به تلاش‌های اسراییل در مورد شهرک‌سازی «ابراز نگرانی عمیق» شده بود و از تشکیلات خودگردان خواسته شده بود تا به تعهدات خود در مورد مبارزه با تروریسم عمل کند. با این حال بعد از حمله چهارشنبه به نابلس، تشکیلات خودگردان ممکن است تصمیم خود را در مورد توقف شکایت به شورای امنیت عوض کند.

حمله روز چهارشنبه ارتش اسراییل با بیش از ۱۵۰ نظامی به شهر نابلس به نوشته الجزیره یکی از مرگبارترین حملات اسراییل در کرانه باختری از زمان انتفاضه دوم در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ بود که به شهادت ۱۱ نفر و مجروح شدن دست‌کم ۸۰ نفر انجامید. نیمه‌شب پنجشنبه فلسطینیان در شهر‌های مختلف کرانه باختری و غزه در واکنش به این جنایت رژیم اسراییل دست به تظاهرات گسترده زدند.

گروه‌های حماس و جهاد اسلامی، هشدار داده‌اند که انتقام این اقدام را خواهند گرفت و به نوشته رسانه‌های غربی، تشکیلات خودگردان فلسطینی تهدید کرده است که از حضور در نشست امنیتی عقبه را که قرار بود فردا با حضور اسراییل، مصر، اردن و دیپلمات‌های ارشد امریکایی برگزار شود، خودداری خواهد کرد.

تظاهرات پنجشنبه شب در واکنش به فراخوان گروه عرین الاسود (لانه شیر) در شهر‌های مختلف از جمله در نابلس، الخلیل، رام‌الله، طولکرم و اردوگاه آوارگان دهیشه در رام‌الله برگزار شد. در قدس اشغالی نیز فلسطینیان در اردوگاه آورگان شعفاط و محله‌های قلندیا و التور به خیابان‌ها آمدند. در برخی نقاط تظاهرات با دخالت پلیس رژیم اسراییل به خشونت کشیده شد. روز پنجشنبه در واکنش به جنایت نابلس گروه‌های مقاومت فلسطینی ۶ راکت به سوی شهرک‌های اسراییلی در نزدیکی نوار غزه شلیک کردند.

بر اساس گزارش‌های گروه جهاد اسلامی روز جمعه با صدور بیانیه‌ای مسوولیت این حمله را بر عهده گرفت. رژیم اسراییل مدعی است که حمله روز چهارشنبه به نابلس برای مقابله با گروه عرین الاسود انجام شده است. به گفته مقام‌های اسراییلی در این حمله دست‌کم ۶ عضو این گروه فلسطینی به شهادت رسیده‌اند.

روزنامه هاآراتص در یادداشتی این عملیات را بلافاصله بعد از توافق نتانیاهو با امریکا برای کاهش اقدامات نظامی علیه فلسطینیان کاملا غیرضروری توصیف کرده است و می‌نویسد: «اعزام نیروی گسترده به نابلس در روز روشن برای گرفتن سه فلسطینی فراری سوال‌برانگیز است. عملیاتی که می‌تواند باعث عملیات انتقامی در کرانه باختری و غزه شود.»

اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی گروه حماس، روز گذشته و در پی برگزاری تظاهرات فلسطینیان در کرانه باختری و غزه در سخنانی گفت: «تمام تلاش‌های مایوسانه‌ای که برای عبور از خون شهدا، درد و رنج اسرا، آرمان آزادی، بازگشت و استقلال مردم صورت گرفته، با برخورد به صخره انقلاب [مردم فلسطین]در هم خواهد شکست. این انقلاب در خیابان‌ها جریان پیدا کرده و هر انسان آزاده و سربلندی جذب آن خواهد شد. ما این انقلاب را با جان و خون خود شکل خواهیم داد تا نسل پیروز، پرچم‌ها را بر فراز مناره‌های قدس و گنبد مسجدالاقصی و تمام اماکن مقدس اسلامی و مسیحی به اهتزاز درآورد.»

وی همچنین با تشکر از مردم فلسطین برای استجابت فراخوان عرین الاسود گفت: «مردم ما که در این سرزمین سکونت دارند و در مرز‌ها هستند، تنها آنان کسانی هستند که حق تصمیم‌گیری دارند و راه‌حل و گره‌ها به دست آنهاست؛ آن‌ها آینده را در خاک این میهن و زیر آسمان این سرزمین تعیین خواهند کرد.»

احتمال لغو نشست امنیتی عقبه

عواقب هجوم وحشیانه روز چهارشنبه ارتش اسراییل به نابلس، ممکن است نشست برنامه‌ریزی شده برای گفتگو میان رژیم اسراییل و تشکیلات خودگردان فلسطینی در عقبه اردن را لغو کند. اردن و مصر گفته‌اند که در صورتی که تشکیلات خودگردان فلسطینی در این نشست شرکت نکند، این نشست را لغو خواهند کرد. نشست عقبه قرار است فردا با پیگیری واشنگتن برای ایجاد تفاهم میان رام‌الله و تل‌آویو برگزار شود.

تشکیلات خودگردان فلسطینی با همکاری بلوک کشور‌های عربی سازمان ملل متحد قصد داشت قطعنامه‌ای را در خصوص تصمیم‌های جدید رژیم اسراییل برای به رسمیت شناختن ۹ شهرک غیرقانونی یهودی‌نشین و مجوز برای ساخت ۱۰ هزار واحد مسکونی جدید در کرانه باختری به شورای امنیت ببرد. هفته گذشته رسانه‌ها گزارش داده بودند که با میانجیگری و فشار امریکا تشکیلات خودگردان قانع شده است که دست‌کم تا بعد از ماه رمضان فرستادن پیش‌نویس این قطعنامه را به شورای امنیت به تاخیر بیندازد.

نشست امنیتی عقبه با حضور مصر و اردن قرار بود فرصتی باشد تا تشکیلات خودگردان و رژیم اسراییل توافق در مورد عدم ارایه قطعنامه به شورای امنیت را رسمی کنند. در نشست احتمالی فردا در عقبه قرار است برت مک‌گورک، هماهنگ‌کننده خاورمیانه در کاخ سفید و باربارا لیف، دستیار وزیر خارجه در امور شرق نزدیک هم از طرف امریکا شرکت کنند. پایگاه خبری اکسیوس امریکا نوشته است که بعد از تهاجم ارتش اسراییل به نابلس، تشکیلات خودگردان فلسطینی تهدید کرده است که در نشست عقبه شرکت نخواهد کرد.

تشکیلات خودگردان می‌گوید که در بخشی از تفاهم هفته پیش با میانجیگری امریکا مقرر شده بود که حملات به شهر‌های کرانه باختری رود اردن کاهش پیدا کند و حمله به نابلس نقض این توافق محسوب می‌شد. به نوشته اکسیوس فلسطینی‌ها به عنوان پیش‌شرط حضور در نشست درخواست کرده‌اند که امریکا و اسراییلی‌ها تضمین و اطمینان بدهند که هرگونه اقدام یکجانبه از جمله تهاجم ارتش اسراییل، تخریب خانه‌ها و ساخت و ساز شهرک‌ها متوقف شود. فلسطینی‌ها تهدید کرده‌اند که علاوه بر عدم مشارکت در نشست امنیتی عقبه، تلاش‌ها برای رای‌گیری در شورای امنیت سازمان ملل متحد را از سر خواهند گرفت.

هر چند احتمال دارد که رای‌گیری در شورای امنیت به دلیل وتوی امریکا به نتیجه‌ای نرسد، اما به نوشته اکسیوس واشنگتن علاقه‌ای ندارد که به ویژه در آستانه ماه رمضان این مساله در شورای امنیت مطرح شود. در صورت برگزاری جلسه شورای امنیت، به رغم تلاش امریکا برای حفاظت از اسراییل با استفاده از حق وتو، دولت‌های دیگر از این فرصت برای محکوم کردن اقدام‌های غیرقانونی اسراییل به ویژه در مورد ساخت و ساز‌های جدید در کرانه باختری و ضمیمه کردن شهرک‌های غیرقانونی، استفاده می‌کنند.