محمود واعظی، چهره نزدیک به حسن روحانی، رئیس دولت یازدهم و دوازدهم است که در دولت یازدهم و مخصوصا دوازدهم به عنوان شخصیتی اثرگذار در انتصابات، عزلها و تصمیم گیریها یاد میکنند، و به نوعی میتوان از او به عنوان چهرهی پر نفوذ در دولت تدبیر و امید خاصه بر شخص حسن روحانی یاد کرد. او معتمدترین فرد برای حسن روحانی است.
به گزارش برنا، قبل از شکل گیری کابینه دولت دوم حسن روحانی، گمانه زنیهای رسانهای حاکی از آن بود که محمود واعظی قرار است راهی وزارت خارجه راهی شود، ولی این اتفاق نمیافتد. واعظی در دولت دوم روحانی به عنوان رئیس دفتر منصوب شد، رئیس دفتری که نقش پررنگی را در دولت ایفا میکند.
محمود واعظی در تمامی ملاقاتهای حسن روحانی حضور داشت، به طوریکه در برههای حتی جایگاه او را بدیل به معاونت اول، قلمداد میکردند و در نقل قولهای رسانهای صحبتهایی مبنی بر اختلاف این دو، یعنی محمود واعظی و اسحاق جهانگیری بازتاب داشت و جهانگیری شرایط و جایگاهش را اینگونه توصیف کرد؛ که حتی اجازه ندارد منشی دفتر خود را برکنار کند. گفتهها و ناگفتهها در مورد این چهره سیاسی بسیار است که در این مجال نمیگنجد.
مصاحبه را با محوریت حاج قاسم با او هماهنگ کرده بودیم. نیم ساعت زودتر از موعد به ساختمانی رسیدیم که قرار مصاحبه در آنجا وعده داده شده بود. پس از پایان دولت هیچ کدام از اعضای کابینه دولت روحانی تاکنون گفت و گوی تفصیلی را نپذیرفته بودند.
گفتگو در ساختمانی دو طبقه که به نظر تازه بازسازی و به سیستمهای وسایل کار مثل کامپیوتر و اتاق جلسات مجهز شده، هماهنگ شد.
پس از پایان سوالات برنا به مناسبت سالگرد شهادت حاج قاسم، این جمله را به زبان میآورد که خب وعده ما با شما تا اینجا بود. ولی خبرنگار برنا سعی میکند در حاشیه این گفتگو چند سوال سیاسی را هم مطرح کند.
او در بخش دوم گفت و گوی خود با خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا از صوت لو رفته ظریف میگوید و همچنان با خندهای که بر لب دارد، اظهار بی اطلاعی میکند از اینکه این صوت توسط چه کسی و چگونه به بیرون درز پیدا کرده است!
بخش دوم گفت و گوی برنا با محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهور سابق به شرح زیر است:
برنا؛ با توجه به پیش رو بودن انتخابات مجلس، هر حزبی به دنبال این است که نقشی را در انتخابات آتی ایفا کند، حزب اعتدال و توسعه برای انتخابات پیش رو چه برنامهای دارد؟
واعظی: هر حزبی تلاش میکند در جایگاههای تصمیم گیری در کشور حضور داشته باشد تا بتواند هم نظراتی که با مردم در تماس است و هم نظرات موشکافانه خود را مطرح کند. طبیعی است که حزب اعتدال و توسعه از این قائده مستثنی نیست و علاقمند است که حضور فعال در انتخابات پیش رو داشته باشد، اما اتفاقی که در سال انتخابات ۹۸ افتاد عجیب بود. تقریبا به صورت گسترده تمام کاندیداهای حزب ما در استانهای مختلف توسط شورای نگهبان رد شد.
اگر انتخابات پیش رو مشابه این انتخابات پیشین باشد، باید شورای مرکزی تصمیم بگیرد. حیثیت افراد بسیار مهم است. وقتی فردی توسط شورای نگهبان رد میشود افکار عمومی نسبت به او بدبین میشوند و میگوید آیا او دین ندارد و یا موارد این چنین؛ در حالیکه بیشتر مسائل سیاسی در آن دخیل است.
امیدوارم که برای انتخابات مجلس دوزاهم سیاستها تغییر پیدا کند و مجلسی داشته باشیم که نمایندگان تفکرات مختلف در آن حضور داشته باشند. اگر چنین انتخاباتی انجام شود قطعا حزب اعتدال و توسعه فعال خواهد بود. اکنون هم جلسات مختلف دفتر سیاسی و شورای مرکزی برگزار میشود و در رابطه با آینده هم صحبت میشود. پیرامون اعتراضات و ناآرامیهای اخیر هم جلساتی برگزار شده و پیشنهاداتی به جاهی مختلف داده شده است.
برنا؛ پس نامزدهایی برای انتخابات مجلس مد نظر دارید؟
واعظی: بالاخره برای این مسئله کار میکنیم، ولی راستش را بخواهید هنوز وارد فاز انتخاب نامزد نشده ایم و در حال فراهم کردن مقدمات هستیم.
جلسات هفتگی روحانی با اعضای دولتش
برنا؛ از جلسات اخیر آقای روحانی بگویید که بنظر رنگ و بوی انتخاباتی دارد..
واعظی: خبری که منعکس شد خبر درستی نبود، آقای روحانی هیچ جلسهای برای بحث انتخابات نداشته است.
برنا: گفته میشود که این جلسات نوعی زمینه چینی برای انتخابات است
واعظی: روحانی بعد از پایان دولتش هیچوقت جلسات خود را ترک نکرد و آن زمان که دفتر نداشت درمنزلش جلسه برگزار میشد.
برنا: پس چرا اینها رسانهای نشده است؟
واعظی: دلیلی نداشت این جلسات رسانهای شود. روحانی مرتب با وزرای خود جلسه میگذارد و پیرامون موضوعات مختلف بحث و بررسی صورت میگیرد.
این جلسات منظم و هفتهای دو سه جلسه برگزار میشود. مانند جلساتی که خودمان در ریاست جمهوری با دکتر روحانی برگزارمی کردیم، که خبرش را منتشر نمیکردیم. مهم نتیجه آن بود.
این سه ماهه به دلیل این شرایط اخیر و برخی خبرسازی ها، جلسات دولت را تشکیل ندادیم. از طرفی مدتها بود که استانداران دولت یازدهم و دوازدهم درخواست ملاقات با آقای روحانی را داشتند و ایشان دوشنبه روزی، وقتی را مقرر کردند و حدود ۲۰ نفر از استانداران قبل آمدند و موضوعات مختلفی در جلسه مورد بحث واقع شد و آقای روحانی هم نکاتی را مطرح کردند که برخی از این مطالب بیرون آمد. این یک مسئله برنامه ریزی شده نبد که بگوییم میخواهد کار جدیدی را شروع کند بلکه یک سری سوالات و انتقادات هم دراین جلسه مطرح شد.
برنا؛ آقای روحانی پس از پایان ریاست جمهوری مشغول چه فعالیتی است و این روزها چه میکند؟
واعظی: طبیعی است که هر آدم سیاسی نمیتواند نسبت به آنچه که در کشورش میگذرد بی تفاوت باشد. روحانی این روزها یک مقدار خبر میخواند، گزارش میخواند و یک مقدار مطالعه میکند و جلساتی راجع به تاریخ شفاهی دارد، جلساتی راجع به موضوعات اقتصادی و سایر مسائل را هم برگزار میکنند.
جلسات روحانی با ناطق نوری و خاتمی
برنا؛ آیا با چهرههای معروفی همچون آقای ناطق و آقای خاتمی هم جلسه برگزار میکنند؟
بله؛ ارتباط دارند. با آقای ناطق خیلی ارتباطشان خوب است و همدیگر را همیشه میبینند و با آقای خاتمی هم ارتباط دارند.
برنا؛ این روزها صحبت از بدهی ۵۳۰ هزار میلیاردی است که بر روی دست دولت کنونی از قبل مانده است. پاسختان در اینباره چیست؟
واعظی: مجلس در قانون بودجه هر سال اختیاری به دولت میدهد که برای تامین بودجه دولت از چه روشهایی استفاده کند که یک بخش آن فروش اوراق است، یعنی دولت میتواند اوراق بفروشد و پولی که دست مردم یا بانک است را جمع آوری کند و چند سال بعد با یک بهرهی چند درصدی پرداخت کند، این چیز جدید و من درآوردی نیست و بسیاری از کشورهای مختلف دنیا این کار را میکنند و یکی از روشهای بستن بودجه است.
یک بار که در خدمت رهبری بودیم ایشان در توصیهای به دولت ما گفتند شما میتوانید از طریق فروش اوراق بخشی از نیازمندیهای دولت را تامین کنند تا بتوانید پروژههای عمرانی را توسعه دهید. آقای روحانی این کار را انجام داد. البته این دولت هم این کار را انجام میدهد. اگر فروش اوراق بد بود چرا اکنون هم این کار ادامه پیدا کرده است. بخشی از بودجه با اوراق بسته میشود و نمیتوان فروش اوراق نداشت.
بحث دیگر اینکه این اوراق که فروش رفته آیا هزینه کارهای جاری شده یا هزینه کارهای توسعهای شده است؟ پتروشیمیهایی که در سال آخر دولت با وجود کرونا افتتاح کردیم، همین پتروشیمیها به تنهایی تولید پتروشیمی کشور را افزایش داده است و صادرات آنها افزایش پیدا کرده است؛ و یکسری صحبتهای دیگر راجع به اینکه خزانه خالی این روزها مطرح میشود که باید بگویم خزانه ریالی همیشه خالی است و اینگونه است که مالیات و فروش نفت تبدیل به ریال میشود و آخر ماه که حقوقها و یارانهها پرداخت میشود دوباره خالی میشود و این چرخه ادامه دارد، تا بوده همین بوده است.
برنا؛ در بخشی از صحبتهایتان درخصوص سردار سلیمانی، به رابطه خوب آقای روحانی و ایشان اشاره کردید در حالی که افکار عمومی از نوع موضعگیریهای آقای روحانی نسبت به سیاستهایی که سردار سلیمانی پیش میبرد، پیام دیگری میگرفت. مانند همان موضع دوگانه زمین و میدان که معروف شد.
اینکه ربطی به آقای روحانی نداشت و آقای روحانی همان روز که نوار درآمده بود، فردا صبحش صبحت کردند و هم دیپلماسی و هم میدان را تایید کردند.
برنا؛ مشخص نشد فایل صوتی از کجا به بیرون درز کرده...
خیر.
برنا؛ پیگیریها در این باره در دولتتان به کجا رسید؟
واعظی: چرا؛ هم ما و هم دکتر ظریف پیگیری کردیم و وزارت اطلاعات با همه اعضای دولت مصاحبه کرد، ممکن است وزارت اطلاعات بداند که این صوت کار چه کسی بوده (با خنده).