سه درس جنگ پوتین در اوکراین برای عرضه جهانی غذا

فرارو- واکنش‌های فوری کشاورزان و دولت‌ها پس از محاصره محموله‌های غلات توسط روسیه نقشه راهی برای رویارویی با بحران‌های آتی با افزایش تهدیدات علیه شبکه‌های غذایی جهان ارائه می‌کند.

به گزارش فرارو به نقل از بلومبرگ، هنگامی که ۲۶۵۰۰ تن ذرت اولین صادرات کشاورزی از اوکراین از زمان تهاجم روسیه در هفته جاری از بندر اودسا خارج شد بسیاری از کارشناسان امنیت غذایی نفس راحتی کشیدند. این خبر همراه با کاهش قیمت گندم پس از دو برابر شدن قیمت‌های جهانی سرمایه گذاران و سیاست گذاران را به این فکر انداخته که آیا تهدید کمبود مواد غذایی جهانی در حال کاهش است یا خیر. پاسخ این است: نه دقیقا.

خیلی زود است که خوش بینی بی‌قید و شرط داشته باشیم، زیرا بسیاری از مشکلاتی که حتی پیش از حمله به اوکراین به تورم مواد غذایی دامن زدند هم چنان ادامه دارند: قیمت انرژی و مواد شیمیایی کشاورزی کماکان بالاست و این امر باعث می‌شود که بهره برداری از مزارع مکانیزه و انتقال مواد غذایی از طریق زنجیره تامین هزینه بر باشد.

آب و هوای گرم و سوزان و خشکسالی باعث از بین رفتن محصول مزارع از واترلو در بلژیک تا کانادا، بنگلور در هند و بوردو در فرانسه شده و انتظار می‌رود که اختلالات آب و هوایی متنوع‌تر و شدیدتر شوند.

با این وجود، خیلی زود نیست که از آن چه در پنج ماه گذشته از یکی از مهم‌ترین اختلالات عرضه مواد غذایی که جهان در دهه‌های اخیر تجربه کرده و ما آموخته‌ایم قدردانی کنیم. تهاجم روسیه به اوکراین، تولیدکنندگان، توزیع کنندگان و برنامه‌های امدادی جهانی مواد غذایی را وادار کرد تا به سرعت برای غلبه بر کمبود‌ها سازگار شوند و در مجموع این کار را با چابکی بسیار انجام دادند. این پاسخ درک عمیق‌تری از نحوه مواجهه تولیدکنندگان مواد غذایی، سرمایه گذاران و سیاست گذاران با مشکلات پیش رو فراهم کرده است. در ادامه به سه درس کلیدی از جنگ روسهی و اوکراین در مورد چگونگی تضمین آینده یک تجارت جهانی در حوزه مواد غذایی اشاره می‌کنیم:

۱-کشاورزان انعطاف‌پذیر هستند

هنگامی که عرضه غلات از روسیه و اوکراین که مجموعا یک چهارم گندم جهان را تولید می‌کنند به طور ناگهانی محدود شد کشاورزان در کشور‌های عمده تولید کننده وارد عمل شدند. عرضه کم و افزایش قیمت گندم کشاورزان سایر محصولات سالانه مانند سویا و ذرت را تشویق کرد که به گندم بپردازند. آنان گندم را از غرب میانه آمریکا و برزیل گرفته تا استرالیا و ژاپن کاشتند و ذخایر تحت فشار جنگ را احیا کردند.

هم چنین، ما ارزش حفظ ذخایر عظیم غلات را از برداشت‌های قبلی آموختیم که تقریبا از هر کشور تولیدکننده بزرگی برای پر کردن خلاء فوری روسیه و اوکراین استفاده شد. این ذخایر اکنون باید به طور کامل پر شوند و در عین حال، ما می‌توانیم اثربخشی یک استراتژی دوگانه برای حفظ ذخایر قوی در حین کاشت زمین‌های جدید را مورد تایید و قدردانی قرار دهیم.

۲-عرضه میوه‌ها و سبزیجات فاسد شدنی به مراتب کمتر انعطاف‌پذیر است

شش ماه گذشته بر تفاوت‌های بین بازار کالا‌ها که می‌تواند به محصولات ذخیره شده متکی باشد و بازار‌های مواد غذایی تازه تاکید کرده است. محصولات با مواد مغذی بالا و فاسد شدنی از جمله میوه ها، سبزیجات، گوشت‌ها و لبنیات در برابر فشار‌های اقلیمی آسیب‌پذیر‌تر هستند و به شرایط خاص‌تری برای رشد و تولید نیاز دارند و در صورت بروز اختلال در عرضه، تولید و توزیع خود به خود سخت‌تر است.

امکانات ذخیره‌سازی طولانی مدت برای غذا‌های تازه به طور باور نکردنی انرژی و منابع فشرده است. نابسامانی‌های اوکراین به ما یادآوری می‌کند که برای هر کشور ثروتمندی تا چه اندازه اهمیت دارد که منابع محلی و منطقه‌ای میوه و سبزیجات تازه را گسترش دهد.

در برخی از مناطق این ممکن است شامل شبکه‌هایی از گلخانه‌های با کارایی بالا و مزارع عمودی باشد که می‌توانند این غذا‌های مغذی را در تمام طول سال در تاسیسات محافظت شده از خطرات محیطی پرورش دهند. تشویق تلاش‌های جدید برای گوشت کشت سلولی که در آزمایشگاه‌ها رشد می‌کند باید بخش کلیدی این طرح باشد. این سرمایه‌گذاری‌ها در کوتاه مدت پرهزینه خواهند بود، اما با انطباق صنعت کشاورزی با واقعیت‌های تغییرات آب و هوایی محتاطانه‌تر خواهد شد.

۳-کسانی که کم‌ترین را دارند بیش‌ترین آسیب را خواهند دید و ما موظف به حمایت از آنان هستیم

قحطی در سراسر جهان در کنار تنش‌های ژئوپولیتیکی و محیطی در حال افزایش است و اختلالات در تولید مواد غذایی در هر نقطه‌ای بیش‌ترین ضربه را به کشور‌های ناامن از نظر غذایی وارد می‌کند. سیصد میلیون نفر فاقد منابع غذایی قابل اعتماد هستند و ۴۵ میلیون نفر در آستانه قحطی قرار دارند. کشور‌های قحطی زده مانند یمن بیش‌ترین آسیب را از اختلال در صادرات مواد غذایی اوکراین متحمل شدند. هم چنین، مصر، ترکیه و بنگلادش که از نظر غذایی ناامن هستند معمولا سالانه میلیارد‌ها دلار گندم اوکراینی وارد می‌کنند.

کشور‌های ثروتمند باید تصمیم بگیرند که بخش بیشتری از ذخایر غلات خود را برای آسیب پذیرترین جمعیت‌ها ذخیره کنند و در عین حال بودجه بیش‌تری را برای کمک‌های غذایی بین المللی اختصاص دهند. در ماه‌های اخیر، این بودجه به حدی کمبود داشته است که دولت بایدن تصمیم گرفت تمام بودجه آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده را صرف مناطق قحطی زده کند. «سامانتا پاور» مدیر آژانس توسعه بین المللی آمریکا (USAID) به تازگی ۱.۲ میلیارد دلار دیگر را برای کمک به قحطی اختصاص داده است، اما این پول به سرعت تمام خواهد شد.

مهم نیست که کشاورزان در کشور‌های ثروتمند تا چه اندازه زیرک باشند قحطی شدید در سال‌های آینده به دلیل درگیری‌های انسانی و تغییرات اقلیمی گسترش و عمیق‌تر خواهد شد. امنیت غذایی باید به بخشی از تمام توافق‌های تجاری و اقتصادی بین المللی بزرگ بین کشور‌های صنعتی گروه جی -۱۰ تبدیل شود. مرکز این تلاش مشترک باید فراتر از کمک‌های اضطراری باشد تا سرمایه گذاری قابل توجهی را در تغییر الگو به سمت کشاورزی پایدار شامل شود.

آسیب و ویرانی ناشی از تهاجم روسیه به اوکراین، بینش مهمی را در مورد آینده کشاورزی در دنیایی مملو از بی‌ثباتی فزاینده محیطی و ژئوپولیتیکی ایجاد کرده است. جذب این درس‌ها و عمل به آن این فرصت را به ما می‌دهد که بهتر برای اختلالات اجتناب ناپذیر پیش رو آماده شویم.