بازار گوشت همچنان در تلاطم

بازار گوشت در تلاطم به سر می‌برد و اگرچه بازار اندکی از شوک قیمتی چند هفته گذشته خارج شده است اما قیمتها همچنان در سطح بالایی قرار دارد و سازمان دامپزشکی نیز از ورود دام زنده به کشور جلوگیری می‌کند. 

داستان گرانی گوشت در کشور هم اکنون به شهره عام و خاص تبدیل شده است. همه مسئولان می دانند که تولید کشور، یارای پاسخ به نیاز مصرف کنندگان را ندارد و بخشی از نیاز مصرف، باید از واردات تامین شود، بنابراین اگر به هر دلیلی ابزارهای لازم برای تنظیم بازار به صورت کامل به کار گرفته نشود، ممکن است شوک قیمتی شدیدی به بازار وارد آید که خروج از آن نیز، کار آسانی نیست.

براساس آمار وزارت جهاد کشاورزی، مصرف گوشت قرمز در کشور سالانه یک میلیون و 90 هزارتن اعم از گوشت سنگین و سبک است که 50 درصد از این نیاز با دام سبک و 50 درصد مابقی با دام سنگین تامین می شود، این درحالی است که تولید داخلی، تنها قدرت پاسخ به 970 هزار تن از این میزان نیاز را دارد. بنابراین باید بخشی از این نیاز از طریق واردات تامین شود.

اما واردات نیز مکانیزمهای خاص خود را دارد، اگرچه طبق قانون برنامه چهارم توسعه واردات و صادرات هر کالایی نیاز به مجوز از مراجع ذیربط ندارد، اما به دلیل شیوع تب برفکی در کشور خصوصا در ماههای ابتدایی سال 89، سازمان دامپزشکی وارد کار شد و اعلام کرد برای جلوگیری از شیوع این بیماری و عدم آسیب صنعت دامپروری، اجازه واردات دام زنده را نخواهد داد، ضمن اینکه از واردات گوشت نیز جلوگیری می کند، اما تمهیدی شاید بیش از هر یک از این موارد، بازار را دچار مشکل کرد، این بود که وزارت جهاد کشاورزی، انتقال دام های زنده داخلی را نیز از یک استان به استان دیگر ممنوع اعلام کرد؛ در حالیکه برخی از استانها حتی یک مورد از شیوع تب برفکی نداشتند.

به هرحال همین تمهیدات که البته جزو وظایف ذاتی سازمان دامپزشکی به شمار می رود، باعث شد که قیمت گوشت در بازار به نحو فزاینده ای بالا رود و حتی در هر کیلوگرم به 19 تا 20 هزار تومان نیز برسد. در این میان، وزارت بازرگانی نیز با مجموعه ای از مصرف کنندگان روبرو شد که برای آنها حتی بیم این را داشت که با گران شدن گوشت، این کالا از سبد مصرفی آنها خارج شود.

همه چیز گذشت و علیرغم متضرر شدن مصرف کنندگان، کار به روال عادی برگشت و با مداخله معاون اول رییس جمهور، وزارت بازرگانی مکلف شد تا با واردات گوشت و دام زنده، بازار را تنظیم کند. این کار نیز از سوی وزارت بازرگانی انجام شد و سه محموله وارداتی گوشت وارد کشور شد. از سوی دیگر، سازمان دامپزشکی نیز مکلف شد تا با توجه به اتمام شیوع تب برفکی، اجازه واردات دام زنده را نیز صادر کند.

اگرچه این تمهیدات توانست اندکی تب قیمتی در بازار را فروکش کند، اما همچنان قیمتها علیرغم وجود چندین محموله گوشت قرمز از کشورهای مختلف از سوی مباشران وزارت بازرگانی، بالا است.

گزارش میدانی مهر نشان می دهد که به طور متوسط، هر کیلوگرم گوشت گوسفندی سردست 17 هزار و 395 تومان، هر کیلوگرم گوشت ران گوسفندی 19 هزار و 685 تومان، هر کیلوگرم چرخ کرده مخلوط گوساله و گوسفند 10 هزار و 210 تومان، هر کیلوگرم راسته گوساله 13 هزار و 15 تومان، هر کیلوگرم گوشت خورشتی گوساله 10 هزار و 810 تومان، هر کیلوگرم ماهیچه گوساله 11 هزار و 830 تومان است. بنابراین، سطح عمومی قیمتها همچنان بالا است.

از سوی دیگر، ذائقه مردم نشان می دهد که نه تنها اصلا تمایلی به مصرف گوشت منجمد ندارند، بلکه تمایل به گوشت گرم گوسفندی وارداتی نیز بیش از گوشت گوساله است. بنابراین مشکل اصلی دام سبک است.

این درحالی است که با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان، به طور قطع تقاضاهای جدیدی وارد بازار خواهد شد که اگر نتوان آنها را به خوبی مدیریت کرد، مردم دچار مشکل خواهند شد.

بدین ترتیب به نظر می رسد که وزارتخانه های بازرگانی و جهاد کشاورزی باید همکاری تنگاتنگی را شکل دهند که در نهایت منافع آن به جیب مصرف کنندگان رود، البته این تعامل هم اکنون در سطح مسئولان ارشد دو وزارتخانه برقرار است اما مدیران میانی همکاری لازم را برای تنظیم بازار و حرکت به نفع مصرف کنندگان ندارند.

اگرچه وزارت بازرگانی در ماههای پایانی سال گذشته از سوی دولت مسئولیت تنظیم بازار مواد پروتئینی را در اختیار گرفت؛ اما بازهم اختلافات وزارتخانه های جهادکشاورزی و بازرگانی پایان نیافت.

به هرحال، تنظیم بازار یک محصول نیازمند هماهنگی هرچه بیشتر مسئولان تولید و تنظیم بازار در کشور است تا با همکاری مشترک آنان، شاهد کاهش قیمت کالاهای اساسی از جمله گوشت و مرغ در بازار باشیم.