باشگاه ورزشی زنان در قندهار سنتهای محافظهکارانه افغانستان را که ورزش را برای بانوان بد میدانست، به چالش کشید. بسیاری مخفیانه ورزش میکنند. این باشگاه ورزشی را اواخر سال گذشته، مریم درانی ۳۶ ساله راهاندازی کرد؛ مدافع سرسخت حقوق زنان، که از دو بمبگذاری انتحاری جان سالم به در برده است. او هنگام تلاش برای راهاندازی این باشگاه تهدید به مرگ میشد و نیازی به گفتن درباره محکومیت شدید عمومی برای گشایش این باشگاه نیست!
زنان افغانستانی چگونه ورزش میکنند؟ هما یوسف زی میترسد، وحشتزده است. او سنگینوزن است، دیابت دارد، فشار خونش بالاست و در ۲۷ سالگی احساس افسردگی و خمودگی میکند.
به گزارش شهروندآنلاین، او شنید که نخستین باشگاه ورزشی زنان در قندهار شروع به کار کرده است؛ با خود فکر کرد این معجزهای بود که انتظارش را میکشید!
همسر او ابتدا با رفتنش به باشگاه مخالفت کرد. قندهار، مقر سابق طالبان، شهری بسیار سنتگرا و محافظهکار است.
اما سرانجام، همسر او راضی شد و اکنون خانم یوسف زی ۶ روز در هفته به باشگاه میرود.
او گفت در ۶ ماه، ۵۰ پوند از وزنش کم شده، فشار خونش کاهش یافته و دیابت را به بند کشیده است.
او در حالی که بین تمرین استراحت میکرد، گفت: «احساس سلامتی میکنم، بسیار پرانرژیام و خوشحال.»
مریم درانی، سمت چپ، در حالی که یکی از اعضای باشگاه را راهنمایی میکند. زنان در صورتی با عکس گرفتن موافقت کردند که لباس کاملا پوشیده به جای لباس تمرین معمول، بپوشند.
این باشگاه ورزشی را اواخر سال گذشته، مریم درانی ۳۶ ساله راهاندازی کرد؛ مدافع سرسخت حقوق زنان، که از دو بمبگذاری انتحاری، یک سوءقصد و تهدیدهای بیشمار جان سالم به در برده است. او هنگام تلاش برای راهاندازی این باشگاه تهدید به مرگ میشد و نیازی به گفتن درباره محکومیت شدید عمومی برای گشایش آن نیست! {درانی متولد ایران است و در ایران درس خوانده است. او در سال ۱۳۸۲ از ایران به قندهار رفت و آموزگار مکتب شد؛ سپس سال ۱۳۸۴ در انتخابات شورای ولایتی نخستین زنی بود که به این شورا راه یافت. }
باشگاه زنده است؛ در زیرزمینی دنج و بیپنجره، محوطهای محصور، پوشیده از چشم اغیار. این باشگاه آخرین مورد اضافهشده به انجمن فرهنگی- اجتماعی زنان «خدیجه کبری» است که از سال ۲۰۰۴ درانی با کمک پدرش آن را اداره میکند. این مرکز شامل ایستگاه رادیویی، کلاسهای انگلیسی و سوادآموزی برای زنان، مدرسه اسلامی و مرکز خیاطی است که لباسهایی را که زنان تولید کردهاند، میفروشد.
امکانات ورزشی برای زنان افغانستانی نادر است، اگرچه چندین کلوب برای سلامتی زنان و حتی دو استخر شنای زنان در کابل، پایتخت، افتتاح شده است.
درانی گفت: «قندهار محیطی بسیار سختگیر و پر از دشواری برای زنان است. ما باید مراقب و محتاط باشیم.»
او افزود: «راهاندازی این کلوب علاوه بر سلامت جسمی زنان برای سلامت روان آنان نیز مفید است. تقریبا هر زنی که به اینجا میآید، افسرده است.»
درانی گفت تقریبا ۴۰ درصد اعضای باشگاه مخفیانه ورزش میکنند و تمرینها را از خانواده خود پنهان میکنند. تعطیلی به دلیل ویروس کرونا و ترس برخی از زنان از اینکه خانوادههایشان پی به تمرینهای مخفیشان ببرند، عضویت را از ۶۰ نفر در بهار به ۳۰ نفر کاهش داده بود.
یکی از اعضای سالن ورزشی که خواست با نام مستعارِ تامانا شناخته شود، گفت: «پدر و برادرانم گفتند اگر به باشگاه ورزشی بروم، مرا میکشند.»
تامانا ۳۳ ساله گفت: «من هیچ کار اشتباه یا شرمآوری انجام نمیدهم. در واقع، این چیزی است که باعث شده من خوشحالتر و سالمتر باشم.».
اما سالن ورزشی دائما در معرض خطر است. بلافاصله پس از افتتاح، با انتشار پستهای اهانتآمیز اهالیِ خشمگین در شبکههای اجتماعی مواجه شد. آنان باشگاه را محل فحشا خواندند و به خانم درانی با تمسخر و تحقیر گفته شد کلوب را ببندد و زنان را به خانه بفرستد.
مریم درانی، ۳۶ ساله، به همراه پدرش حاجی محمد عیسی، ۸۲ ساله.
حاجی محمد عیسی، پدر مریم درانی، ۸۲ ساله و معلم سابق، صاحب مجتمعی است که سالن ورزشی هم جزیی از آن است. او گفت: «من از اینکه آنان دخترم را فاحشه خواندند شوکه شدم؛ از اینکه گفتند هیچ مرد باوقار و نیکنامی اجازه چنین چیزی را نمیدهد!»
اعضای باشگاه میگویند از مردان خارج از باشگاه آزار و اذیت دیدهاند. درانی گفت برخی از آنان هدف سنگهای مردان موتورسوار قرار گرفتهاند که تهدید میکردهاند اگر باشگاه رفتن را ادامه دهند، آنان را خواهند کشت.
درانی گفت بعضی از اعضا همیشه هنگام ورزش موهای خود را با روسری میپوشانند؛ از روی عفت یا سنت. (خبرنگار مردی مجاز به مصاحبه با زنان داخل سالن ورزشی بود، اما نه هنگام تمرین بلکه در حالی که آنان کاملا پوشیده بودند. عکاس زنی از نیویورکتایمز مجاز بود با رضایت اعضای سالن ورزشی از آنان عکاسی کند، اما شزط اعضا این بود که به جای لباسهای تمرین، لباس کاملا پوشیده بر تن داشته باشند.)
خانم یوسف زی گفت: «اگر مردم ببینند ما بدون پوشش کامل ورزش میکنیم، تصویر بدی از ما خلق میشود.»
ممتاز فیضی، ۳۲ ساله، گفت شوهرش او را تشویق کرده است به سالن ورزشی برود. فیضی گفت در ورزشگاه احساس آرامش و آزادی میکند. او گفت با وجود این، کاملا تهی از استرس و نگرانی نیست.
او افزود: «در این جامعه مردان همه مشکلات را به وجود میآورند. این فرهنگ ماست، نه فقط طالبان. آنان مدتهاست که رفتهاند، اما مردان هنوز همه چیز را کنترل میکنند.»
چندین مرد از محله گفتند این باشگاه را تأیید میکنند به شرطی که زنان از دید عموم محافظت شوند. آنان گفتند قندهار فضای امنی برای ورزش زنان ندارد.
عبدالولی وفا، ۳۰ ساله، گفت: «زنان بیشتر از مردان به ورزش نیاز دارند، زیرا در خانه میمانند و کمتحرک میشوند که باعث بیماری میشود.»
سردار محمد ۴۰ ساله گفت بیشتر مردان مسن بهشدت با باشگاه مخالفند، اما مردان جوان اعتراض چندانی ندارند. او گفت: «اگر محیط امن است و از زنان محافظت میکند، اشکالی ندارد.» عیسی، که ایستگاه رادیویی را اداره میکند، گفت او سالن بدنسازی را قدمی کوچک میداند در بازگشت افغانستان به آنچه او سالهای شکوه میخواند؛ دهه ۱۹۶۰ و اوایل دهه ۱۹۷۰.
او گفت هماکنون، از اینکه میبیند زنان با ورزش به سلامتی خود کمک میکنند آن هم فقط با ۲۵۰ افغانی (۳.۵۰ دلار) در ماه، بسیار لذت میبرد.
برای یوسف زی هم این کلوب، ملجأ و پناهگاهی مطلوب و خوشایند است. او گفت: «وقتی اینجا هستم آرام میشوم و حداقل برای مدتی همه چیز را در بیرون فراموش میکنم.»
منبع: نیویورکتایمز