اکنون استادی که در تمام دوره تحصیلی و تحقیقاتی به فکر نجات بشر بوده، هشت ماه است با یک اتهام مبهم سیاسی در بازداشتگاه آمریکا به سر میبرد. مسعود سلیمانی در یک خانواده پرجمعیت و تحصیلکرده در اصفهان متولد شد. پدرش بازنشسته دانشگاه اصفهان است و ۳برادر و ۲ خواهر دارد. برای تشریح وضعیت این استاد دانشگاه با برادر وی گفت وگو کردیم. رسول سلیمانی، فوق لیسانس مهندسی برق و فوق لیسانس روانشناسی دارد و هم اکنون نیز در مقطع دکترای روانشناسی مشغول تحصیل است. وی سالها در وزارت نیرو، خدمت کرده است.
برادرمسعود سلیمانی، دانشمند ایرانی که در امریکا زندانی است، ماجرای دستگیری وی را تشریح کرد و گفت: از برادرم خواستند اقرار کند که به دنبال دور زدن تحریمها بوده که او هرگز تسلیم این خواسته نشد.
به گزارش فارس، چند روزی است که «مسعود سلیمانی»، استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس و یکی از محققین برجسته در حوزه سلولهای بنیادی، در رسانهها و فضای مجازی به یکی از خبرسازترین چهرهها بدل شده است. از صبح امروز نیز ۲ هزار نفر از دانشجویان و اساتید دانشگاهی کشور با تشکیل کمپین حمایت از «مسعود سلیمانی» و جمعآوری امضای الکترونیک، خواهان آزادی این دانشمند سلولهای بنیادی کشور شدند و پیش از آن نیز خبرگزاری فارس با اخباری نظیر دانشمند ایرانی ۸ ماه در زندان آمریکا به سر میبرد/ علت دستگیری مشکوک است و پیگیریهای وزارت علوم برای آزادی استاد ایرانی/ نتیجه را باید وزارت امور خارجه اعلام کند؛ این موضوع را پیگیری کرده بود.
اکنون استادی که در تمام دوره تحصیلی و تحقیقاتی به فکر نجات بشر بوده، هشت ماه است با یک اتهام مبهم سیاسی در بازداشتگاه آمریکا به سر میبرد. مسعود سلیمانی در یک خانواده پرجمعیت و تحصیلکرده در اصفهان متولد شد. پدرش بازنشسته دانشگاه اصفهان است و ۳برادر و ۲ خواهر دارد. برای تشریح وضعیت این استاد دانشگاه با برادر وی گفت وگو کردیم. رسول سلیمانی، فوق لیسانس مهندسی برق و فوق لیسانس روانشناسی دارد و هم اکنون نیز در مقطع دکترای روانشناسی مشغول تحصیل است. وی سالها در وزارت نیرو، خدمت کرده است.
از ابتدا، جریان دستگیر شدن برادرتان را برای مخاطبان توضیح دهید؟
برادرم مهرماه سال گذشته برای یک سفر تحقیقاتی و انجام فرصت مطالعاتی به کشور آمریکا سفر میکند که پیش از سفر نیز خانواده را در جریان گذاشت، پس از انجام پروژه سریعاً به تهران باز میگردد. این موضوع و رفت و آمد وی به کشورهای مختلف نظیر آمریکا یک امر طبیعی و معمول بود، اما در آخرین سفر پیش از آنکه مسعود به مقصد برسد در فرودگاه آتلانتا دستگیر شد. ما زمانی این موضوع را متوجه شدیم که در تماس با فرودگاه مقصد نامی از او به عنوان مسافر هواپیما نبود؛ لذا از کانالهای مختلف و با کمک دوستان و آشنایانی که در آمریکا داشتیم دنبال رد و نشانهای بودیم، پس از مدتی پیگیری متوجه شدیم که برادرم در فرودگاه آتلانتا دستگیر شد.
علت حضور ایشان در آمریکا چه بود؟
یکی از کلینیکهای معتبر آمریکایی که در زمینه سلولهای بنیادی فعالیت میکند و بارها پروژههای مشترک را با برادرم به انجام رسانده بود، از ایشان خواست تا در یک پروژه جدید با آنان همکاری کند، اما این اتفاق نیفتاد و برادرم پیش از ورود به آمریکا دستگیر شد.
در حال حاضر از ایشان اطلاعی دارید؟
تماس تلفنی با برادرم تنها یک مرتبه و در ساعات ۴ عصر و یا ۱۰ شب است و وقتی هم که ما با برادرم تلفنی صحبت میکنیم به دلیل محدودیتهای کنترلی نمیتواند اطلاعات بیشتری راجع به آنچه در زندان میگذرد بدهد. به دلیل ضبط مکالمات و اینکه ما واهمه داریم اگر پرسشی از او بپرسیم همین راه ارتباطی را نیز از دست دهیم، فقط به احوالپرسی بسنده میکنیم تا حداقل هر روز از وضعیت سلامت برادرم باخبر باشیم.
آیا دادگاهی برای برادرتان بعد از هشت ماه برگزار شده است؟
متاسفانه تا همین روزهای اخیر برادرم تفهیم اتهام نشده بود و دلیل بازداشت مشخص نبود، اما روز بیست و چهارم اردیبهشت ماه، دادگاهی برای او برگزار شد که در این دادگاه وکلای برادرم نیز حضور داشته و نهایتاً مشخص شد دلایل قانعکنندای از طرف FBI وجود ندارد و بنا شد تا آنها مدارک بیشتری را ارائه دهند. همچنین مستندات وکلای برادرم در این دادگاه ارائه شد.
دلیل بازداشت دکتر سلیمانی در دادگاه چگونه بیان شد؟
اتهامی که به برادرم وارد شده بود مربوط به سه سال پیش است که دو تن از دانشجویان وی به نامهای محبوبه قائدی و مریم جزایری برای سفر به ایران پنج ویال هورمون رشد را برای مسعود سلیمانی بستهبندی کرده بودند که در فرودگاه این هورمونها ضبط شد و این دو محقق نیز پس از برگزاری دادگاه با وثیقه ۲۰۰ هزار دلاری و ۳۰۰ هزار دلاری آزاد شدند. در کنار این اتهام؛ در زمانی که بحث تحریمها مطرح نبود مسعود سلیمانی تجهیزاتی را خریداری کرد که جزء لیست تحریم نیز نبوده و فقط به فعالیت تحقیقاتی او مربوط میشد. خوشبختانه با اعتراض برادرم و وکلایش، این اتهام از وی برداشته شد و تنها مبحث هورمون رشد و خرید آن جزء اتهامات برادرم است.
متاسفانه در این هشت ماه برادرم را به زندان منتقل نکردند و در بازداشتگاهی به سر میبرد که افراد دارای ناهنجاریهای اجتماعی در آن زندانی هستند و در این مدت مشکلاتی نظیر بیماریش برای ما مایه نگرانی شده است، برادرم به سندرم روده تحریکپذیر دچار است و این بیماری با بازداشت وی عود کرده است.
چون ماجرای خرید هورمون رشد مربوط به سه سال گذشته است آیا تاکنون دادخواستی مبنی بر احضار دکتر سلیمانی به دادگاه ارائه شده بود؟
با وجود آنکه این موضوع به سه سال گذشته مربوط میشود، ولی پرونده باز مانده و حکم غیابی برای دستگیری برادرم صادر شده بود و طی سناریوی از پیش تعیین شده، پروژهای در کلینیکی که مسعود سلیمانی همکاری زیادی با آنها در آمریکا داشته تعریف شد تا با وعده انجام این پروژه، برادرم به آمریکا سفر کند و در آنجا دستگیر شود. حتی همین موضوع نیز نشان از بدعهدی آمریکا دارد.
وضعیت برادرتان در بازداشتگاه چگونه است؟
متاسفانه در این هشت ماه برادرم را به زندان منتقل نکردند و در بازداشتگاهی به سر میبرد که افراد دارای ناهنجاریهای اجتماعی در آن زندانی هستند و در این مدت مشکلاتی نظیر بیماریش برای ما مایه نگرانی شده است، برادرم به سندرم روده تحریکپذیر دچار است و این بیماری با بازداشت وی عود کرده است.
طی این هشت ماه از نهادهای دولتی مرتبط با این موضوع فعالیتی برای آزادی ایشان انجام شده است؟
از همان ابتدای کار وزارت امور خارجه در جریان بود، اما به دلیل روابط بینالمللی و قطع ارتباطی که ایران با امریکا دارد این موضوع از طریق حافظ منافع ما در آمریکا که همان کشور پاکستان است دنبال میشود که متاسفانه آنها نیز تاثیر بسزایی در انجام روند این پرونده ندارند به همین خاطر خودم از دادگاه لاهه نیز موضوع را پیگیری کردم که آنها نیز عدم ارتباط و شرایط سیاسی و بینالمللی ایران با آمریکا را از دلایل عدم پیشرفت این پرونده دانستند. امنیت کشور برای خانواده ما از هر موضوع دیگری بیشتر اهمیت دارد و حاضریم در هر شرایط سختی زندگی کنیم، اما مصالح کشور به خطر نیفتد به همین خاطر حتی به تعداد انگشتان دست هم به وزارت امور خارجه مراجعه نکردیم چرا که ایمان داریم این موضوع از طریق نهادهای مربوطه پیگیری میشود.
تاکنون چه میزان هزینه برای برون رفت از شرایط کنونی استاد انجام دادهاید؟
با توجه به اینکه دلار در کشور ما نوسانات زیادی دارد و تماس تلفنی با کشور آمریکا هزینه بالایی دارد علاوه بر هزینه اخذ وکیل هزینههایی نظیر خورد و خوراک ایشان نیز وجود دارد چرا که برادرم در بازداشتگاه به سر میبرد و به دلیل بیماری نمیتواند هر نوع تغذیهای داشته باشد و علاوه بر آن هزینههای درمانی نیز وجود دارد. طی برآوردی که انجام شده تاکنون ۹۷ هزار دلار برای برادرم هزینه شده که متاسفانه هنوز منجر به آزادی وی نشده است.
حمایت و پرداخت تسهیلات از طریق نهادهای دولتی انجام شده است؟
تنها کمکی که به ما شد ۲۰ هزار دلار بود که توسط دانشگاه تربیت مدرس به ما داده شد و برای باقی این مبالغ ما مجبور به اخذ قرض و وام شدیم تا پرونده جاری بماند. البته وزارت امور خارجه قول داده تا این هزینهها را به ما برگرداند و ما تاکنون نیز پیرو آنچه مسئولین وزارت امور خارجه میگفتند بودیم تا جایی که وقتی با آنها موضوع رسانهای شدن دستگیری برادرم را مطرح کردیم گفتم که این موضوع به صلاح نیست و ما نیز دنبال این بودیم تا منافع کشور در خطر نیفتد.
تاکنون چه فعالیتهایی توسط حافظ منافع ایران در امریکا و وکلای مسعود سلیمانی انجام شده است؟
حافظ منافع ایران در آمریکا یک بار به دیدن برادرم رفت و وقتی دید ما برای پیگیری پرونده استاد دو وکیل از جورجیا و نیویورک گرفتهایم تا پرونده را بررسی کنند دیگر برای دیدن برادرم مراجعت نکرد. البته حمایتها و پیگیریهایی که تاکنون از موضوع دستگیری برادرم شده به دانشگاه تربیت مدرس و وزارت امور خارجه برمیگردد و من پیگیری از وزارت علوم در این خصوص ندیدم.
در دادگاهی که برای دکتر سلیمانی برگزار شد قرار وثیقهای اعلام شد تا ایشان آزاد شوند؟
بله؛ در دادگاه بیست و چهارم اردیبهشت ماه قرار وثیقه اعلام شد، اما مشکلی که وجود دارد این است که به محض رسیدن مسعود سلیمانی به فرودگاه آتلانتا پاسپورت و ویزای وی باطل شد و با وجود این ابطال اگر برادرم با قرار وثیقه نیز آزاد شود باز هم باید چند ماه برای گرفتن دوباره ویزا و پاسپورت در بازداشتگاه باشد تا به محض گرفتن ویزا و پاسپورت جدید آزاد شود لذا با توجه به بدعهدی که امریکا تاکنون از خود نشان داده این راهحل، راه حال مناسبی نیست و بهتر است این ماجرا از طریق پیگیری همین پرونده انجام شود.
وضعیت روحی برادرتان در زندان چگونه است؟
گاهی اوقات که برادرم با من صحبت میکند میگوید که بارها از خودم پرسیدم چرا و به چه علت من در این زندان هستم در حالی که فعالیتهای من صدردصد علمی و پزشکی و انساندوستانه بوده و تاکنون خطایی از من سر نزده.
برادرم بالاترین میزان مقاله را دارد و جزء یک درصد دانشمندان برتر جهان است و تحقیقات فوقالعادهای در سلولهای بنیادی دارد و عضو انجمن سلولهای بنیادی اروپا است. وی محققی است که علمش در جهت اهداف بشردوستانه است و حتی وکلای دادگاه لاهه نیز از این موضوع تعجب کردند با وجود اینکه این پرونده هیچ ابهامی ندارد، اما دکتر سلیمانی در زندان به سر میبرد و حتی این وکلا نیز اذعان کردند مقاصدی پشت پرده دستگیری ایشان وجود دارد.
برادر من توانست در زندان با هر زحمتی که بود به قرآن دسترسی پیدا کند و تنها امید و روزنه وی در زندان خواندن قرآن است. در کنار مشکل خودش موضوع بیماری مادرم نیز وی را آزار میدهد چرا که مادرمان با شنیدن خبر دستگیری برادرم و مشکلاتی که برای وی در امریکا بوجود آمده است دچار سکته مغزی شد و در کما به سر میبرد.
در همان ابتدا به برادرم گفتند که بهتر است راه را برای توافق کردن باز بگذارد و بپذیرد که این هورمونهای رشد برای دور زدن تحریمها بوده است، اما برادرم زیر بار نرفت و اعلام کرد که من هیچ کاری نکردم و گناهی مرتکب نشدم. تمام سوابق تحصیلی من را مرور کنید هیچ نقطه سیاهی در آن وجود ندارد. همه این مواضع نشان میدهد که آنها مدرکی از برادرم ندارند و حتی نمیتوانند در تحقیقات و همکاریهای علمی دکتر سلیمانی نقطه ضعفی پیدا کنند.
دو دستیار مسعود سلیمانی یعنی محبوبه قائدی و مریم جزایری در چه وضعیتی قرار دارند؟
این دو دستیار به دلیل آنکه شهروند آمریکا هستند توانستند با وثیقه ۲۰۰ هزار دلاری و ۳۰۰ هزار دلاری آزاد شوند، اما پرونده برای آنها به ثبت رسیده و در دادگاه برادرم نیز حضور داشتند چرا که عنوان شد اگر مشخص شود برادر من گناهکار است آنها نیز گناهکار شناخته میشوند و مشمول مجازات خواهند بود.
پیشنهادی به برادرتان برای تطمیع ایشان به بهانه آزادی شده بود؟
در همان ابتدا به برادرم گفتند که بهتر است راه را برای توافق کردن باز بگذارد و بپذیرد که این هورمونهای رشد برای دور زدن تحریمها بوده است، اما برادرم زیر بار نرفت و اعلام کرد که من هیچ کاری نکردم و گناهی مرتکب نشدم. تمام سوابق تحصیلی من را مرور کنید هیچ نقطه سیاهی در آن وجود ندارد. همه این مواضع نشان میدهد که آنها مدرکی از برادرم ندارند و حتی نمیتوانند در تحقیقات و همکاریهای علمی مسعود سلیمانی نقطه ضعفی پیدا کنند.
درخواست شما از مسئولین چیست؟
من از مسئولین میخواهم تا برای دانشمندان، محققان و دانشجویان شفاف این موضوع را توضیح دهند که امریکا کشور بدعهدی است و نباید به آن اعتماد کنند تا دیگران نیز چنین مشکلی نداشته باشند. همچنین در موضوع تامین هزینه برای پیگیری پرونده برادرم ما تمام تلاش خود را کردهایم، اما ممکن است اشخاصی که به چنین مشکلی نظیر ما گرفتار میشوند نتوانند تمام هزینهها را خودشان پرداخت کنند تا بعدا بازگردانده شود. بهتر است حمایت بیشتری شود.