فرارو- رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اخیرا در گفتگو با یک خبرگزاری آمریکایی اظهاراتی درباره برنامه هستهای بیان کرد که محافل غربی از آن برداشتهای متفاوتی کردند.
به گزارش فرارو، از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، کشورش را به طور یکجانبه از توافق هستهای خارج کرد، در میان محافل رسانهای دو قطبی شدیدی شکل گرفت. برخی از ناظران، در مخالفت با خروج ترامپ از توافق هستهای استدلال کردند که این امر، مناسبات ایران و آمریکا را به دوران قبل از امضای این توافق بازخواهد گرداند.
در مقابل، برخی دیگر ادعا میکنند برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نتوانست برنامه هستهای ایران را به اندازه کافی محدود کند و به همین دلیل از خروج ترامپ جانبداری میکنند.
گفتگوی علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، با خبرگزاری آسوشیتدپرس بار دیگر بحث بر سر خروج ترامپ از برجام را زنده کرد. صالحی به این خبرگزاری گفته او امیدوار است توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی زنده بماند، اما اگر چنین نشود، برنامه هستهای ایران از سابق قدرتمندتر خواهد بود.
صالحی روز سه شنبه گفت:" اگر ما مجبور شویم به عقب بازگردیم و از توافق هستهای خارج شویم، ما قطعا به آنجایی که قبلا بودیم، بازنمیگردیم. ما در یک جایگاه بسیار بسیار بالاتر خواهیم ایستاد".
این اظهارات صالحی مورد توجه رسانههای غربی قرار گرفت. روزنامه واشنگتن در یادداشتی به قلم گری شیه، هشدار صالحی را نشانه درست بودن موضع منتقدان ترامپ دانست و نوشت:" چهار ماه پس از خروج ترامپ از توافق هستهای، ایران میگوید آماده است تا سریعتر از همیشه اورانیوم غنیسازی کند".
شیه ادامه داد: "زمانی که رئیسجمهور ترامپ در ماه می آمریکا را از توافق برجسته هستهای بین ایران و قدرتهای جهانی خارج کرد، منتقدان هشدار دادند این اقدام روابط (واشنگتن) با تهران را به الگوی پیش از ۲۰۱۵ اتهامات متقابل و درگیریهای نیابتی بازخواهد گرداند. در عین حال، باعث میشود ایران برای بازگرداندن سریع برنامهاش به سطوح پیش از توافق آماده شود. پس از چهار ماه، این مو به مو در حال اتفاق افتادن است".
"مقام بلندپایه هستهای ایران در هفته جاری برای نخستین بار پس از خروج آمریکا از (برجام) به آسوشیتدپرس گفته ایران یک تاسیساتی را در مرکز غنیسازی نطنز تکمیل کرده که میتواند سانتریفیوژهای پیشرفتهتر تولید کند. سانتریفیوژهایی که میتوانند ۱۰ برابر سرعت قبلی، اورانیوم غنیسازی کنند".
سیاست عرصه تبادل پیامهای معنادار است. معمولا زمانی که تنشها بین کشورها افزایش مییابد، مخصوصا زمانی که کانالهای دیپلماتیک محدود باشند، رسانهها ابزار اصلی انتقال پیامها میشوند. به نظر میرسد صالحی نیز تصمیم گرفته به برخی طرفها پیامی منتقل کند که برجام تنها گزینه ایران نیست و ایران میتواند کارتهای دیگری را وارد عرصه بازی کند. ظاهرا تحلیلگر واشنگتنپست، این پیام را دریافت کرده است. به همین دلیل، هشدار صالحی را نشاندهنده درستی مواضع منتقدان ترامپ دانسته است.
اما پیامها، ممکن است به شکل دیگری هم تفسیر شوند. به عنوان نمونه انستیتوی علم و امنیت بین المللی، که روی مسائل مرتبط با اشاعه هستهای متمرکز است، برداشت کاملا متفاوتی از اظهارات صالحی کرده است.
این انستیتو در صفحه توئیتر خود اظهارات صالحی را تلویحا نشاندهنده صحت مواضع منتقدان برجام دانست. در رشته توئیتهای این انستیتو آمده:" صالحی: در مسئله برنامه هستهای، اگر ما خارج شویم، ‘در یک جایگاه بسیار بسیار بالاتر خواهیم ایستاد’. این (اظهارات) فقط دو نیم سال پس از روز اجرای (برجام بیان شده است)! بسیاری از حامیان توافق استدلال کردهاند که این امر به این سرعت امکانپذیر نیست. در پنج تا ۱۰ سال (آینده) چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اگر اظهارات صالحی درست باشد، آنهایی که استدلال کردهاند بهتر است الان توافق (هستهای) را پایان دهیم و روی یک (توافق) جدید کار کنیم که محدودکنندهتر باشد، حق دارند".
شاید انستیتوی علم و دیگر محافل همفکر آن، این انتظار را داشتهاند که برجام محدودیت شدیدی بر برنامه هستهای ایران اعمال کند؛ و شاید به همین دلیل، اظهارات صالحی را نشاندهنده محدود نشدن برنامه هستهای پس از امضای این توافق دانست.