فرارو- ایران برای پاسخ به تصمیم برجامی کاخ سفید، گزینههای متعددی دارد.
به گزارش فرارو، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، امشب درباره سرنوشت توافق هستهای تصمیمگیری میکند. مقامات آمریکایی و اروپایی به رسانهها گفتهاند ترامپ از برجام خارج خواهد شد. خروج آمریکا از این توافق چندجانبه، احتمالا باعث لغو آن خواهد شد.
اگر ترامپ تهدیداتش به خروج از برجام را عملی کند، ایران چگونه پاسخ خواهد داد؟ خبرگزاری رویترز، در گزارشی ضمن بررسی گزینههای ایران به نحوه پاسخ احتمالی آن به ترامپ پرداخت و نوشت: "اگر (خروج ترامپ) اتفاق بیافتد، ایران ممکن است از طریق تضعیف منافع واشینگتن و متحدانش در خاورمیانه، پاسخ دهد".
در ادامه گزارش، به پاسخ احتمالی ایران در چند کشور خاورمیانه اشاره شده است.
عراق
هنگامی در سال 2014، داعش بخشهای وسیعی از عراق را اشغال کرد، ایران به کمک بغداد شتافت. از آن زمان، ایران به آموزش و تسلیح هزاران مبارز شیعی کمک کرد. این گروهها که حشدالشعبی (بسیج مردمی) نام دارند، یک نیروی سیاسی مهمی به شمار میروند.
رویترز نوشت: "اگر توافق فروبپاشد، ایران ممکن است حشد الشعبی - که خواهان خروج آمریکا از عراق است- را به افزایش حملات لفظی و شاید نظامی علیه نیروهای آمریکایی تشویق کند".
سوریه
ایران و گروههای شبه نظامی متحدش همچون حزب الله لبنان، از سال 2012 برای کمک به دولت سوریه در این کشور حضور دارند. به گفته رویترز، ایران هزاران مبارز شبه نظامی شیعی را در سوریه آموزش و مسلح کرده است. اسرائیلیها میگویند آنها "هرگز" به ایران اجازه نخواهند داد که در سوریه حضور نظامی دائمی داشته باشد.
رویترز مدعی شد: "اگر توافق هستهای فروبپاشد، ایران برای متوقف کردن متحدان شبهنظامی شیعیاش در سوریه از انجام حملاتی علیه اسرائیل، انگیزه کمی خواهد داشت. علاوه بر این، ایران و نیروهای تحت کنترلش در سوریه، ممکن است دردسرهایی برای 2000 نیروی آمریکایی مستقر در شمال و شرق سوریه - برای حمایت از پیکارجویان کُردی- ایجاد کند".
لبنان
در سال 2006، بین حزب الله و اسرائیل جنگ اتفاق افتاد. مقامات اسرائیلی اکنون ادعا میکنند که ایران در لبنان کارخانههای ساخت موشکهای نقطهزن احداث میکند. سطح تنشها در هفتههای اخیر بین ایران و اسرائیل بر سر سوریه بیشتر شده است. اگر چه حزب الله و اسرائیل اعلام میکنند که آنها به نزاع علاقهای ندارند اما تنشها ممکن است به سرعت به یک جنگ دیگر در لبنان تبدیل شود.
حزب الله در سال گذشته، هشدار داده که هر گونه حمله اسرائیل به سوریه و لبنان، ممکن است باعث ورود هزاران مبارز از کشورهایی مانند ایران، عراق و شبهنظامیان شیعی به لبنان برای کمک به حزب الله خواهد شد.
حزب الله و متحدان سیاسیاش به تازگی در انتخابات پارلمانی لبنان، بیش از نصف کرسیها پارلمان را به دست آوردند. در حال حاضر، این حزب با مخالفان سیاسیاش، مشخصا سعد حریری نخست وزیر، کار میکند.
رویترز مدعی شد: "اما اگر توافق هستهای فروبپاشد، ایران ممکن است به حزب الله فشار بیاورد تا مخالفانش را منزوی کند. به عقیده کارشناسان، چنین تحولی ممکن است لبنان را بیثبات کند".
هلال خشان، استاد مطالعات سیاسی در دانشگاه آمریکایی بیروت میگوید: " حزب الله عملا سپهر سیاسی لبنان را کنترل میکند. اگر آنها چنین کاری کنند، این یک دردسر محض خواهد بود".
یمن
عربستان سعودی، ایران را به مسلح کردن حوثیهای یمن متهم میکند. ایران این اتهامات را رد کرده است. حوثیها با بیان اینکه آنها به حملات هوایی عربستان به یمن پاسخ میدهند، موشکهایی به سمت تاسیسات نفتی عربستان شلیک کردهاند.
حامیان توافق هستهای میگویند، این توافق از تحول نزاع یمن به یک جنگ تمامعیار ممانعت کرده است.
رویترز ادعا کرد: "اگر توافق فروبپاشد، این ممکن است حمایت از حوثیها را بیشتر کند. امری که احتمالا باعث پاسخ نظامی عربستان و متحدان خلیجیاش همچون امارات خواهد شد".
معاهده انپیتی
علاوه بر این، ایران گزینههای مستقیمی در رابطه با برنامه هستهای دارد. مقامات ایران گفتهاند یکی از گزینههایی که آنها مشغول بررسی آن هستند، خروج از معاهده منع اشاعه هستهای (انپیتی) است.
علی آلفونه، پژوهشگر ارشد شورای آتلانتیک مدعی شده که چنین گرینهای برای ایران "فاجعهبار" خواهد بود.
حتی اگر ایران از انپیتی خارج نشود، ایران اعلام کرده که احتمالا غنیسازی اورانیوم را بیشتر خواهد کرد. هم اکنون، غنیسازی اورانیوم در ایران بشدت محدود است و طبق برجام، غنیسازی ایران باید در سطح 3.6 باقی بماند. پس از حصول توافق هستهای، ایران غنیسازی 20 درصدی را متوقف کرد.
هفته گذشته، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، گفته ایران میتواند اورانیوم را در سطوح بالاتر از قبل از برجام غنیسازی کند.