یادداشت دریافتی- مهدی محمدی*؛ طبق مطالعه انجام شده که اخیرا در مجله Research and Health به چاپ رسیده، شیوع افسردگی در مطالعات ایرانی به صورت فراتحلیل مورد بررسی قرار گرفته شد. در اين مطالعه، تمام مقالات علمی منتشر شده در زمینه افسردگی در ایران (طی سالهای 1375 تا 1390) مورد شناسایی قرار گرفته که پس از غربالگری و ارزیابی کیفیت مطالعات، در نهایت 145 مقاله وارد مرور سیستماتیک شده است. حجم نمونههای این مطالعات برابر با 132000 نفر میباشند.
نتایج این مطالعه نشان میدهد که شیوع کلی افسردگی در ایران 43 درصد میباشد. به عبارت دیگر میتوان گفت که تقریبا از هر دو نفر ایرانی یک نفر افسردهاند.
علاوه بر این، افسردگی به تفکیک گروههای مختلف (نوجوانان، دانشجویان، سالمندان و افسردگی خاص زنان نظیر دوران بارداری و یائسگی) مورد بررسی قرار گرفته که بیشترین شیوع افسردگی در بین سالمندان ساکن سرای سالمندان ( 82 درصد) گزارش شده است. لازم به ذکر است که در این مطالعه شیوع افسردگی دانشجویان از افسردگی دوران بارداری و یائسگی نیز بیشتر است.
بر اساس این مطالعه، شیوع افسردگی به تفکیک گروههای مختلف به گونهای است که این میزان در بین نوجوانان 43.6 درصد، دانشجویان 52.2 درصد، در جمعیت عمومی 37.3 درصد، دوران یائسگی 33.5 درصد، دوران بارداری 27.6 درصد، در بین سالمندان ساكن منزل 57.6 درصد و در سالمندان ساکن سراي سالمندان 81.9 درصد برآورد شده است.
بر اساس این نتایج و با توجه به شیوع بالای افسردگی در ایران، نگارنده معتقد است که افسردگی در ایران یک مشکل صرفا فردی تلقی نمیشود بلکه تعیینکنندههای اجتماعی مختلفی نظیر بیکاری، سطح درآمد، رفاه اجتماعی، سرمایه اجتماعی، سلامت اجتماعی و سایر عوامل ساختاری کلان در سطح بالای افسردگی در ایران موثر میباشند. بر این اساس توجه بیشتر به این مقولهها و اقدامات پیشگیرانه در این زمینه از اهمیت فراوانی برخوردار است که در سیاستگذاریهای کلان کشور میبایست مد نظر قرار گیرد.
* کارشناس ارشد رفاه اجتماعی