معمای نفتی داعش در خاورمیانه

سقوط جنگنده سوخو روسی ازسوی موشک‌های ترکیه در کنار تمام حواشی‌ها بحث پیچیده فروش نفت ازسوی داعش را نیز وارد کوران بحث‌ها و تنش‌ها کرد.

به گزارش بهار، روسیه ترکیه را به ارتباط با داعش و خرید نفت از این گروه متهم کرد و حتی عکسی از پسر رجب طیب اردوغان با رهبران داعش منتشر شد که مورد تایید هیچ مقام و ارگانی قرار نگرفت. در طرف مقابل هم ترکیه اعلام کرد که مدارکی در دست دارد که نشان می‌دهد شرکت‌های روسی واسطه فروش نفت داعش به دولت بشار اسد است.

هرچند تحریم‌های جدیدی که چندی پیش آمریکا علیه اشخاص حقیقی و حقوقی سوری اعمال کرد نشان می‌دهد که یک سر کلاف پیچیده فروش نفت داعش در سوریه است و یکی از این افراد تحریم شده یک دلال نفتی است که مقام‌های آمریکایی مدعی هستند از شبه‌نظامیان داعش برای دولت سوریه نفت خریداری می‌کند نام وی جورج حسناوی و شرکت مطبوعش HESCO در زمینه مهندسی و ساخت و‌ساز فعالیت می‌کند.

این‌ها اما همه در حد ادعا باقی مانده است اما آنچه در عالم حقیقت رخ می‌دهد این است که چاه‌های نفت در عراق و سوریه منبع درآمد خلافت نامشروع ابوبکر البغدادی است. تاریخچه صادرات نفت ازسوی داعش به ۱۴ تیر ۱۳۹۳ باز می‌گردد. داعش نخستین محموله‌های نفت را از میدان نفتی عجیل آغاز و آن‌ها را از منطقه کردستان عراق صادر کرد. رویترز چندی پیش نوشت که اعضای داعش به‌هنگام اشغال مناطقی در شمال عراق، چهار میدان نفتی کوچک را به تسلط خود درآوردند.

در نزدیکی شهر موصل در شمال عراق، داعش دو میدان نفتی «نجمه» و «قیاره» و در نزدیکی شهر تکریت هم دو میدان نفتی «حمرین» و «عجیل» را اشغال کردند. گفته می‌شود افرادی که نفت را از این گروه می‌خرند از راه‌های تحت کنترل این گروه و ازطریق شهرهای کفری یا غدیرکرم به پالایشگاه‌ها یا با هماهنگی ایست‌های بازرسی ازطریق شهر مخمور به منطقه کردستان می‌رسانند. نفت هرچند تنها یکی از منابع درآمد داعش است اما به‌لحاظ اهمیت خرید و فروش نفت در خاورمیانه مهم‌ترین علامت سوال خزانه داعش محسوب می‌شود.

 موسسه انرژی عراق به‌عنوان یک سازمان مستقل متمرکز بر بخش انرژی این کشور، درباره تولید و فروش نفت ازسوی داعش اعلام کرده است که این گروه روزانه بر تولید 30 هزار بشکه نفت در عراق و 50 هزار بشکه در سوریه کنترل دارد. این گروه با فروش این تولیدات به‌قیمت 40 دلار در هر بشکه در بازار سیاه (در مقایسه با 93 دلار در هر بشکه در بازار آزاد) روزانه 3.2 ملیون دلار درآمد کسب می‌کند. درآمد نفتی که به حدود 100‌میلیون دلار در ماه می‌رسد.

هرچند کسی مسئولیت خرید و دلالی نفت داعش را برعهده نمی‌گیرد اما دراین میان آنچه مسلم است این است: اولا، کسانی که به‌عنوان واسطه هزاران‌میلیون دلار به داعش برای خرید محصولاتش پول می‌پردازند، کاملا در جریان هستند که منبع این نفت خام ارزان قیمت کجاست. نفتی که بسیار ارزان قیمت فروخته شود، پول هنگفتی را دراختیاردلالان قرار می‌دهد. دوما، کسانی که واسطه هستند، کاملا برای آ‌ژانس‌های اطلاعاتی جهان شناخته‌شده هستند. سومین قطعیت این است که درحالی‌که ائتلاف و روسیه و فرانسه و دیگران سوریه را هدف قرار می‌دهند، بودجه داعش همچنان تامین می‌شود زیرا نفت داعش همچنان خریداران خود را دارد.