نشريه آلماني اشپيگل با تحقيقاتي كه درباره قيمت مسكن در چند كشور جهان انجام داده، زمان كنوني را فرصت مناسبي براي خريد مصرفي مسكن ارزيابي كرده است.
نتايج اين تحقيق ميداني مشخص كرده قيمت مسكن در بسياري از كشورها از سال 2007 تاكنون كاهش دورقمي (به طور متوسط بالاي 15درصد) يافته و چون در چنين شرايطي امكان سرمايهگذاري به قصد سودجويي در بازار مسكن تقريبا محال است، لذا اوضاع كاملا به نفع تقاضاي مصرفي براي صاحبخانه شدن است.
كارشناسان مسكن در انگليس هشدارهايي به عواقب توصيههاي اشپيگل دادهاند. آنها تصريح كردهاند: جلب توجه ناگهاني از سوي مصرفكنندگان به خريد مسكن ميتواند شتاب تند كاهش قيمت مسكن را كاهش دهد، اما در مقابل تحليلگران بازار مسكن ميگويند: ركود در اين بازار تا سال 2010 ادامه خواهد داشت.
اشپيگل در اين گزارش به تغيير ذائقه آمريكاييها در حوزه مسكن نيز اشاره كوتاهي كرده و نوشته است: برخي مردم آمريكا به دليل قوت نرخ دلار ترجيح ميدهند خارج از كشورشان صاحب مسكن شوند تا از آسيبهاي بحران مسكن آمريكا كه طي دوسال اخير خانههاي بيشاز دو ميليون نفر را در حراج بانكها گذاشته، در امان بمانند.
اين روزها بازار مسكن در سراسر دنيا دوران عجيبي را ميگذراند. قيمتها به شدت افت كرده و سرمايهگذاران بخش مسكن دچار دردسر بزرگي شدهاند، اما اين بازار براي مشترياني كه پولي در دست دارند و قصد خريد خانه مثلا براي استفاده شخصي خودشان و نه براي سرمايهگذاري را دارند، وضعيت بسيار خوبي ايجاد كردهاست. نشريه آلماني اشپيگل در گزارشي در اين باره نوشتهاست،
اكنون بهترين فرصت براي خريد مسكن در بازار است.
در شهر مادريد پايتخت اسپانيا، هر جا كه ميرويد تابلوي حراج را بر روي ساختمانهاي نيمه كاره يا تمام شده ميبينيد. تعجبي ندارد زيرا ركود جهاني، بازار مسكن و املاك كشور اسپانيا را كه تا همين چندي پيش رونق چشمگيري را تجربه ميكرد، تحت تاثير جدي قرار دادهاست. قيمت مسكن در سراسر كشور اسپانيا از بارسلونا تا جزاير بالريك، در سه ماه نخست سال 2009 بيش از 5/6درصد كاهش يافتهاست. پيشبيني ميشود كه تا پايان سال جاري ميلادي قيمتها 35درصد ديگر هم كاهش يابد.
ركود اقتصادي در اسپانيا و چند كشور دنيا باعث شده كه بسياري از خانهداران و صاحبان املاك براي بازپرداخت وامهاي بانكي خود به دردسر جدي بيافتند، اما اين ركود براي مشترياني كه پشتوانه مالي خوبي دارند، فرصتي شده تا وارد قراردادهاي پرفايده شوند. اين روزها سازندگان مسكن و فروشندگان ملك براي اينكه سرمايهشان بيش از اين راكد نماند و دست كم اصل پولشان زودتر برگردد، امتيازات و تخفيفهاي قابل توجهي براي املاك فروشي پيشنهاد ميكنند.
اكنون در تمام نقاط دنيا، از بازارهاي پررونق اروپايي مانند مونتهنگرو و كرواسي گرفته تا بازارهاي راكدي مانند فلوريدا و جنوب غرب آمريكا، زمان بسيار مناسبي براي خريد مسكن است. كاهش دو رقمي قيمت مسكن در بازارهاي دنيا از سال 2007 و تقويت دوباره ارزش دلار در برابر ارزهاي خارجي موجب شده كه آمريكاييها راحتتر از گذشته در خارج از كشور خانه بخرند. كشورها و اقتصادهاي در حال توسعه به ويژه برزيل و هند همچنان دورنماي رشد اقتصادي را پيش رو دارند. در اين بازارها قيمت مسكن يك هشتم متوسط قيمت در داخل آمريكا است. چندي پيش موسسه راهنماي املاك كه موسسهاي بينالمللي براي تحقيق و تخمين درباره وضعيت بازار مسكن در سراسر دنيا است، در گزارشي فهرست گرانترين و ارزانترين بازارهاي ملكي دنيا را منتشر كرد.
در ميان 10 شهر آخر اين جدول كه ارزانترين املاك مسكوني جهان را دارند، 3 شهر آسيايي ديده ميشود كه همگي در كشورهاي پرجمعيت و به سرعت در حال رشد قرار دارند. اين سه شهر بنگلور در هند، چنگدو در چين و جاكارتا دراندونزي هستند. شهر چنگدو به تازگي دچار زلزله شده و جاكارتا هم به خاطر بحران مالي اواخر دهه 1990 همچنان آسيبديده است. 5شهر از آمريكاي لاتين فهرست ارزانترين بازارهاي ملكي جهان را كامل ميكنند. كانسپسيون و سانتيهگو در شيلي، كيتو در اكوادور، ماناگوا در اكوادور و ليما در پرو.
جلب توجه بعضي مصرفكنندگان و مشتريان به خريد املاك حراج شده با قيمت پايين ميتواند تا حدي بازار مسكن را هم از ركود خارج كند.
چارلز وستون بيكر رييس بخش سرمايهگذاري بينالمللي در وزارت مسكن انگليس در اين باره به اشپيگل گفتهاست كه در ماه آوريل نسبت به ماه پيش از آن بازار مسكن لندن از نظر حضور مشتريان بينالمللي 10درصد رشد داشتهاست. هر چه سير نزولي قيمتها شيب تندتري بگيرد، اين استقبال بيشتر ميشود، اما هنوز عده زيادي هستند كه چون دورنماي روشن و مطمئني در اين بازار نميبينند، تمايلي به وارد شدن ندارند. بستههاي محرك اقتصادي در سراسر جهان وامهاي مسكن را احيا كرده، اما بانكها هنوز پيشپرداخت هنگفتي طلب ميكنند كه اين باعث ميشود خريد مسكن همچنان گزينه مطلوبي نباشد. تحليلگران همچنين هشدار ميدهند كه ركود در بازار مسكن در سال 2010 باز هم بيشتر ميشود.
از كجا خريد كنيم؟
ناظران بازار براي محدود كردن ريسك جانبي اين شرايط، پيشنهاد ميدهند كه خريداران به دنبال خريد مسكن در كشورهايي بروند كه دورنماي مطلوب بلند مدت اقتصادي دارند مانند تركيه و هند. آنها همچنين توصيه ميكنند كه خريداران به دنبال تامين سرمايه از بانكهاي چند مليتي باشند. اين كار باعث ميشود درصورت بحران داخلي در يك كشور و به خطر افتادن بانكهاي آن، بانكهاي چندمليتي درامان باشند و در نتيجه وام مسكن آنها سرجاي خود باقي بماند.
اما در اين شرايط اين پرسش مطرح ميشود كه كدام بازارها در جهان ارزش بررسي و سرمايهگذاري احتمالي دارد؟ تحليلگران انگليسي ميگويند كه بازار مسكن مونتهنگرو از اين نظر بهترين شرايط را دارد. مونتهنگرو در شمال آلباني و در شرق درياي آدرياتيك واقع است. اين كشور ساحلي كه روابط تجاري رو به رشدي با اتحاديه اروپا و روسيه دارد، از سال 2001 تاكنون رشد سالانه 28درصدي در بخش توريسم را تجربه كرده و قيمت مسكن در اين كشور از سال 2005 سالانه 20درصد رشد داشتهاست. تا پيش از بحران جهاني اقتصاد، خريداران سالانه 600ميليون دلار وارد بازار مسكن مونتهنگرو ميكردند.
تحليلگران بازار مسكن همچنين شرق اروپا را از بازارهاي خوب سرمايهگذاري و خريد مسكن ميدانند. در غرب اروپا قيمت مسكن در بعضي بازارها تا 50درصد هم كاهش يافتهاست.
خاورميانه و آسيا هم در رديفهاي بعدي بازارهاي مناسب براي سرمايهگذاري در بخش مسكن است، اما اين بازارها ريسك بيشتري دارند. در بعضي بازارهاي خاورميانه مانند شهر دبي، قيمت مسكن بيش از 30درصد كاهش يافته و تحليلگران ميگويند كه تا پايان سال جاري ميلادي قيمت مسكن در دبي تا 70درصد كاهش مييابد.
با اين حال نبايد فراموش كرد كه هرگونه سرمايهگذاري در هر بازاري تا وقتي بحران جهاني اقتصاد ادامه دارد، كار پرخطري است.