فرارو- "مخالفان آمدن مکدونالد اغراض سیاسی دارند." یک کارشناس مسائل سیاسی بابیان این مطلب گفت: گروهی که توافق هستهای منافع آنها را به خطر انداخته است از هر فرصتی برای تخریب دولت و ناچیز نشان دادن دستاوردهای توافق هستهای استفاده میکنند.
ماجرا از وقتی آغاز شد که سایت فیدیلو خبری مبنی بر اعلام آمادگی مکدونالد در ایران منتشر کرد. باشگاه خبرنگاران جوان نیز در گزارشی نوشت که «بعد از بخش آگهیهای گوگل که دو روز بعد از توافق، ایران را در لیست کشورهایی که باید به آنها سفر کرد، قرارداد، اینک شرکت مکدونالد-تولید کننده فست فود و ساندویچهای معروف که به نماد آمریکا شهرت دارند- هم رسماً اعلام کرد که در تهران نمایندگی میپذیرد و فرم ثبتنام الکترونیک نمایندگیاش در ایران را گشود.»
مسئله مورد استقبال کاربران در فضای مجازی قرار گرفت و روزنامههای اصلاح طب نیز این خبر را منتشر کردند. بهاینترتیب بهانه تازهای به دست مخالفان دولت و توافق هستهای افتد. فریاد برآوردند این اتفاق نشانه این است که فرهنگ غرب بر ما چیره شد و دولت به دنبال زمینهسازی برای رابطه با آمریکا است و ... .
اکنون بعد از چند هفته جدل تکلیف ماجرا روشن است و علی فاضلی رییس اتاق اصناف ایران آب پاکی را روی دست منتظران مکدونالد ریخته است.
به گفته او مکدونالد درخواستی برای فعالیت در ایران نداشته است و قرار نیست که برای فعالیت چنین بنگاههایی در ایران مجوز صادر شود.
اگرچه چندی قبل خسرو تاج، قائممقام وزیر صنعت نیز اعلام کرده بود که طبق قانون اصناف کشور، اینگونه فعالیتها نیازمند اخذ مجوز از اتحادیههای صنفی ذیربط است اما اکنون رییس اتاق اصناف تأکید کرده است که برای ورود چنین بنگاههایی باید جریان سیاستگذاری نظام تصمیم گیرد که اصلاً اینگونه مسائل و صدور مجوز برای این فعالیت آنها مطرح نیست.
همزمان با روشن شدن تکلیف این ماجرا شاهد هستیم کهموج مخالفتها با ورود این برند آمریکایی همچنان ادامه دارد و حتی چهرههای سیاسی و نظامی هم به این موضوع ورود میکنند. بهعنوان نمونه سردار نقدی در این خصوص گفته است «اقتصاد مقاومتی میگوید باید رشد علمی را افزایش داد، ولی اقتصاد عاریتی میگوید شتاب علمی کشور اگر کم شد مهم نیست با غربیها رفیق میشویم و تکنولوژی میآوریم. ما فکر کردیم تکنولوژی موتور بوئینگ را میآورند ولی مکدونالد میآورند!»
قبل از آنهم محمدکاظم انبار لویی عضو حزب موتلفه اسلامی در گفتوگویی با میزان از نشریات به تعبیر او زنجیرهای انتقاد کرده بود زیرا به اعتقاد وی سطح دستاوردهای توافق هستهای را به گشایش شعبههای مکدونالد تنزل دادهاند و درعینحال به نقش بِرند مکدونالد و سایر مظاهر مادی و اقتصادی غرب در فروپاشی و اضمحلال اتحاد جماهیر شوروی پرداخته بود!
حجتالاسلام سید رضا تقوی نیز در سخنرانی پیش از خطبههای نماز جمعه تهران اظهار کرده بود «ما میگوییم آمریکا دشمن شماره یک مستضعفان است حالا عدهای هنوز توافق مشخص نیست علاقه دارند مک دونالد آمریکایی بیاید در ایران و شعبه باز کند.»
رسانههای اصولگرا نیز بیکار ننشستند. گفتوگوی احمدی شهریور رییس اتحادیه اغذیهفروشان با نسیم آنلاین مورد استقبال روزنامههای جوان و کیهان قرار گرفت. او گفته بود که «مگر مسئولان دنبال اشتغالزایی و تولید داخلی نیستند، اگر چنین اهدافی را دنبال میکنند بدون شک باید بدانند که حضور شعب مکدونالد و فعالیت آنها در کشور به نفع ما نخواهد بود.»
اینطور بود که کیهان با فونت درشت تیتر زدن «ورق خوردن تاریخ با سیبزمینی سرخکرده!».
ازآنجاییکه رسانه ملی دیگر تحت امر عزتالله ضرغامی نیست، او در صفحه اینستاگرامش در این خصوص نوشت «مکدونالد و پپسی کولا بهعنوان نمادهای سیاسی آمریکا، دهها سال است که با ورود به کشورهای هدف، فضای تحول فرهنگى سیاسی به نفع آمریکا را القا میکنند. امروز در ایران و در دیگر کشورها، انواع فستفودهای مشابه و بهتر هم عرضه میشود. مراقب باشیم آمریکاییها ساندویچ را جایگزین رفع تحریمها نکنند! حالا فست فود را بیخیال! خداییاش یک املت پرگوجه ى فلفل دار با بربری کنجدی، جایگزین دارد؟»
سایت مشرق نیز در گزارشی با عنوان «دیپلماسی غذایی آمریکا در برابر ایران» نوشت «هنگامیکه قانون اجازه ثبت شعبه يا نمايندگي شرکتهای خارجي و یا ضوابط فعالیت واردکنندگان کالاهای سرمایهای و مصرفی بادوام خارجی در کشور را مطالعه میکنیم نه نشانی از حمایت از تولید ملی در آنها مییابیم و نه روحی حماسی در آن حس میکنیم.»
روزنامه هفت صبح نیز با گزارشی تحت عنوان «همه برندهایی که در ایران حاشیهساز شدند» علاوه بر مکدونالد پای kfc، کوکاکولا، نستله و بنتون را هم وسط کشید.
نگاهی گذرا به همه این مخالفت کردنها با آمدن مکدونالد روشن میشود که مسئله از حضور یک برند غذایی که اتفاقاً باید در عرصه اقتصاد بررسی شود، فراتر رفته و حرف از روحیه حماسی و مقابله بافرهنگ غرب و ایستادگی در برابر آمریکا، بیثمر بودن توافق هستهای و ... است. سؤال اینجا است که چرا هر مسئله سادهای در کشور ما یک جنجال سیاسی و رسانهای میشود؟
داریوش قنبری کارشناس مسائل سیاسی
در گفتوگو با فرارو در این خصوص گفت: بحثهایی که پیرامون مکدونالد مطرح شد بیشتر ناشی از نوعی نگاه سیاسی است که میخواهد بگوید توافق با غرب به معنی غربی شدن است. در حالی اصلاً اینطور نیست و مردم بهتر از هرکسی میدانند که چه اتفاقی درصحنه سیاسی کشور افتاده و چه خطراتی از کشور دور شده است.
نماینده پیشین مجلس بابیان اینکه مگر مکدونالد چیزی بیشتر از یک ساندویچ و فست فودی است که اکنون هم در اغذیهفروشیهای کشور وجود دارد؟! گفت: مگر هر کس ساندویچ بخورد غربی شده است یا مگر پیتزا غذای ایرانی است؟ چه اتفاقی افتاده است که نسبت به مکدونالد اینطور واکنش نشان میدهند. مگر kfc برند بینالمللی نیست؟ مسئله این است که اغراض سیاسی دارند.
وی افزود: سطح مشکلات و مسائل موجود در حوزه روابط ایران و آمریکا را نمیتوان آنقدر تنزل داد که تصور کنیم با آمدن مکدونالد حل میشود لذا روشن است کسانی که توافق هستهای منافع آنها را به خطر انداخته است سعی دارند ناراحتیهای خود را اینطور نشان دهند.
قنبری با تأکید بر اینکه نمیتوان درهای اقتصاد کشور را به روی دنیا بست، گفت: این کار دردی را دوا نمیکند و نوعی خود تحریمی است اما اگر قرار بر این رویکرد هم باشد باید با همه کشورها یکجور برخورد شود. نمیتوان در مقابل واردات اجناس بنجل چینی ساکت بود و پای مکدونالد که رسید اینطور برخورد کرد.
این کارشناس مسائل سیاسی در پاسخ به این پرسش که تاکتیک مخالفان توافق که مکدونالد یا هر موضوع دیگری را بهانه میکنند، چقدر مؤثر خواهد بود، گفت: اینها سعی میکنند که از طرح این مسائل برای خود پایگاهی ایجاد کنند اما حرفشان کهنهتر از آن است که نتیجهای داشته باشد.
وی با تأکید بر اینکه مسئله کماهمیتتر از آن است که به آن پرداخت شود، گفت: برخی به دنبال تخریب دولت هستند و از هر فرصتی برای این کار استفاده میکنند. همه توان خود را به کار میگیرند تا دستاوردهای توافق هستهای را ناچیز جلوه دهند و ما این را میدانند لذا نباید به این مسائل اهمیت داد.