چرا توافق بازار مسکن را هیجان‌زده نکرد؟

فرارو- یکی از بازارهای راکد و البته مهم اقتصاد، بازار مسکن است که برخلاف انتظار طی یک هفته گذشته و پس از دستیابی به توافق هسته‌ای هیچ تغییر قابل‌توجهی نداشته است.

برخی از دلالان و واسطه‌گران تلاش می‌کنند که با راه انداختن شایعه و ... موج افزایش قیمت راه‌اندازند اما حقیقت بازار چیز دیگری است.

این در حالی است که بسیاری از مردم منتظر بودند تا بعدازاین توافق بازار از رکود خارج‌شده و تغییراتی در قیمت‌ها ایجاد شود. این افراد اکنون می‌پرسند که دلیل ادامه رکود و اثر نداشتن توافق چیست؟

محمدعلی پورشیرازی کارشناس حوزه مسکن در گفت‌وگو با فرارو به این پرسش پاسخ داد و گفت: من در مورد اصل توافق انجام‌شده در وین هیچ بحثی ندارم زیرا با زحماتی خالصانه حاصل‌شده است اما در مورد اثرات آن بر بازار به‌طور اعم اعتقاد داردم که هنوز نوعی گنگی وجود دارد.

وی با تأکید بر اینکه این توافق هیچ تأثیر کوتاه‌مدت و حتی هیجانی بر بازار مسکن نداشته است، گفت: حوزه مسکن یک حوزه مستقل نیست و تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. گذشته از مسائل سیاسی که ظرف هشت، نه سال گذشته با این حوزه ارتباط پیدا کرد؛ باید توجه داشت که این بخش با بیش از 260 حرفه مرتبط است لذا تا زمانی که در آن بخش‌ها تغییری ایجاد نشود و درآمد مردم به‌خصوص قشر متوسط و پایین جامعه افزوده نشود نمی‌توان انتظار داشت که بازار مسکن تکان بخورد.

پور شیرازی افزود: احتمال افزایش قیمت در بازار مسکن وجود ندارد زیرا نقدینگی خریداران افزایشی نداشته است و تغییری در قدرت خرید مردم حاصل نشده است.

برخی از فعالان بازار مسکن پیش‌بینی افزایش اندک قیمت مسکن را می‌کنند و دلیل این مشاوران املاک هم رونق احتمالی بازار در روزهای پیش رو است؛ اما بسیاری از دلالان مسکن معتقدند نباید به این زودی‌ها منتظر تأثیر تفاهم هسته‌ای بر قیمت‌های مسکن بود.

گفتنی است که در حال حاضر نرخ‌ها در بازار مسکن بر اساس جو روانی که برخی دلالان مسکن ایجاد کرده‌اند تعیین می‌شود.

پوشیرازی نیز یکی از مشکلات بخش مسکن را نقش واسطه‌ها در بازار می‌داند و معتقد است که یکی از اشکالات ما در بازار مسکن و دیگر بخش‌ها حضور واسطه‌ها است که با منفعت‌طلبی‌های خود بازار را از تعادل خارج می‌کنند.

وی همچنین سرمایه‌ای شدن مسکن در اقتصاد ایران را مشکل قابل‌توجه دیگر دانست و گفت: در هیچ جای دنیا این‌طور نیست که فردی سرمایه خود را به‌جای سرمایه‌گذاری در تولید، خانه بخرد و اجاره بدهد اما بر اساس سیاست‌های غلط در کشور ما چنین نگاهی وجود دارد. از سوی دیگر سازنده‌ای که سرمایه خود را به‌جای مصرف در بخش‌های تولید ساختمان ساخته و حالا می‌بیند که پول او بیشتر از یک سال راکد بوده است تصمیم می‌گیرد که با افزایش قیمت سود خود را به دست آورد. به‌این‌ترتیب عوامل مختلف بر بازار اثر می‌گذارد.

به‌هرحال اینکه اثرگذاری توافق هسته‌ای در بازار مسکن به‌زودی قابل‌مشاهده نیست و به زمان بیشتری نیاز دارد مورد تائید دیگر کارشناسان این حوزه نیز هست. بهروز ملکی کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگویی گفته است «پس از توافق، بازارهاي طلا و ارز با كاهش جذب نقدینگی مواجه شده و در مقابل، انتظار می‌رود دارایی‌های تولید محور و اصطلاحاً چسبیده به زمین مانند بورس و مسکن از جذابیت قابل قبولی برای جذب نقدینگی برخوردار باشند با اين تفاوت كه واكنش بازار بورس، سريع و واكنش بازار مسكن، بطئي خواهد بود.»

کارشناسان اعتقاددارند که تغییر در بازار مسکن مستلزم ایجاد تغییرات در عواملی همچون رشد اقتصادی و تولیدی، نقدینگی و توان خرید مردم، بازارهای موازی مانند ارز، بورس و طلا، وام خرید مسکن، سیاست‌های شهرسازی و شهرداری و... است و این عوامل می‌توانند موجب تشدید یا تأخیر در شکل‌گیری ادوار تجاری بخش مسکن شوند.

از سوی دیگر نمی‌توان ساختار زمان‌بر، سرمایه‌بر، مکان محور و غیرقابل واردات بودن مسکن را نیز در کندی اثرپذیری این بخش نادیده گرفت.

اما از سوی دیگر عده ای از تحلیلگران حوزه مسکن ضمن تائید نیاز به زمان بیشتر برای نمایان شدن اثرات توافق در بازار مسکن، خوش‌بینی بیشتری دارند و معتقد هستند که به دنبال این توافق و گشایش‌های اقتصادی پس‌ازآن شاهد رشد اقتصادی، افزایش قدرت خرید خانوارها، اشتغال و تقویت تقاضای مؤثر در بازارهای اقتصادی ازجمله بخش مسکن خواهیم بود.

بر این اساس باید منتظر بود تا پس از قرار گرفتن درروند صعودی رشد اقتصاد ملی، بازار مسکن نیز به سمت رونق هدایت شود و به‌طورکلی در سه‌شاخه اصلی این بازار اعم از قیمت، حجم معاملات و ساخت‌و‌ساز، تأثیرات مثبتی را شاهد باشیم.