یادداشت دریافتی- دکتر سعید صادقیه اهری*؛ اعتیاد بلایی خانمانسوز ویک وضعیت جسمی، روحی و اجتماعی خاصی است که به درستی از سوی دبیر اتاق‌های فکر ستاد مبارزه با مواد مخدر به" زلزله خاموش" تعبیر شده است.
به قول این مقام مسئول اعتیاد به عنوان بزرگترین شوک هزاره سوم، معضلات جدی را در ابعاد مختلف رقم زده است و تا آنجا پیش رفته است که در کنار فقر، مشکلات زیست محیطی و تهدیدات هسته ای، یکی از چهار بحران جهانی مطرح شده است.
به طوری که در آخرین نگرش سنجی که از مردم ایران صورت گرفت؛ بیش از 90 درصد مردم موضوع مواد مخدر و روانگردان‌ها را به عنوان یک معضل اساسی مطرح کرده اند. سالانه حدود 10 هزار میلیارد تومان خسارت و هزینه در حوزه مواد مخدر بر اقتصاد کشور تحمیل می‌شود. براساس مطالعه سال 1390 نرخ شیوع اعتیاد 2.65 درصد بوده و 12 استان در حوزه اعتیاد در وضعیت قرمز قرار دارند.
گفتگوی 5+1 تلاشی دیپلماتیک برای حل اختلافات سیاسی طرفین است. تلاشی مقدس که می‌خواهد مشکلات را بدون تخریب زیر ساخت‌های کشور و بدون خون و خونریزی حل وفصل نماید. جالب است که تلاشی مشابه و با این پیچیدگی را در تاریخ ژاپن نیز می‌بینیم ولی وقتی به تاریخ ان چرخش تاریخی ژاپن نگاه می‌کنیم به سال 1887 و تلاش‌های اینوبه می‌رسیم که در واقع شروعی به تعامل عملی ژاپن با جهان بود.
تلاش امروز دیپلمات‌ها در گفتگوهای 5+1 عبرت گرفته از ان سوال سهمگین بشر بعد از جنگ جهانی دوم با 50 میلیون کشته و هزاران شهر ویران، با این عبارت بود که "ما چه مشکلی داشتیم که نمی توانستیم دور میز مذاکره با هم حل کنیم"؛ البته وجود انسان‌های بیماری مانند هیتلر، استالین و موسیلینی قدری تحلیل وقایع ان دوران را سخت تر می‌نماید.
حال قسمت جالب این موضوع ارتباط اعتیاد با توافق ژنو است که در نوع خود جالب و مهم می‌باشد.
انسان ماهیتاً موجودی است که دنبال لذت است و در تعالیم هم پرهیز از لذتهای دنیوی و اخروی توصیه نشده که هیچ، مسیرهای متعددی هم برای بهرمندی از لذات دنیوی واخروی پیش بینی شده است. در واقع انسان در این عالم عملا در حرکت بین مواضع لذت است، ممکن است از لذتی در گذرد ولی این گذر ازیک موضع لذت، حتما با چشم داشت به یک لذت دیگر اتفاق می‌افتد.
این لذت می‌تواند امید به یک نعمت لذت بخش اخروی و یا یک موفقیت لذت بخش در سال‌های بعد باشد. به تعبیر دیگر در یک کشور جوان زمانی از لذتهای زودگذر مانند سیگار و مواد مخدر چشم خواهد پوشید که یک لذت بهتر و ملموس و قابل پیش بینی را برای خود در سال‌های اتی متصور باشد.
گفتگوهای 5+1 در صورت موفقیت کمک خواهد کرد تا کشور از وضعیت مبهم به در اید و شرایط مردم و جوانان به شرایط قابل پیش بینی نزدیک شود.
یاد ان استاد بخیر که در ساده ترین تعریف از کشور توسعه یافته می‌گفت کشور توسعه یافته کشوری است که در آن همه چیز قابل یش بینی باشد. در این شرایط است که جوان ما تحلیلی مثبت از شرایط خود در اینده خواهد داشت و در صورت رشد دراز مدت و واقعی کشور، امید مثبت به اینده برای تحصیل درامد و شغل پایدار را خواهد داشت و این موتور محرکه پرهیز انان از توجه به لذتهای زودگذر مانند سرگرمی با سیگار و مواد مخدر خواهد بود.
در غیر این صورت جوان ما ستانده ای در مقابل ترک لذتهای زودگذر امروز خود نخواهد داشت.
*دانشیار گروه پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
