ضرورت شتاب در حرکت دستیابی به توافق جامع

فرارو- تحریم هایی جدیدی را علیه ایران وضع می کنیم. این تازه ترین تهدیدی است که سناتورهای جمهوری خواه در آستانه حضور در کنگره آمریکا و تسلط کامل بر آن در باره ایران و توافق جامع هسته ای میان ایران و گروه 1+5 مطرح کردند.

به گزارش فرارو، لیندزی گراهام، سناتور جمهوری خواه ایالت کارولینای جنوبی که به داشتن مواضع ضد ایرانی مشهور است در جریان یک مصاحبه مطبوعاتی مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در سرزمین های اشغالی، مدعی شد که «تشدید تحریم ها علیه ایران از اولین دستورکارهای کنگره جدید آمریکا خواهد بود.»

کنگره جدید آمریکا 20 ژانویه (30 دی) در حالی کار خود را آغاز می‌کند که بر پایه انتخاباتی که ماه گذشته در آمریکا برگزار شد دموکرات ها با شکست از رقیب خود اکثریت کنگره را به جمهوری خواهان واگذار کردند.

جمهوری خواهان در حالی بر کنگره آمریکا تسلط کامل پیدا خواهند کرد که ایران و گروه 1+5 در انتهای مسیر دستیابی به توافق جامع هسته ای قرار دارند.

توافقی که می تواند سرنوشت پرونده هسته ای ایران را برای همیشه تغییر دهد و این پرونده را از قالب امنیتی و سیاسی خارج و آن را تبدیل به یک پرونده عادی همچون سایر کشورهای عضو ان پی تی کند.

همچنین بر پایه توافق جامع قرار است که در مورد تحریم هایی همه جانبه و بین المللی در چارچوب قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین تحریم های یکجانبه ای که توسط آمریکا و اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال شده است تصمیم گیری شود.

این در حالی است که در این میان، مولفه‌های تاثيرگذار در جهت خلاف توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 که سناتورهای آمریکایی جزئی از آن محسوب می شوند هم، مخالف عادی شدن پرونده هسته ای در راستای تداوم پروژه ایران هراسی هستند و هم، بر ادامه اعمال تحریم ها علیه جمهوری اسلامی اصرار دارند.

اگر چه کنگره آمریکا مانعی جدی در مسیر عادی شدن پرونده هسته ای ایران محسوب نمی شود اما رسیدن به توافق جامع منوط به تعیین تکلیف درباره همه موضوعات مورد اختلاف ایران و 1+5 از جمله تحریم ها است و این همان جایی است که کنگره آمریکا می تواند از ابزارهای قانونی خود استفاده کند.

بنابراین عادی شدن پرونده هسته ای ایران و تعیین تکلیف تحریم ها به خصوص تحریم هایی که از مسیر کنگره گذشته و علیه ایران به تصویب رسیده است به نوعی لازم و ملزوم یکدیگر هم هستند.

این در حالی است که هم به عقیده محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و هم شخص باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا اعمال تحریم هایی تازه علیه ایران مرگ مذاکرات هسته ای و اعلام رسمی خاتمه گفتگوهای دیپلماتیک به منظور دستیابی به راه حلی برای پایان دادن به مناقشه بیش از یک دهه ای پرونده هسته ای است.

برهمین اساس هم تاکنون باراک اوباما که بسیار امیدوار است از طریق دیپلماتیک موضوع هسته ای ایران را تا پیش از پایان دوران ریاست جمهوری خود حل و فصل کند، بارها کنگره را تهدید کرده است که هرگونه تحریمی که دستیابی به توافق هسته ای با ایران را تهدید کند وتو می کند.

این تهدید حداقل در دوره کنگره فعلی آمریکا از کارآیی لازم برخوردار بود چرا که در این کنگره جمهوری خواهان اکثریت را در اختیار نداشتند و دموکرات ها هر چند در میان آنها مخالفان توافق با ایران هم حضور دارند اما اکثریت آنها از سیاست های کاخ سفید و رییس جمهور هم حزبی دفاع کردند و از دوره ای به بعد طرح های مبتنی بر تحریم های جدیدتر علیه ایران را از دستور کار خارج شدند.

با این حال معلوم نیست که آیا در دوره جدید کنگره که کمتر از یک ماه دیگر آغاز به کار می کند آیا تهدید اوباما می تواند مانع از اعمال تحریم های جدید علیه ایران شود یا نه.

این در حالی است که از هم اکنون و پیش از آغاز به کار رسمی کنگره، تندروها در آمریکا دست به کار شده اند تا زمینه اعمال تحریم های جدید علیه ایران را در کنگره جدید فراهم کنند.

به نوشته علی واعظ، تحلیلگر ارشد ایران در گروه بین‌المللی بحران «در این راستا دو اقدام در چند هفته گذشته صورت گرفت. در ابتدا یک مؤسسه امریکایی تندرو با رجوع به گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد گازدهی و آزمایش یک سانتریفیوژ نسل پیشرفته ایران (5IR-) مدعی شد که این امر نقض فاحش توافقنامه ژنو است. این در حالی است که بر اساس متن برنامه اقدام مشترک ژنو "ایران برنامه تحقیق و توسعه (R & D) تحت نظارت، ازجمله برنامه تحقیق و توسعه جاری غنی‌سازی خود را که باهدف انباشت اورانیوم غنی شده صورت نمی‌گیرد، ادامه خواهد داد"... در اقدامی دیگر یک رسانه امریکایی ادعا کرد: اقدام ایران در تهیه تجهیزات برای رآکتور اراک خلاف تعهدات این کشور در چارچوب برنامه اقدام مشترک است. این در حالی است که بر اساس توافقنامه ژنو ایران تعهد داده است که تجهیزات جدید در رآکتور اراک نصب نشود، ولی در مورد خریداری آنها ملزم به هیچ محدودیتی نیست.»

بر این اساس در آستانه آغاز به کار کنگره جدید آمریکا، جمهوری خواهان، عزم خود را جزم کرده اند تا مسیر دستیابی به توافق هسته ای علیه ایران را منحرف کنند.

از این رو ضروری است که ایران و ١+٥ در حرکت خود برای رسیدن به توافق شتاب دوچندانی دهند تا پیش از آغاز به کار کنگره جدید آمریکا حداقل به یک توافق سیاسی دست پیدا کنند و روی اصول اساسی درمورد توافق جامع و نهایی به نتیجه برسند تا امیدواری برای رسیدن به این توافق همچنان زنده بماند.