نصرالله: بشار اسد خط قرمز ماست

یک روزنامه لبنانی گزارش کرد که نماینده رئیس‌جمهوری روسیه در دیدار اخیر با دبیر کل حزب‌الله لبنان، از وی شنیده است که «بشار اسد رئیس جمهوری سوریه و ارتش آن خط قرمز است» و روسیه در حل بحران باید آن را مد نظر قرار بدهد.

به گزارش فارس، «میخائیل بوگدانف» فرستاده «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه در امور خاورمیانه، حدود دو هفته پیش به سوریه و لبنان سفر کرد اما انتشار جزئیات سفر او هنوز ادامه دارد.

بنا بر گزارش‌های خبری، نماینده رئیس جمهوری روسیه در خاورمیانه، این روزها سرگرم فراهم کردن مقدمات گفت‌وگوی «سوری-سوری» در مسکو است تا بر اساس آن، راه حلی سیاسی میان دولت سوریه و مخالفان برای حل بحران این کشور شکل بگیرد.

روزنامه الاخبار لبنان در چاپ امروز پنجشنبه، جزئیات دیدار بوگدانف با سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان را منتشر کرد و مدعی شد که سید حسن نصرالله به نماینده پوتین گفته است که «بشار اسد خط قرمز ماست» و هر راهکاری باید زیر سقف رئیس‌جمهوری سوریه باشد.

الاخبار با طرح این سوال که «طرح روسیه چیست؟ حد و حدود آن چیست؟ سید حسن نصرالله به بوگدانف چه گفت؟»، طرح روسیه را مبهم ارزیابی کرد و در خصوص دیدار نصرالله و بوگدانف نوشت: پنجم دسامبر، نماینده پوتین با سید حسن نصرالله دیدار کرد. بوگدانف پس از سفری منطقه‌ای و اطلاع از مواضع مختلف و دیدگاه‌های متفاوت به دیدار نصرالله رفت و مناسب دید که از آنچه اطلاع‌یافته - چه آنچه خودش شخصا شنیده چه آنچه به گوش مسکو رسیده یا درباره مواضع مختلف درباره بشار اسد گفته شده- سید حسن نصرالله را مطلع کند.

اسد و گزینه‌های راهبردی او، خط قرمز است
به نوشته الاخبار، «مرد مقاومت، بدون کمترین ابهامی، برای بوگدانف توضیح داد که ما درگیر جنگ علیه تروریسم و دفاع از سوریه و حاکمیت و سیاست‌های راهبردی آن هستیم و در عین حال، به همان اندازه، درگیر جنگ [دفاع از] رئیس‌جمهوری [سوریه]». هیچ راهکاری [پذیرفته] نیست مگر زیر سقف رئیس جمهوری. رئیس جمهوری خط قرمز است.

الاخبار در توضیح این مسئله که مگر چه صدمه‌ای به مقاومت می‌خورد اگر همه چیز حفظ شود اما [مثلا] مدت ریاست [بشار اسد] کاهش یابد؟، نوشت: هرگز [چنین چیزی پذیرفتنی نیست]. اول اینکه بشار اسد که رهبری مقاوم بوده، امروز پس از [گذشت حدود] چهار سال از جنگ، نماد مقاومت و محور آن و نمادی معنوی باارزشی شده که نمی‌توان آن را در [معامله] معادلات یافتن راهکار سیاسی [برای حل بحران] قرار داد. دوم اینکه بشار اسد، شخص او، نماد او و رویکرد‌هایش، خلاصه دولت و کشور سوریه است و رهبری است که قادر است جنگ سوریه علیه تروریسم را اداره کند. سوم اینکه بشار اسد [در زمان کنونی] عامل وحدت سوریه است و نمی‌توان وی را صرفا گزینه‌ای وابسته به طرفی دینی، یا مذهبی یا منطقه‌‌ای (در سوریه) یا حتی حزبی سیاسی (در این کشور) قلمداد کرد. در نتیجه پذیرفتنی نیست که او را وارد چانه‌زنی‌های یافتن راهکار سیاسی در سوریه کرد. چهارم اینکه بشار اسد با تجربه‌ای که از زمان اشغالگری آمریکا در عراق در سال 2003 به دست آورد، زمانیکه آمریکا [در پشت پرده اسد را] تهدید کرد که اگر از راهبرد مقابله با غرب و اسرائیل دست برندارد به سوریه نیز حمله می‌کند، سپس اصرار اسد بر حفظ روابط با ایران و حمایت از گروه‌های مقاومت و مقابله اسد با تحریم و محاصره از سال 2005 (علیه غزه) و ایستادگی مقابل تجاوز اسرائیل به لبنان در سال 2006 و بالاخره رهبری مقاومت سوریه در مقابل تروریسم از سال 2011، بشار اسد با این تجربه، جایگاه خود را نه فقط در مقام یک رئیس جمهور بلکه جایگاه خود را نزد جریان‌ مقاومت و مردم حامی مقاومت در منطقه به دست آورده است.

الاخبار افزود: بوگدانف از جلسه دیدار با نصرالله با سه خط قرمز بیرون آمد که طرح روسیه باید بر اساس آن تنظیم شود؛ حاکمیت سوریه و گزینه‌های راهبردی آن، ارتش سوریه و بشار اسد رئیس جمهوری سوریه. زیر سقف این سه گزینه، مسکو طرح خود را به سوریه خواهد داد و میز مذاکره شاهد گفت‌وگو درباره همه موضواعات خواهد بود؛ مذاکره‌ای بدون پیش‌شرط و بدون رجوع به مسائلی قبلی مانند مذاکرات «ژنو-1» یا هر پیشنهادی که به این سه خط قرمز که حاکمیت سوریه را خدشه‌دار کند، آسیبی بزند.

طرح روسیه برای حل بحران چگونه است؟ شرط عربستان چیست؟
الاخبار نوشت: طرح روسیه مبهم به نظر می‌رسد. شاید پیچیدگی‌اش عامدانه باشد تا به طرف‌های مذاکره (دولت و مخالفان) اجازه بدهد تا اصطلاحا ابتدا از درختی که از آن بالا رفته‌اند، پایین بیایند. احزاب مخالف داخلی (سوریه)، مانند حزب «هیئة التنسیق» و حزب «اراده مردمی» بر مرجع قرار گرفتن مذاکرات «ژنو-1» تأکید دارند. اما جریان طرفدار گفت‌وگو در «ائتلاف معارضان» (خارج ازکشور) بر رفتن بشار اسد، در هر راه‌حلی تأکید می‌کند. این شرطی است که همه می‌دانند که واقع‌بینانه نیست. این شرطی است که عربستان سعودی با سبدی از مشوق‌های مختلف پیشنهاد می‌کنند و می‌گویند که با هر شیوه حکومتی در سوریه چه از حیث قانون اساسی، چه از حیث سیاسی، نظامی و امنیتی کنار خواهند آمد به شرط آنکه بشار اسد کناره‌گیری کند.

در مقابل، در قاهره (مصر)، امان (اردن) و دیگر پایتخت‌ها -که برخی‌شان در خلیج فارس است- ایده‌های واقعگرایانه‌تری در حال بررسی است که بشار اسد را پذیرفته و انتقال بخشی از اختیارات وی به دولت وحدت ملی را پیشنهاد می‌کند بدون اینکه به اختیارات وی در وزارت دفاع، امنیت و امور خارجه خدشه‌ای وارد شود.

الاخبار در ادامه با بیان اینکه ارائه طرح‌های مختلف، تمامی ندارد، نوشت که وجه تمایز همه این طرح‌ها این است که در سال 2015 همه طرف‌ها به جایی رسیده‌اند که به سمت حل سیاسی (بحران) حرکت می‌کنند و بسیاری نیز به دنبال این هستند که در سایه تحولاتی مانند تحریم غرب علیه روسیه، کاهش مصنوعی قیمت نفت و بحران اوکراین و فشاری که بر روسیه است، مسکو را به دادن امتیاز بیشتر متقاعد کنند... .

الاخبار افزود: در مثلث سیاست خارجی روسیه یعنی ولادیمیر پوتین (رئیس‌جمهوری) و سرگی لاوروف (وزیر خارجه) و میخائیل بوگدانوف (فرستاده پوتین در خاورمیانه) اختلافی در نحوه بیان طرح روسیه درباره سوریه هست. البته پوتین که در نهایت، سیاست روسیه را تعیین می‌کند، در حمایت نامحدود از نظام سوریه قاطع است و حتی اسد را رئیس‌جمهوری قانونی می‌داند که در نتیجه انتخاباتی قدرت را در دست گرفت، که حمایت اکثریت مردمی از وی را نشان داد. اما کسانی که با لاوروف و بوگدانوف سر و کار دارند، لحن آنان را به چندین صورت تفسیر می‌کنند که هر تفسیری طبق رویکردها و تمایلات مُفسر است. از جمله اینها، اشارات مربوط به سنجش نظرات داخل محور مقاومت است.

نظر سید حسن، چکیده نظر مقاومت است
الاخبار افزود: بر خلاف رشد روابط همگرایی مسکو و تهران و رایزنی‌هایشان در حمایت اقتصادی و نظامی از دمشق و در امور متعلق به یافتن راهکاری سیاسی برای بحران سوریه، سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان، برای روس‌ها، کسی شده است که چکیده (نظر مقاومت) را از او می‌گیرند.

این امر سه دلیل دارد؛ اول اینکه گفت‌وگو با نصرالله گفت‌وگو با مرد مقاومت است نه مردی دیپلمات؛ با سیاستمداری است که میراثی از اعتبار و صداقت با خود دارد. دوم آنکه نصرالله متحد مشترک تهران و دمشق است و کلمه عبور، نزد او هست. سوم اینکه حزب‌الله قدرت اصلی در جنگ با ترورسم در سوریه و عراق و همچنین در لبنان است؛ امری که حزب‌الله را شریک با وزن در هر احتمال متصوری در آینده برای حل بحران سوریه قرار می‌دهد.

طرح مسکو، اول و آخر، نیازی روسی است برای تداوم حمایت از دمشق
الاخبار در پایان نوشت: اول و آخر بحث این است که طرح مسکو، نیازی روسی برای تداوم پوشش سیاسی برای حمایت اقتصادی و دفاعی روزافزونی است که کرملین از 2011 متعهد شده است آن را فراهم کند، نه بیشتر. اما این بدان معنا نیست که طرف‌های ملی‌گرا در سوریه از راهکار دور خواهند بود. به‌عکس، نیاز است که این جریان‌ها با رویکرد‌هایشان و برنامه‌هایشان باشند تا وحدت سوری‌ها را در مقابله با تروریسم تقویت کنند و روند بازسازی (سوریه) آغاز شود اما با کاهش نیروهای واقعی و عقب‌نشینی‌شان به سود گروه‌های تروریستی، عملا مصالحه با احزاب و روشنفکران، اهمیت عملی خود را از دست می‌دهد و آنچه باقی می‌ماند، دو رویکردی است که بشار اسد تعیین کرد؛ اول مبارزه با تروریسم تا ریشه‌کن کردن آن و دوم، آشتی‌های میدانی با افراد مسلح سوری تا مانع خونریزی بیشتر و سبب وحدت تلاش‌ها در رویکرد اول شود.

طبیعتا گفت‌وگوی «سوری-سوری» می‌تواند رویکرد سوم و مهمی باشد که وحدت نیروها و جریان‌های ملی و سوسیالیست سوریه را در عبور از بحران و پیروزی در جنگ (با تروریسم) تقویت کند.