فرارو- سیدعباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای با بیان اینکه مذاکرات ایران و گروه 1+5 در فضای «مثبت» و «سازنده» ادامه دارد، گفت: امیدواریم از فردا نگارش متن توافق نهایی را شروع کنیم.
معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه سه شنبه شب به وقت محلی در جمع خبرنگاران رسانه های داخلی به بیان مطالبی پرداخت که اهم آن در ادامه می آید:
- امیدواریم از فردا نگارش متن را آغاز کنیم اما نه از موضوعات مهم بلکه از چارچوب کلی و مقدمات آن.
- فضای مذاکره با 1+5 در آرامش و دوستانه است. امیدواریم تا پایان تیرماه به نتیجه برسیم اما نمی توان قضاوتی داشت.
- تغییر خاصی وجود ندارد جز این که بگویم بحث ها در فضای سازنده وجود دارد و تنها جنبه مثبت این است که طرفین جدی هستند اما این به معنی کوتاه آمدن طرفین از مواضع شان نیست و تا رسیدن به توافق مرضی الطرفین کار زیاد داریم.
- تا الان 12 تا 13 ساعت جلسات مختلف دو جانبه و سه جانبه و چند جانبه داشتیم. هم چنین دو جلسه کارشناسی فنی و حقوقی ایران و 1+5 داشتند.
- حوزه مسایل ما گسترده است که هر کدام ابعاد مختلف با جنبه های سیاسی و حقوقی و فنی دارد و در هر موضوع، دیدگاه ها مختلف و اختلاف نظرها زیاد است.
- امیدواریم در پایان این مذاکرات به یک متن اولیه برسیم اگر چه این متن حاوی ده ها و صدها جمله مورد اختلاف در آن باشد؛ امیدواریم حداقل در این مقدار بتوانیم پیشرفت داشته باشیم که به یک چارچوب مورد توافق برای تفاهم نهایی رسیده باشیم.
- طرفین با جدیت و در فضای مثبت و سازنده مذاکره می کنند. منظور من از مثبت بودن، مذاکره در فضای دوستانه و آرامش است؛ به معنای کوتاه آمدن از مواضع نیست و تا رسیدن به موضع مورد قبول دو طرف هنوز فاصله داریم و باید کار کنیم.
- دو موضوع است که درباره آن اتفاق نظر است؛ اصل غنی سازی یعنی در توافق نهایی غنی سازی ادامه می یابد اما کیفیت آن هنوز مشخص و قطعی نشده است و موضوع دوم برداشته شدن تحریم هاست؛ اما این که با چه سرعت و کیفیتی برداشته می شود مشخص نیست. درباره موضوعات دیگر مثلا درباره راکتور اراک باید نگرانی ها را برطرف کنیم و درباره فردو هم به همین ترتیب.
- رییس هیات آمریکایی وندی شرمن است و روز دوشنبه برای جلسه سه جانبه، آقای برنز اضافه شدند و حضور ایشان مفید بود و ممکن است در آینده هم این حضور تکرار شود.
- (درباره عنوان توافق نهایی) یک توافق کلی درباره عنوان آن وجود دارد و درباره مقدمه هم احتمالا تفاهم ها و نقطه نظرات مشترکی وجود دارد اما مهم محتواست. فکر می کنم از فردا بتوان نگارش متن را در حدی که مقدور باشد ولو چارچوب کلی و مقدمات این کار را شروع کنیم تا موضوعات مورد اختلاف را در جلسات بعد حل و فصل کنیم.
- تحریم ها نمی تواند یک دفعه برداشته شود چون اقدامات ما هم نمی تواند یک دفعه برداشته شود. این یکی از سخت ترین بخش های مذاکره است که در حال بحث بر روی آن هستیم. طبعا رفع تمام تحریم ها مدنظر ما است و در یک جدول زمانی باید همه تحریم ها برداشته شود و آن جدول زمانی از نقطه نظرات مورد اختلاف ماست.
- سختی کار این است که چطور گام های موازی را در طول اجرای توافق برداریم.
- باید در بحث اقتصادی این آمادگی را داشته باشیم که هیچگاه توسط عوامل خارجی از جمله تحریم ها آسیب پذیر نباشیم و اقتصاد ما نباید منتظر رفع تحریم ها و عوامل خارجی دیگر باشد و این همان اقتصاد مقاومتی مد نظر مقام معظم رهبری است.
- (درباره زمان اجرای توافق) هیچ عدد و رقمی را درباره موضوعات مختلف از جمله زمان توافق یا سانتریفیوژها تایید نمی کنم و همه این ها در حال مذاکره است.
- تفاوت این دوره با دوره های قبل این است که مواضع طرف ها شفاف تر شده است و ما در یک روند مستمر قرار داریم و این مسیر از وین1 تا الان ادامه دارد و گزینه های مختلف برای برداشته شدن اختلافات هم روشن تر شده است.
- هنوز یک متن مشترک نداریم و امیدواریم تا پایان این دور از مذاکرات به این متن برسیم.
- این که طرف آمریکایی توضیحات و صحبت های بیش تری را بخواهد امری طبیعی است.
- همه طرف ها از جمله آمریکا جدیت دارند تا 20 جولای مذاکرات به نتیجه برسد و اگر نرسد کار هیات آمریکایی سخت می شود و معلوم نیست که بتوانیم ادامه دهیم. طرف مقابل هم اذعان می کند که اگر به نتیجه در این تاریخ نرسیم کار دشوارتر خواهد شد.
- در هر حوزه دیدگاه های به صورت مفصل مطرح می شود و امیدواریم در این دوره نگارش متن مشترک توافق آغاز شود.
- (درباره تمدید مذاکرات) هنوز همه طرف ها امیدوارند که به تفاهم برسند و اگر نرسیدیم در همان 20 جولای برای این مساله تصیم گیری می شود.
- اگر تا تاریخ 20 جولای به تفاهم نرسیم فاجعه نخواهد بود. تحریم ها در این سال ها علیه ایران کار نکرده و ما را وادار به مذاکره نکرده است بلکه ما دستمان در عرصه هسته ای پر است و با قوت در مذاکرات شرکت می کنیم.
- یکی از توهماتی که وجود دارد این است که فکر می کنند به خاطر تحریم ها ایران پشت میز مذاکره آمده ایم و تا وقتی این توهم است، انتظارات بی جا دارند. بنابراین این مساله باید در آن ها تغییر کند. آن ها باید با درک این واقعیات به مذاکرات ادامه دهند تا بتوانیم به یک توافقی برسیم که هر دو طرف در آن به اهداف شان رسیده باشند.
- در مورد اینکه سطح و اندازه غنی سازی و درصد آن چه میزان باشد و یا اینکه جدول زمانی رفع تحریم ها چگونه باشد هنوز اتفاق نظر ایجاد نشده است.
- در موضوعاتی همچون تاسیسات اراک، فوردو و برخی موضوعات دیگر نیز اختلاف نظرها وجود دارد و مذاکره برای رفع آنها در جریان است.
- ما نشانه ای از اینکه طرف آمریکایی بدنبال طولانی کردن مذاکرات هسته ای باشد ندیدیم، همه طرف ها از جمله آمریکایی ها جدیت دارند که مذاکرات تا 20 جولای به نتیجه برسد زیرا در غیر این صورت کار برای خود آمریکایی ها سخت تر خواهد شد.
- به نظر من اراده برای رسیدن به تفاهم تا 20 جولای در تیم مذاکره کننده آمریکایی وجود دارد و آنها متعقدند که اگربه توافق نرسیم ادامه مذاکرات سخت تر خواهد بود.
- هنوز طرفین امیدوارند تا 30 تیر (20 جولای)به توافق برسیم و نیاز به تمدید نباشد و درمورد اینکه مدت تمدید نیز چند ماه خواهد بود بعد از 20 جولای اگر به توافق نرسیدیم، مذاکره خواهیم کرد.
- اگر تا ماه آینده به توافق برسیم به نفع هر دو طرف خواهد بود اما اگر به هر دلیلی این توافق حاصل نشود تبعاتی به همراه خواهد داشت که هیچکدام از طرفین مذاکره آن را دوست ندارند زیرا ادامه مذاکرات معلوم نیست چقدر ممکن و مقدور باشد و یا اینکه اصلا به نتیجه برسد.
- باز هم می گویم که اگر به توافق نرسیم، فاجعه نخواهد بود، گفت: نهایت این است که تحریم ها ادامه خواهد داشت که ما در تحریم به اینجا رسیده ایم و امروز در مذاکرات هسته ای دست ایران پر است.
- هدف اصلی مذاکره از طرف ما ایجاد اطمینان به صلح آمیز بودن و صلح آمیز ماندن برنامه هسته ای ایران است.
- تا اینجا هر آن چیزی که از توافق ژنو به گروه 1+5 مربوط می شود اجرا شده است.
- در خصوص اقساط پرداختی نیز تمام قسط ها در موعد مقرر آزاد شده و به حساب بانک مرکزی واریز شده است اما اینکه بانک مرکزی چگونه از آن استفاده می کند خودشان پاسخگو هستند.
- نگرانی از اینکه در اجرای توافق نهایی طرف مقابل چقدر پایبند به تعهدات خود باشد از دغدغه های موجود است و هدف ما از مذاکرات در این زمینه این است که ترتیباتی اتخاذ شود تا اجرای توافق جامع به موقع و به درستی باشد.
- ما با تحریم ها مختلفی از جمله تحریم های شورای امنیت، اتحادیه اروپا، دولت آمریکا و کنگره مواجه هستیم که لغو هر کدام مکانیسم خاص خود را دارد و همین موضوعات است که سختی های مذاکره را دو چندان کرده است.
- آنچه از نظر ما قطعی است اینکه بعد از حصول توافق جامع نهایی، همه تحریم ها باید برداشته شود.
- واقعیت این است که هیچ موضوعی جز هسته ای در مذاکرات مطرح نیست اما وقتی جلسه ای با حضور دیپلمات های مختلف تشکیل می شود، «اشاراتی» هم به موضوعات روز دنیا می شود و طبیعی است.
- اما این «اشاره شدن» معنایش مذاکره نیست. بین «مذاکره» و «گفت و گوهای حاشیه ای» باید تفاوت قائل شویم.
- هیچ مذاکره ای میان ایران و آمریکا درباره عراق انجام نشده و نمی شود اما وقتی با تصاویر وحشتناک مواجه می شویم و کشتار بی رحمانه انسان ها که موضوع روز دنیا است، طبیعی است که به آن «اشاراتی» شود.
- به طور قطع تعبیر این «اشاره ها» به مذاکره غلط است؛ هیچ مذاکره محتوایی درباره عراق صورت نگرفته است.